Yazar: Yasin KULAKSIZ*

E-Yaklaşım / Nisan 2024 / Sayı: 376

I- GİRİŞ

Uluslararası sağlık turizmi yetki belgesi, sağlık turizmi alanında faaliyet gösterecek olan sağlık kuruluşu ve şirketlere sağlık turizmi faaliyeti için mevzuattaki şartları taşıdığına dair Sağlık Bakanlığı tarafından verilen bir faaliyet izin belgesidir. Türkiye’de ruhsatlandırılmış bir sağlık tesisinin (muayenehane, tıp merkezi, hastane, rehabilitasyon merkezi) yurt dışından hasta kabul edebilmesi için mutlaka Sağlık Bakanlığı’ndan uluslararası sağlık turizmi sağlık tesisi yetki belgesi alması gerekir. Aksi halde yurt dışından hasta kabul etmesi mümkün değildir.

Uluslararası sağlık turizmi yetki belgesi ne sahip kurumlar tarafından, yurt dışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gurbetçiler ile yurt dışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti ve yabancı ülke vatandaşlığı aynı anda bulunan çifte vatandaşlık sahibi kişilere verilen sağlık hizmetlerinin sağlık turizmi kapsamında katma değer vergisi (KDV) ve kurumlar vergisi istisnalarından faydalanıp faydalanamayacağı hususunda yapılacak açıklamalar, yazımızın konusunu oluşturmaktadır.

II- SAĞLIK TURİZMİ VE YETKİ BELGESİ

Sağlık turizmi (health tourism, medical tourism), insanların tedavi ve rehabilite olma maksadı ile kendi ülkelerinin dışında bir başka ülkeye yaptıkları sağlık amaçlı yolculuktur. Medikal turizm, termal turizm, yaşlı turizmi ve engelli turizmi kapsamında ülke değiştiren kişilere sağlık turisti denir. Bir klinik, acente, hastane ya da doktorun sağlık amaçlı turizm hizmeti sağlayabilmesi için çeşitli görev ve yükümlülükleri karşılaması beklenir ve bunlar ilgili devletlerin kanun ve yönetmeliklerince koruma altına alınmıştır.

03.07.2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmış olan “Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Hakkındaki Yönetmelik” kapsamında sağlık amaçlı yurt dışından ülkemize geçici bir süreliğine gelen, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan veya Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan fakat yurt dışında ikamet eden Gerçek kişilere verilen her türlü sağlık hizmetlerinde faaliyet gösterebilmek için Uluslararası Sağlık Turizmi Yetki Belgesine sahip olma şartı getirilmiştir. Söz konusu yönetmeliğe göre, 13.07.2018 yılından itibaren özel hastaneler, tıp merkezleri, muayenehane olan doktorlar, poliklinikler gibi sağlık kuruluşları ve sağlık turizmi aracı kuruluşlarının faaliyetlerine devam edebilmeleri için yönetmelikte belirlenen şartları yerine getirip Sağlık Bakanlığı’ndan yetki belgesi almaları gerekmektedir.

Sağlık tesisi haricinde özel şirketler de gerekli şartları sağlamak suretiyle sağlık turizmi alanında faaliyet göstermek üzere Sağlık Bakanlığı tarafından sağlık turizmi aracı kurum yetki belgesi ile yetkilendirilebilmektedirler. Özel şirketlerin sağlık turizmi alanındaki rolü yurtdışındaki hastayı Türkiye’ye getirmek, danışmanlık yapmak, ulaşım ve konaklama işlemlerini organize etmek, tercümanlık yapmak, havaalanı, otel, sağlık tesisi transferlerini gerçekleştirmektir.

Uluslararası sağlık turizmi sağlık tesisinde, uluslararası sağlık turistinin kabul, kayıt, teşhis, tedavi, faturalandırma, taburculuk, tercümanlık ve aracı kuruluşlarla ilgili iş ve işlemlerin koordinasyonu ile görevli uluslararası sağlık turizmi birimi oluşturulur. Uluslararası sağlık turistinin yatışından taburcu edilinceye kadar sağlık tesisinde alacağı sağlık hizmetinin yanında ihtiyaç duyacağı diğer hizmetleri sunmak da uluslararası sağlık turizmi sağlık tesisinin sorumluluğundadır. Bu hizmetlerin sunumu için, uluslararası sağlık turizmi aracı kuruluşu ile sözleşme yapabileceği gibi diğer kurum ve kuruluşlarla da sözleşme yapabilir.

III- YURT DIŞINDA YAŞAYAN TÜRK VATANDAŞLARI İLE ÇİFTE VATANDAŞLIK SAHİBİ OLAN KİŞİLERE VERİLEN SAĞLIK HİZMETLERİ

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Diğer indirimler” başlıklı 10. maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde, Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın % 50’sinin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınabileceği; indirimden yararlanılabilmesi için fatura veya benzeri belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır.

1 seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “10.5. Türkiye’den yurt dışı mukimi kişi ve kurumlara verilen hizmetler” başlıklı bölümünde konuya ilişkin açıklamalar yapılmış olup mükelleflerin bu indirimden faydalanabilmeleri için taşımaları gereken şartlara Tebliğin “10.5.2. İndirimden faydalanma şartları” bölümünde yer verilmiştir. Aynı Tebliğin;

. “10.5.2.2. Hizmetin, Türkiye’den münhasıran yurt dışı mukimi kişi ve/veya kurum için yapılmış olması” başlıklı bölümünde, “Mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim hizmetlerinin, Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara; eğitim veya sağlık hizmetlerinin de Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere verilmesi gerekmektedir.

Yukarıda belirtilen hizmetlerin fiilen verilmesi gerekmekte olup bu alanlarda sunulan asistanlık, danışmanlık ve aracılık gibi hizmetlerin bu kapsamda değerlendirilmesi mümkün değildir.”

. “10.5.3.3. İlgili Bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere verilen eğitim ve sağlık hizmetlerine ilişkin bildirim ve belgeler” başlıklı bölümünde, “Milli Eğitim Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı’nın izni ve denetimine tabi olarak eğitim veya sağlık alanında faaliyet gösteren ve yurt dışı yerleşik kişilere verdikleri hizmetlerden elde ettikleri kazançlarının % 50’sini indirim konusu yapan işletmelerin, hizmet verilen yurt dışı yerleşik gerçek kişilere ilişkin ad-soyad ya da unvan, hangi ülkenin uyruğunda olduğu, pasaport numarası, düzenlenen faturanın tarih ve sayısı, verilen hizmetin niteliği ve hizmet bedeli gibi bilgileri içeren formun, her bir geçici vergi beyannamesi ile birlikte beyanname eki olarak verilmesi gerekmektedir. İlgili geçici vergi beyannamesinin ekindeki forma dahil edilememiş bilgilerin bir sonraki geçici vergi beyannamesi ekindeki formla bildirilmesi mümkündür…”

açıklamaları yer almaktadır.

Öte yandan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu’nun 13/l maddesinde, Sağlık Bakanlığı’nca izin verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından, Türkiye’de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere, münhasıran sağlık kurum ve kuruluşlarının bünyesinde verilen koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin (Türkiye’de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek…

Yazının Tamamı İçin Abone Olun