Yazarlar: Sevgi ÜVEDİ*

                Erdoğan ÜVEDİ**

E-Yaklaşım / Ocak 2024 / Sayı: 373

I- GİRİŞ

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun([1]) yürürlüğe girdiği 2008 Ekim ayı başından([2]) sonra aylık bağlanması talebinde bulunan ve Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi([3]) ile anılan fıkranın (b) bendi([4]) kapsamındaki sigortalıların aylıklarının hesaplanmasında Kanun’un Geçici 2. maddesi esas alınmaktadır([5]).

Her yılın sonunda, özellikle de kamu sektöründe çalışmakta olan işçilerin en çok merak ettiği konunun başında, aylık başvurusunun yılın son günü mü, yoksa takip eden yılda mı yapılması halinde bağlanacak aylık miktarının ne şekilde değişeceğidir.

Bu sorunun tek bir doğru cevabı yoktur. Kimi durumlarda içinde bulunulan yılda talepte bulunulması kimi durumlarda da takip eden yılda talepte bulunulması bir avantaj sağlamaktadır. Dolayısıyla her durumda şu doğrudur demek mümkün değildir.

Bu yazıda, 5510 sayılı Kanun’un Geçici 2. maddesi kapsamında hesaplanacak aylık başvurusunun 2023 ya da 2024 yılında yapılmasının daha avantajlı olup olmadığı hususu örnek varsayımlarla hesaplanarak yorumlanacaktır.

II- YAŞLILIK AYLIĞININ HESAPLANMASI

2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun’un, bu Kanun’dan önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik Kanunlarına tabi geçen çalışmalar için bağlanacak aylıkların hesabına ilişkin Geçici 2. maddesinin;

Birinci fıkrasında, bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce 506, 1479, 2925 ve bu Kanunla Mülga 2926 sayılı Kanunlara tabi olanlara bağlanacak yaşlılık aylıklarının,

“. Sigortalının bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihe kadar geçen sürelerdeki prim ödeme gün sayılarına veya fiilî hizmet süresine ait aylığının, bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önceki kanun hükümlerine göre, aylık talep tarihindeki toplam prim ödeme gün sayısı veya fiili hizmet süresi üzerinden, bu Kanun’un yürürlük tarihi itibarıyla hesaplanacak aylığının bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihe kadarki prim ödeme gün sayısı veya fiili hizmet süresi ile orantılı bölümünün, aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı ile çarpılarak hesaplanacağı,

. Sigortalının bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen sürelerdeki prim ödeme gün sayılarına ait aylığının, aylık talep tarihindeki toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden 29. madde hükümlerine göre hesaplanacak aylığının, bu Kanun’un yürürlük tarihinden sonraki prim ödeme gün sayısına orantılı bölümü kadar olacağı,

. Aylığın, yukarıdaki şekilde hesaplanan kısmi aylıkların toplamından oluşacağı ve aylıkların ayrıca 29. maddenin son fıkrasına göre artırılarak belirleneceği,

Üçüncü fıkrasında ise bu Kanun’un yürürlük tarihine kadar geçen sürelere ilişkin aylığın hesabında esas alınan asgari aylık tutarı ile 17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı Kanun’un Geçici 82. maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenen eski tam aylık tutarının, toplam prim ödeme gün sayısı içinde bu Kanunun yürürlük tarihine kadar geçen prim ödeme g&u…