Maliye Bakanlığından:

BÜTÜNLEŞİK KAMU MALİ YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMİ UYGULAMA

USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

(26 Haziran 2018 Tarihli ve 30460 Sayılı Resmi Gazete’ de Yayımlanmıştır)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda yer alan işlemlerin elektronik ortamda ve bütünleşik bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla; ilgili mevzuatında tutulması ya da düzenlenmesi öngörülen defter, kayıt, belge ve benzeri içeriklerin elektronik ortamda oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesi ile mezkur Kanun kapsamındaki süreçlere yönelik bilişim sistemleri arasındaki birlikte işlerlik standartlarının ve güvenlik politikalarının belirlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, kamu mali yönetim sistemi ile ilgili olmak üzere, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin sahip oldukları bilişim sistemlerinde yapacakları uyarlamalar ve yürütecekleri bilişim sistemi projelerini kapsar.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun Ek 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) AKKY: Açık kaynak kodlu yazılımı,

b) Bakanlık: Maliye Bakanlığını,

c) BKMYBS: Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Sistemini,

ç) Birlikte işlerlik: İki veya daha fazla sistemin, belirli iş süreçlerini kullanarak bilgi alışverişinde bulunabilmesini, bilgiyi alan sistemin başka bir işleme gerek kalmadan veriyi işleyebilmesini ve aynı protokolleri kullanabilmesini,

d) e-Fatura uygulaması: Bakanlık (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından belirlenen standartlara uygun mesajların, taraflar arasında güvenli bir şekilde aktarılması imkanını sunan uygulamaların genel adını,

e) Elektronik mesaj: Elektronik belgelerin sistemler arasında transferi için kullanılan iletişim protokolünü,

f) Esas parçacıklar teknik spesifikasyonu: Elektronik dokümanların birlikte çalışabilirliğini artırmak amacıyla UN/CEFACT organizasyonu tarafından yayımlanan spesifikasyon dokümanını,

g) Evrensel iş dili: Evrensel ölçekte birlikte iş yapabilirlik ihtiyacını gidermek amacı ile OASIS tarafından geliştirilen standart elektronik iş doküman formatlarını,

ğ) Harcama talimatı onay belgesi: Kamu idaresi adına geçici veya kesin ödemenin yapılabilmesi amacıyla ilgili harcamanın konusunu, gerekçesini, yapılacak iş veya hizmetin süresini, hukuki dayanaklarını, tutarını, kullanılabilir ödeneğini, tertibini, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgileri gösteren ve harcama yetkilisinin imzasını taşıyan belgeyi,

h) Kamu idaresi: 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerini, (II) sayılı cetvelde sayılan özel bütçeli idareleri ve (III) sayılı cetvelde sayılan düzenleyici ve denetleyici kurumları,

ı) Kanun: 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununu,

i) Kodlama sunucusu: SBR kapsamında kullanılacak tüm kod listelerinin güncel olarak tutulduğu, kod listelerini istemcilere hem bir web arayüzü hem de bir web servis aracılığı ile sağlayan ve kod listelerindeki değişiklikleri RSS ile kullanıcılara haber verebilen yazılım sistemini,

j) Merkezi düzenleyici ve yönlendirici idareler: Maliye Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığını,

k) Muhasebe işlem fişi: Mali işlemlerin muhasebeleştirilmesine esas bilgileri içeren ve muhasebe yetkilisince imzalanan muhasebe belgesini,

l) OASIS: Bilgi Toplumu İçin Açık Standartlar Geliştirme Konsorsiyumunu,

m) Ödeme emri belgesi: Kamu idarelerinin bütçelerinden yapılacak ödemeler ve diğer ödemelere ilişkin bilgiler ile bu süreçte görevli ve sorumlu olanların imzalarının bulunduğu ve ekinde gerçekleştirme belgelerinin yer aldığı, muhasebe işlem fişine eklenmesi zorunlu belgeyi,

n) RSS: Zengin site özetini,

o) SBR: Standart belge ve raporlamayı,

ö) SBR paketi: Standart belge ve raporlama tanımında yer alan tüm belgelerin, örnek dokümanların, görüntüleyicilerin ve kılavuzların yer aldığı paketi,

p) UBL-TR fatura: Bakanlık (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından e-Fatura Uygulaması kapsamında evrensel iş dili esas alınarak belirlenmiş fatura formatını,

r) UN/CEFACT: Birleşmiş Milletler Yönetim, Ticaret ve Ulaştırma İşlemlerini Kolaylaştırma Merkezini,

s) Yapısal dosya formatı: Verilerin dosya içerisinde belli bir düzende dizilmiş olması nedeniyle yazılımlar aracılığıyla kolayca işlenebilen elektronik dosya formatlarını,

ş) Yapısal olmayan dosya formatı: Dosya içerisindeki verilerin belli sabit bir düzende olmaması nedeniyle bilgisayar dilleri ile işlenmesi zor olan formatları

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

BKMYBS Tanımı ve Genel Esaslar

Tanım

MADDE 5 – (1) İdari organizasyonlardan bağımsız olmak üzere BKMYBS, aşağıda sıralanan fonksiyonel süreçlere ilişkin olarak birbirleri ile etkileşimli bir şekilde çalışan yazılım veya yazılımların oluşturduğu entegre sistemler bütünüdür.

a) Makroekonomik tahmin ve planlama

b) Mali planlama

c) Bütçe yönetimi

ç) Nakit yönetimi

d) Borç yönetimi

e) Gelir yönetimi

f) Kamu Personel yönetimi

g) Varlık yönetimi

ğ) Harcama yönetimi

h) Muhasebe ve mali raporlama

ı) İzleme ve değerlendirme

i) Denetim

(2) Birinci fıkrada yer alan fonksiyonel süreçlerin otomasyonu amacı ile;

a) Merkezi düzenleyici ve yönlendirici idareler ile Sayıştay tarafından geliştirilen bilişim sistemleri,

b) Diğer kamu idareleri tarafından geliştirilen bilişim sistemlerinin mali yönetim ile ilgili uygulamaları,

c) Kamu idarelerinin ortak mali işlemlerine ilişkin olarak geliştirilen ve isteyen kamu idarelerinin kullanımına sunulan referans uygulama

BKMYBS tanımına dahildir.

Genel esaslar

MADDE 6 – (1) Kamu mali yönetimine ilişkin olarak merkezi düzenleyici ve yönlendirici idareler ile diğer kamu idareleri tarafından geliştirilen otomasyon sistemlerinin bütünleşik bir bilişim sistemi altyapısına kavuşturularak ulusal düzeyde BKMYBS oluşturulması ve işletilmesi 16/5/2017 tarihli ve 30068 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Sistemi Politika Belgesi ve Eylem Planı” konulu 2017/7 sayılı Başbakanlık Genelgesi ve 19/7/2016 tarihli ve 29775 ikinci mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı esas alınarak aşağıda yer alan temel prensipler çerçevesinde gerçekleştirilir.

a) İlgili bilişim sistemleri arasında uçtan uca entegre iş süreçlerinin oluşturulması amacına yönelik olarak gerekli olan birlikte işlerlik standartları açık bir şekilde belirlenir.

b) Belirlenen temel birlikte işlerlik standartları Standart Belge ve Raporlama adı altında, www.sbr.gov.tr adresinde yayımlanır.

c) Kamu idarelerine ait yetki ve sorumluluklar çerçevesinde olmak üzere uçtan uca entegre iş süreçlerinin elektronik ortamda oluşturulması amacı ile belirlenen birlikte işlerlik standartları teknik, organizasyonel ve anlamsal olmak üzere üç boyuttan oluşur.

ç) Bakanlık, belirlenen birlikte işlerlik standartları çerçevesindeki entegrasyon çözümlerini kendi bünyesinde oluşturmakla birlikte ilgili sürecin sağlıklı işleyişi ile ilgili kapasiteyi sürdüremeyen kamu idarelerini karşılaşılan sorunların çözümü için yazılı olarak uyarır. Yapılan uyarıya rağmen sorunun devamı ve/veya bir takvim yılı içerisinde uyarı gerektirecek 2 farklı durumla karşılaşılması durumunda Bakanlık, ilgili kamu idaresi açısından entegrasyon yolunun kullanımını kısıtlayabilir.

 (2) Kamu idarelerinin, belirlenen birlikte işlerlik standartlarına uyumunun kolay bir şekilde sağlanması amacı ile Bakanlık; kaynak kod paylaşımı, yazılım geliştirme süreçlerine yönelik ortak kütüphane, uygulama ve platform oluşturulması da dahil olmak üzere gereken her türlü tedbiri alır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

BKMYBS Merkezi Sistemler

Makroekonomik tahmin ve planlama sistemi

MADDE 7 – (1) Büyüme, kamu maliyesi, ödemeler dengesi, enflasyon, istihdam gibi makroekonomik tahmin ve planlamanın yapılabilmesi amacı ile gerekli verilerin toplanması, yönetilmesi, kullanılan modeller çerçevesinde analiz edilmesi ve bu süreçte oluşan veya sağlanan bilginin yönetilmesi; elde edilen çıktıların ilgili paydaşlarla paylaşılması, raporlanması ve yayınlanması işlevlerini gerçekleştiren sistemdir.

Mali planlama sistemi

MADDE 8 – (1) Merkezi yönetim bütçe hazırlık sürecinde geçerli olacak kamu politika ve uygulamalarının belirlenmesi, gelecek dönemlere yönelik gelir, gider ve borçlanma tahminlerinin yapılması amacı ile kullanılan sistemdir.

Bütçe yönetim sistemi

MADDE 9 – (1) Merkezi yönetim bütçesinin hazırlık ve uygulama süreçlerinin yönetilmesi amacı ile kullanılan sistemdir.

Nakit yönetim sistemi

MADDE 10 – (1) Kamu idarelerinin mevcut ve geleceğe yönelik olarak mali varlık ve yükümlülük bilgileri doğrultusunda nakit tahmin, programlama, aktarım, izleme ve Hazine hesaplarının yönetim işlemlerinin gerçekleştirildiği sistemdir.  

Borç yönetim sistemi

MADDE 11 – (1) Kamu iç ve dış borçlanmaları ile Hazine alacaklarına  (anapara, faiz ve masraflar) ilişkin planlamanın yapıldığı ve gerçekleştirilen ödemeler ile Hazine alacaklarına dair kayıtların tutulduğu, sağlanan finansmana ilişkin anlaşma bilgilerinin kaydedildiği ve borçlar ile Hazine alacaklarına ilişkin izlemenin yapıldığı sistemdir.  

Gelir yönetim sistemi

MADDE 12 – (1) Kanunlarına dayanılarak toplanan vergi, resim, harç, fon kesintisi, pay ve benzeri gelirler, faiz, zam ve ceza gelirleri, taşınır ve taşınmazlardan elde edilen her türlü gelirler ile hizmet karşılığı elde edilen gelirler, borçlanma araçlarının primli satışı suretiyle elde edilen gelirler, sosyal güvenlik primi kesintileri, alınan bağış ve yardımlar ile diğer gelirlere ilişkin tarh, tebliğ, tahakkuk, tahsilat ve ilgili diğer işlemlerinin yürütülmesi amacıyla kullanılan sistemlerdir.

Kamu Personel yönetim sistemi

MADDE 13 – (1) Kamu personeline ilişkin kadro, pozisyon ve özlük bilgilerinin takip edildiği, başvuru, atama, tayin, terfi gibi işlemlerin gerçekleştirildiği, kapsama dahil kamu idareleri tarafından aylık, ücret, ek ders, fazla çalışma gibi personel ödemelerine ilişkin hesaplamaların yapıldığı ve bu işlemler sonucunda mevzuatın öngördüğü kanıtlayıcı belgelerin e-Belge standartlarına uygun olarak elektronik ortamda oluşturulduğu ve ilgili sistemlere iletildiği sistemdir.

(2) Kamu personel yönetim sistemi, personele ait temel işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi ve bu alanda politika oluşturulmasına imkan sağlamak amacı ile geliştirilir.

Varlık yönetim sistemi

MADDE 14 – (1) Kamu idarelerine ait taşınır, taşınmaz ve haklar ile diğer varlıkların edinimi, yönetimi, tahsisi, devri ve elden çıkarılması gibi varlık yönetimine ilişkin işlemlerin gerçekleştirildiği sistemdir.

Harcama yönetim sistemi

MADDE 15 – (1) Harcama yönetim sistemi, harcama süreçlerine ilişkin işlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilmesine, “Harcama Talimatı Onay Belgesi” ve “Ödeme Emri Belgesi” ile diğer kanıtlayıcı belgelerin e-Belge standartlarına uygun olarak elektronik ortamda hazırlanmasına imkan sağlayan, muhasebe yönetim sisteminin getirdiği entegrasyon kuralları ve işleyişine göre oluşturulmuş sistemdir.