Yazar: Merve DOLBUN*

E-Yaklaşım / Ağustos 2024 / Sayı: 380

I- GİRİŞ

16 Temmuz 2024 tarihinde Meclise sunulan Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin 36. maddesiyle KVK’ya 32/C maddesi eklenerek yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulamasının getirilmesi öngörülmektedir([1]). Türk vergi sistemi için yepyeni bir yapıyı getiren bu düzenleme ile kurumlar vergisi istisnalarının da vergilendirilmesi hedeflenmektedir.

Buna göre KVK’nın 32 ve 32/A maddeleri([2]) kapsamında belirlenen kurumlar vergisi oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan kurumlar vergisi, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının % 10’undan az olamayacaktır.

Bu kapsamda kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde vergi matrahının hesaplanması için ticari kardan mali kara giderken düşülen istisnalar dikkate alınmayacak ve bu tutar üzerinden % 10 oranında asgari kurumlar vergsi hesaplanacaktır. Mükellefin ticari kârı, kanunen kabul edilmeyen giderler ve vergi istisnalarını dikkate alarak yapmış olduğu kurumlar vergisi hesabı sonrasında hesaplayacağı kurumlar vergisinin vergi istisnaları dikkate alınmadan hesaplanacak % 10 oranında asgari kurumlar vergisinden düşük olması durumunda asgari kurumlar vergisi dikkate alınarak kurumlar vergisi beyanı yapılacak ve ödeme gerçekleştirilecektir.

Yurt içi asgari kurumlar vergisinden de muaf olacak kurumlar vergisi istisnaları taslak kanunda tek tek sayılmıştır. Ancak bu kapsamda yurt dışı iştirak kazancı istisnası sayılmamıştır. Bu açıdan taslak kanundan yurt dışı iştirak kazancı istisnalarının da yurt içi asgari kurumlar vergisine tabi olmasının hedeflendiği anlaşılmaktadır.

Çalışmamızda öncelikle yeni düzenleme ile getirilen ve Türk Vergi sistemi için de yeni bir vergi türü olan yurt içi asgari kurumlar vergisi düzenlemesinin detayları açıklanmıştır. Akabinde taslak Kanunda yurt içi asgari kurumlar vergisinden istisna olarak sayılan  vergi istisnaları açıklanarak bu kapsamda sayılmayan yurt dışı iştirak kazancı istisnasının detaylarına yer verilmiştir. Yurt dışı iştirak kazancı istisnası yeni düzenlemede sayılan istisnalar dışında kaldığı için yurt içi asgari kurumlar vergisine tabi olacağı düşünülmektedir. Ancak yurt dışı iştirak kazançları istisnasının Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarına dayanan bir boyutu da olduğu dikkate alınarak çalışmamızda bu kazançların yurt içi asgari kurumlar vergisine tabi olmasının mümkün olup olmayacağı ayrıca değerlendirilmiştir. Bunun dışında çalışmamızda yurt içi asgari kurumlar vergisinin yurt dışı iştirak kazançları üzerindeki etkisi incelenerek yurt dışı iştirak kazançlarının vergi yükü açıklanmıştır.

II- YURT İÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMASI

KVK’ya 32/C maddesi eklenerek “Yurt içi asgari kurumlar vergisi” uygulaması getirilmektedir. KVK’nın ilgili maddelerine göre hesaplanan hesaplanan kurumlar vergisi, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olamayacaktır. Üzerinden % 10 kurumlar vergisi hesaplanacak kurum kazancının formulü: Kurum kazancı= Ticari bilanço kâr/zararı + KKEG – Kanun’da sayılan istisna ve indirimler.