Yazar: Yunus SÜRMELİ*

E-Yaklaşım / Aralık 2024 / Sayı: 384

I- GİRİŞ [1]

Özel esaslar uygulaması, İade edilecek KDV tutarının gerçek olup olmadığının tespit edilmesi suretiyle, Hazine’ye intikal etmemiş ve/veya hayali olarak oluşturulmuş, gerçek bir yüklenime dayanmayan tutarların KDV iadesi çatısı altında yolsuz olarak iadesini önlemeyi amaçlayan özel esaslar düzenlemesi 01.05.2014 tarihinde uygulamaya girmişti. Uygulamaya girdiği günden beri tartışılan ve defaten mükellefleri kategorize etme sebebi ile dava konusu edilen ve çoğu kez idare aleyhine sonuçlanan bu uygulamadan 31.10.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:52) ile yürürlükte kaldırıldı.

II- ÖZEL ESASLAR GEÇMİŞİ

1985 yılından bu yana yürürlükte olan Katma Değer Vergisinin uygulama esaslarını belirleyen KDV Genel Tebliğleri tek elde toplanarak “Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği” adı altında birleştirilmiş ve 01.05.2014 tarihinde yürürlüğe girmişti bu Tebliğin (E) başlıklı kısmı özel esaslar uygulamasını ihtiva etmekteydi.

III- ÖZEL ESASLARA KİMLER ALINIYORDU

Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme fiiline iştirak eden mükellefler de dâhil olmak üzere sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme ya da kullanma konusunda haklarında “olumsuz rapor” veya “olumsuz tespit” bulunan mükellefler bu kapsamda değerlendirilir.

Mükellefler hakkında sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenledikleri ve/veya kullandıkları konusunda belirlemelerin yer aldığı vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenen tüm raporlar (vergi inceleme raporu, vergi tekniği raporu, basit rapor gibi) “olumsuz rapor” sayılır. Bu kapsamda aşağıdaki durumların varlığı halinde başkaca bir işleme gerek kalmaksızın mükellef hakkında özel esaslar uygulaması yapılır.

1.  Mükellefiyet kayıtları vergi dairesi tarafından re’sen terkin edilen mükellefler,

2.  Haklarında beyanname vermeme, defter ve belge ibraz etmeme ve adresinde bulunamama konusunda tespit bulunan mükellefler,

3.  Haklarında KDV yönünden ihtiyati tahakkuk veya ihtiyati haciz uygulanan mükellefler,

4.  Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme konusunda haklarında “olumsuz rapor” bulunan mükelleflerin raporun ait olduğu dönemdeki ortakları, kanuni temsilcileri, bunların kurdukları veya ortak oldukları mükellefler ile kanuni temsilcisi oldukları mükellefler,

5.  Kendileri hakkında herhangi bir olumsuzluk bulunmasa dahi özel esaslara tabi mükelleflerden mal ve/veya hizmet satın alanların iade taleplerinde de özel esaslar uygulanır.

IV- ÖZEL ESASLAR YERİNE UYGULAMA NASIL OLACAK

52 Seri No.lu Katma Değer Vergisi (KDV) Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile KDV Genel Uygulama Tebliği’nin “IV/E. Özel Esaslar” bölümü 31.10.2024 yürürlükten kaldırıldı. Bundan sonraki süreçte KDV iade işlemlerinde hakkında olumsuz tespit bulunan mükelleflerin akıbeti nasıl olacağıyla ilgili tereddütler bulunmaktadır.

28.07.2024 tarihli ve 7524 sayılı Kanun’un 21. maddesiyle 3065 sayılı KDV Kanunu’nun 36. maddesinde yapılan değişiklik ile iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan iade taleplerinin vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilmesinin esas olduğu hüküm altına alınmıştır.