E-Yaklaşım / Ocak 2025 / Sayı: 385
I- GİRİŞ
Mal bildirimin Anayasal dayanağını Anayasa’nın “Mal bildirimi” başlıklı 71. maddesi oluşturmaktadır. Bu düzenlemede kamu hizmetine girenlerin mal bildiriminde bulunmaları ve bu bildirimlerin tekrarlanma sürelerinin kanunla düzenleneceği, yasama ve yürütme organlarında görev alanların bundan istisna edilemeyeceği hükme bağlanmıştır.
Bu kapsamda 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu([1]) çıkarılmıştır. Aynı Kanun’un 23. maddesi ile de 1609 sayılı Bazı Cürümlerden Dolayı Memurlar ve Şerikleri Hakkında Takip ve Muhakeme Usulüne Dair Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelik([2]) ile de 3628 sayılı Kanun gereğince verilecek olan mal bildiriminin şekli, düzenleniş biçimi, sayısı, neleri kapsayacağı, yetkili merciine nasıl ulaştırılacağı ve 3628 sayılı Kanun’un uygulanmasına ilişkin diğer esas ve usuller düzenlenmiştir.
II- MAL BİLDİRİMİNDE BULUNACAKLAR
3628 sayılı Kanun kapsamında mal bildiriminde bulunacaklar açıkça sayılmış ve mal bildiriminde bulunacaklar arasında seçimle gelinen görevler de dahil olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar haricinde siyasi partiler, vakıflar, kooperatiflerin ve birliklerinin başkanları, yönetim kurulun üyeleri ve genel müdürleri, yeminli mali müşavirler, kamu yararına sayılan dernek yönetici ve deneticileri özellikle sorumluluk gerektiren görevlerde bulunanlar da kapsama alınmışlardır. Seçimle göreve gelenlerden muhtarlar ve ihtiyar heyeti üyeleri ise kapsam dışında tutulmuşlardır. Bu kapsamda genel olarak;
. Her tür seçimle iş başına gelen kamu görevlileri ile Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar (Muhtarlar ve ihtiyar heyeti üyeleri hariç)
. Genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluş veya alt kuruluşlarda, kamu iktisadi teşebbüsleri (İktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları) ile bunlara bağlı müessese, bağlı ortaklık ve işletmelerde, özel Kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan ve kamu hizmeti gören kurum ve kuruluşlar ile bunların alt kuruluşlarında veya komisyonlarında aylık, ücret ve ödenek almak suretiyle kamu hizmeti gören memurları, işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri ile yönetim ve denetim kurulu üyeleri,
Mal bildiriminde bulunmak zorundadırlar. 657 sayılı Kanunda belirtilen istihdam türlerinden işçiler hariç olmak üzere memur ve sözleşmeli personel ile diğer kamu görevlilerinin özlük işleri ile ilgili birime belirlenen zamanlarda mal bildirimlerini vermeleri gerekmektedir.