E-Yaklaşım / Ağustos 2023 / Sayı: 368
I- GİRİŞ
İşverenlerin 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’ndan([1]) kaynaklanan yükümlülüklere uymamaları halinde aynı Kanun’un 102. maddesinde uygulanacak olan idari para cezalarına yer verilmiştir. Bu yükümlülüklerin bazılarının yerine getirilmemesi halinde ise cezalarda kanunen bir üst sınır getirilmiş olup, cezalarda uygulanmakta olan bu üst sınır her yıl belirlenmekte olan asgari ücrete göre de değişmektedir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39. maddesine istinaden asgari ücret, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenmektedir. Anılan komisyonun 20.06.2023 tarih 20231 sayı ile almış olduğu kararıyla 01.07.2023-31.12.2023 tarihleri arasında de uygulanacak olan asgari ücret tespit edilmiştir([2]). Bu itibarla 2023 yılı ikinci dönemde Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun gereği idari para cezalarında uygulanacak olan üst sınır yazımızın konusunu oluşturmaktadır.
II- ÜST SINIR UYGULAMASINA GİREN İDARİ PARA CEZALARI
5510 sayılı Kanuna göre, Sigortalı; Kısa ve/veya uzun vadeli sigorta kolları bakımından adına prim ödenmesi gereken veya kendi adına prim ödemesi gereken kişiyi, İşveren; Kanun’un 41- (a) ve 41-(c) bentlerine göre sigortalı sayılan kişileri çalıştıran gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları ifade etmektedir. Son olarak İşyeri ise; sigortalı sayılanların maddî olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerler olarak tanımlanmaktadır([3]).
Bu tanımlamalardan sonra Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından tespit edilen 01.07.2023-31.12.2023 döneminde çalışanlar için günlük asgari ücreti 447,15 TL, aylık asgari ücret ise 13.414,50 TL (Brüt) olarak belirlenmiştir.
Aşağıda işverenlere idari para cezası uygulanırken üst sınır uygulaması dikkate alınacağı hususlara yer verilmiştir.
1- Kurumun prim tahakkukuna ve sigortalıların sosyal güvenlik haklarına dayanak teşkil eden bu Kanun’un 86. maddesinin on üçüncü fıkrası uyarınca verilmesi gereken beyannamedeki sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmediği, eksik ya da geç bildirildiği anlaşılan her bir işyeri için;
…