Yazar: Nuri DEĞER*

E-Yaklaşım / Aralık 2024 / Sayı: 384

I- GİRİŞ

02.08.2024 tarihli ve 32620 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve ayni tarihte yürürlüğe giren 7524 sayılı Ka­nun’un 36. maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/B maddesinden sonra gelmek üzere eklenen 32/C maddesi ile “Yurt içi asgari kurumlar vergisi” ve ayni Kanun’un 43. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen Ek 7. Madde ile “Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi” müesseseleri ihdas edilmiştir.

Bu yazımızda Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen söz konusu iki yeni güvenlik tedbirinden Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi uygulaması üzerinde duracağız.

Öte yandan konuya ilişkin açıklamalara 28.09.2024 tarih ve 32676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 23. Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “32.5. Yurt içi asgari kurumlar vergisi” başlıklı bölümünde yapılmıştır.

Yurt içi asgari Kurumlar Vergisi uygulaması, Kurumlar Vergisi mükelleflerinin tamamı için her hâlükârda uygulanması gereken bir düzenleme olmayıp, sadece aşağıda belirteceğiz şartları taşıyan mükellefler için uygulanması zorunlu olan bir güvenlik tedbiridir. Başka bir deyişle yurt içi asgari Kurumlar Vergisi müessesi yeni bir vergi türü olmayıp, sadece kapsama giren mükellefler için Kurumlar Vergisi’ni hesaplama tekniğidir.

II- YASAL DÜZENLEME

28.07.2024 tarihli ve 7524 sayılı Kanun’un 36. maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanunu’na “Yurt içi Asgari Kurumlar Vergisi” başlıklı aşağıdaki 32/C maddesi eklenmiştir.

“(1) 32. ve 32/A maddeleri hükümleri dikkate alınarak hesaplanan KV, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının % 10’undan az olamaz.

(2) Yurt içi asgari Kurumlar Vergisi hesaplanırken 1. fıkrada belirtilen kurum kazancından aşağıdaki istisna ve indirimler düşülür:

a) 5. maddenin 1. fıkrasının (a), (ç), (i), (j) ve (k) bentleri ile sahip oldukları taşınmazlardan elde edilen kazançlar dışında (d) bendinde sayılan istisna kazançlar,

b) 10. maddenin 1. fıkrasının; (g) ve (h) bentleri kapsamındaki indirimler,

c) 16.12.1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 06.06.1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu kapsamında vergiden istisna edilen kazançlar,

ç) 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kazanç istisnası ile Kurumlar Vergisi matrahından indirim konusu yapılabilen Ar-Ge ve tasarım indirimleri.

(3) Birinci fıkra kapsamında hesaplanan yurt içi asgari Kurumlar Vergisi’nden, 32. maddenin 6., 7. ve 8. fıkraları uyarınca indirimli oran uygulaması nedeniyle alınmayan vergi ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Sanayi ve Teknoloji Bakanlı­ğı’ndan alınmış olan teşvik belgelerindeki yatırıma katkı tutarlarının kullanılması nedeniyle 32/A maddesi hükmüne istinaden ilgili hesap döneminde alınmayan vergi indirilir ve ödenmesi gereken yurt içi asgari Kurumlar Vergisi belirlenir.

(4) Bu madde hükmü geçici vergi dönemleri için de uygulanır.

(5) İlk defa faaliyete başlayan kurumlar hakkında faaliyete başlanılan hesap dönemin­den itibaren üç hesap dönemi boyunca bu madde hükümleri uygulanmaz.

(6) Bu maddede yer alan indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancı ibaresi, hesap dönemi sonundaki ticari bilanço kârına kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesiyle bulunan tutarı ifade eder.

(7) Birinci fıkrada yer alan oranı; sektörler, faaliyet konusu, iş kolları ya da üretim alan­ları itibarıyla ayrı ayrı ya da birlikte sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı, maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”