T.C.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü

(06 Nisan 2017 Tarihinde SGK Tarafından Yayınlanmıştır)

Sayı   : 63665751-100-E. 1891946                                          04.04.2017

Konu : 6824 Sayılı Kanun Gereği Yapılacak Genel Sağlık Sigortasına İlişkin İşlemler

GENELGE

2017/16

1- Genel Açıklamalar

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 12. maddesi gereği 1.1.2012 tarihinden itibaren Kanun kapsamında sigortalı olmayan veya bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmayan yerleşim yeri ülkemizde bulunan Türk vatandaşları, Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmaktadır.

8.3.2017 tarihli ve 30001 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “6824 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 1.4.2017 tarihinde yürürlüğe girmek üzere 5510 sayılı Kanunun 60., 61., 80., 81. maddelerinde yapılan değişiklikler ve Kanuna eklenen geçici 73. madde ile genel sağlık sigortası uygulamalarına ilişkin değişiklikler yapılmıştır. Ayrıca, Kanuna eklenen ek 13. madde ile ülkemizde ikamet eden Türk vatandaşlarının ülkemizde ikamet etmeyen Türk soylu aile fertlerinin ve 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunun 13. ve 16. maddeleri kapsamında ülkemizde çalışma izni muafiyeti bulunan Türk soylu yabancıların genel sağlık sigortası kapsamına alınmasına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.

5510 sayılı Kanunun 60. ve 61. maddesinde yapılan değişiklik ile Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği alanların, 1.1.2018 tarihinden itibaren Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayıldığı ve ödeneğin bağlandığı tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma bildirilecekleri düzenlenmiştir.

Yukarıda anılan diğer düzenlemeler gereği Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi (60/1-g) kapsamında yapılacak tescil işlemleri ve mevcut genel sağlık sigortalıları hakkındaki tescil güncelleme işlemleri ile ek 13. madde kapsamındaki tescil işlemlerine ilişkin usul ve esaslar aşağıda açıklanmıştır.

2- Genel Sağlık Sigortası Tescil İşlemleri

2.1- Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında tescil işlemleri

Bilindiği üzere, (60/1-g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanların tescil işlemleri hakkında 2012/2 sayılı Genelge hükümleri doğrultusunda işlem yapılmakta, gelir testi zorunlu tutulmakta ve Ek-1 formunun tebliği üzerine gelir testi başvurusunun süresinde yapılıp yapılmamasına göre tescil güncelleme işlemleri farklılık göstermekte, üç kademeli gelir seviyesine göre prim tahakkuk edilmekteydi.

6824 sayılı Kanun ile Kanunun;

– 80. maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklik ile “60. maddenin birinci fıkrasının (g)  bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanlar için 82. maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı, prime esas kazanç tutarı olarak esas alınır. Ancak, tescil tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde gelir testi talebinde bulunanlardan gelir testi sonucuna göre aile içindeki gelirleri brüt asgari ücretin üçte birinin altında tespit edilenlerin bu sürelerde yaptıkları ödemeler herhangi bir faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup edilir. ” hükmü,

– 81. maddenin birinci fıkrasının (f) bendindeki genel sağlık sigortası prim oranlarına ilişkin değişiklik ile “Ancak, 60. maddenin birinci fıkrasının (g) bendine tabi olanlar için genel sağlık sigortası primi, prime esas kazancın %3 ‘ü olup, bu oranı %12 ‘ye kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.” hükmü,

düzenlenmiştir.

Kanunun (60/1-g) bendi hariç diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı ya da Kanunun 3. maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı alt bendi uyarınca genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık yardımlarından yararlanmayanlar ile yararlanma hakları sona erenler, yararlanma haklarının sona erdiği tarihten itibaren Kanunun (60/1-g) bendi kapsamında resen tescil edilmektedir.

Anılan düzenlemelerden de anlaşıldığı üzere, 1.4.2017 tarihinden itibaren gelir testi, talep halinde uygulanacak olup, gelir testi sonucu aile içinde kişi başına düşen gelir seviyesi brüt asgari ücretin üçte birinden az [60/l(c-l)] ya da fazla (60/1-g) şeklinde olacaktır.

1.4.2017 tarihinden itibaren (60/1-g) bendi kapsamda tescil edilenlerin aylık prime esas kazanç tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı kabul edilerek prime esas kazancın %3’ü oranında genel sağlık sigortası primi tahakkuk ettirilecektir.

Tescil edilen genel sağlık sigortalılarına, Kanun kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edildiklerini ve tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde yerleşim yerindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına başvurarak gelir testi talebinde bulunabileceklerini bildiren, bu Genelgeye ek genel sağlık sigortası tescil bildirimi ve gelir testine müracaat tebliği “Ek-1 Formu” 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilecektir.

Gelir testi sonucunda, aile içinde kişi başına düşen gelir seviyesi brüt asgari ücretin üçte birinden az [60/l(c-l)] olduğu tespit edilenlerden;

– Tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde gelir testi talebinde bulunulmuş ise genel sağlık sigortası tescil kaydı tescil başlangıç tarihinden itibaren,

– Tebliğ tarihi üzerinden 1 ay geçtikten sonra gelir testi talebinde bulunulmuş ise genel sağlık sigortası tescil kaydı gelir testine başvuru tarihinden itibaren,

güncellenecektir.

Ayrıca, gelir testi sonucu kişi başına düşen gelir seviyesi brüt asgari ücretin üçte birinden fazla (60/1-g) olanlara bu Genelgeye ek gelir testi sonuç bildirimi “Ek-2/A Formu” 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilecektir. Kişi başına düşen gelir seviyesi brüt asgari ücretin üçte birinden az [60/1 (c-1)] olanlara ise bu Genelgeye ek gelir testi sonuç bildirimi “Ek-2/B Formu” kayıtsız posta yoluyla gönderilecektir.

Örnek: 26.4.2017 tarihinde ilk defa (60/1-g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilen ve genel sağlık sigortası tescil bildirimi ve gelir testine müracaat tebliği Ek-1 formu 3.5.2017 tarihinde tebliğ edilen genel sağlık sigortalısının;

– 3.6.2017 (hariç) tarihine kadar gelir testi talebinde bulunması ve gelir testi sonucunda aile
içinde kişi başına düşen gelir seviyesinin brüt asgari ücretin üçte birinden az olduğunun tespit edilmesi halinde tescil kaydı 26.4.2017 tarihi itibariyle [60/1 (c-1)] kapsamında güncellenecektir. Ayrıca, ilgilinin gelir testi sonuçlanana kadar ödemiş olduğu genel sağlık sigortası prim tutarı faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup edilecektir.

– İlgilinin 1 aylık süre geçtikten sonra talepte bulunması ve gelir testi sonucunda gelir seviyesinin [60/1 (c-1)] tespit edilmesi halinde tescil işlemi, gelir testine başvuru tarihi itibariyle [60/1 (c-1)] olarak güncellenecektir.

2.2- Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki prim borcunun yeniden hesaplanması işlemleri

6824 sayılı Kanun ile Kanuna eklenen geçici 73. madde ile;

“60. maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortası tescili yapılmış olup da gelir testine hiç başvurmayanlardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren oniki ay içinde gelir testine başvuran kişilerin genel sağlık sigortası primleri yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilir.

60. maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borçlarına, bu maddenin yürürlük tarihinden önceki döneme ilişkin olarak tahakkuk ettirilen veya ettirilecek gecikme cezası ve gecikme zammı gibi ferî alacaklardan ödenmemiş olanların tamamının tahsilinden vazgeçilir.

Bu maddenin yürürlük tarihinden önce 60. maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında tahakkuk ettirilmiş olup ödenmemiş olan aylık prim borcu aslının ait olduğu aya ilişkin tutarının; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte geçerli olan prime esas kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının %3 ‘üne eşit veya fazla olması halinde bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte geçerli olan prime esas kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının %3 ‘ü üzerinden, %3 ‘ünden az olması halinde ise tahakkuk eden borç tutarı üzerinden prim borcu yeniden hesaplanır. Hesaplanan yeni borcun bu maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından itibaren oniki ay içinde peşin veya taksitle ödenmesi hâlinde, bu tutara bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 60. maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borcu bulunanlar 67. maddede belirtilen şartları taşımaları halinde, bu maddenin yürürlük tarihinden önceki döneme ait prim borçları dikkate alınmaksızın bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren oniki aylık sürenin sonuna kadar sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlandırılır.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar 60. maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında ödenmiş olan genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı tutarları iade ve mahsup edilmez.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Kurum yetkilidir. “

hükmü düzenlenmiştir.

Anılan düzenlemeler gereği, hükmün yürürlük tarihi olan 1.4.2017 tarihinden önce Kanunun (60/1-g) bendi kapsamında tescil edilmiş olup daha önce gelir testi başvurusu bulunmayanlardan 12 aylık başvuru süresinin son günü 31.3.2018 tarihi cumartesi gününe denk geldiğinden takip eden ilk iş günü olan 2.4.2018 (dahil) pazartesi mesai bitimine kadar gelir testi talebinde bulunanların genel sağlık sigortası primleri, yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecektir. 1.4.2017 tarihinden önceki sürelere ait genel sağlık sigortası prim borcuna 1.4.2017 tarihine kadar gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmayacaktır.

Örnek: 5.5.2016 tarihinde (60/1-g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilen ve hiç gelir testi bulunmayan, Ek-1 formu 4.4.2017 tarihinde tebliğ edilen genel sağlık sigortalısının; 4.9.2017 tarihinde (oniki aylık süre içinde) gelir testi talebinde bulunması ve gelir testi sonucunda aile içinde kişi başına düşen gelir seviyesinin brüt asgari ücretin üçte birinden az olduğunun tespit edilmesi halinde tescil kaydı geçici 73. maddeye istinaden 5.5.2016 tarihi itibariyle [60/1 (c-1)] kapsamında güncellenecektir. Diğer taraftan bu kişinin 1.4.2017 tarihinden önce ödemiş olduğu prim bulunması halinde bu primler iade ve mahsup edilmeyecektir.

1.4.2017 tarihinden önce genel sağlık sigortası kapsamına alınan ve adına prim tahakkuk edenlerden prim borcu bulunanların ödenmemiş olan (60/1-g) genel sağlık sigortası primleri, tahakkuk eden aylık prim tutarının 1.4.2017 tarihinde geçerli olan prime esas kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının (1.777,50 TL) %3’üne (53,33 TL) eşit veya daha fazla olması halinde aylık prim tahakkukları 53,33 TL üzerinden yeniden hesaplanacaktır. 1.4.2017 dahil ve sonraki bir tarihte 1.1.2012 tarihi ile 31.3.2017 tarihleri arasını kapsayan yeni tescil yapılması durumunda aylık tahakkuk edecek prim tutarı 1.777,50 x 3/100= 53,33 TL olacaktır. Ancak, 53,33 TL nin altında kalan tahakkuk etmiş ve ödenmemiş olan aylık prim borçları aynen kalacaktır.

Yeniden hesaplanan (60/1-g) genel sağlık sigortası prim borçlarının 1.5.2017 tarihinden son ödeme tarihi olan 30.4.2018 (dahil) tarihine kadar peşin veya taksitler halinde ödenmesi halinde herhangi bir faiz uygulanmayacaktır. Ancak, 30.4.2018 (dahil) tarihine kadar, güncellenen 1.4.2017 tarihi öncesine ait prim borçlarının kısmen veya tamamen ödenmemesi halinde söz konusu prim borçlarına 1.4.2017 tarihinden tahsil edildiği tarihe kadar gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanacaktır.

(60/1-g) bendi kapsamındaki genel sağlık sigortalılarının 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısının olması ve 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması şartıyla; 1.4.2017 tarihinden önceki prim ve prime ilişkin her türlü borçlarına bakılmaksızın 1.4.2018 (hariç) tarihine kadar sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

Örnek: 1.9.2015 tarihinde (60/1-g) bendi kapsamında tescil edilen ve prim borcu bulunan genel sağlık sigortalısı 1.4.2017 tarihinde 30 günlük prim ödemesi bulunması halinde, bu tarihten itibaren sağlık hizmetlerinden yararlanmaya başlayacaktır. Bu kişi, 1.4.2017 tarihinden sonraki aylara ilişkin 60 günden fazla prim borcu oluşmaması halinde 31.3.2018 (dahil) tarihine kadar sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam edecektir.

2.3- 1.4.2017 tarihinden itibaren Ek 13. madde kapsamında yapılacak tescil işlemleri

6824 sayılı Kanun ile Kanuna eklenen ek 13. maddede;

“a) Türkiye’de ikamet eden Türk vatandaşlarının Türkiye’de ikamet etmeyen ve 28.7.2016 tarihli ve 6735 sayılı Uluslararası işgücü Kanununun 16. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilenlerin ana, baba, eş ve çocukları,

b) 6735 sayılı Kanunun 16. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilenlerden aynı Kanunun 13. maddesi kapsamında olanlar ile bunların ana, baba, eş ve çocukları,

talep etmeleri halinde, talep tarihini takip eden günden itibaren bu Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında ikamet şartı aranmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılır.

Bu madde kapsamındaki genel sağlık sigortalıları hakkında 3. maddenin birinci fıkrasının (10) numaralı bendi uygulanmaz.

Bu madde kapsamındaki genel sağlık sigortalılarının sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için, sağlık hizmet sunucusuna başvurdukları tarihte 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre tecil ve taksitlendirerek tecil ve taksitlendirmeleri devam edenler hariç prim ve prime ilişkin her türlü borcunun bulunmaması