Siyasi otorite, genç nüfusumuzun artırılması için doğumu teşvik
etmekte. Genelde gençlere, en az üç çocuk yapmaları önerilmekte. Toplumun bir
kısmı; bu hayat pahalılığında geçim sıkıntısı çeken insanlar üç çocuğa nasıl
bakacak kaygısı ile karşı çıksa da nüfus yapımızı korumak, özellikle bugünkü
genç nüfus sayımızı düşürmemek, hatta artırmak için kuşkusuz öneriler dikkate
alınmalı.  

DOĞUM YAPAN KADINA SAĞLANAN ÇEŞİTLİ HAKLAR

Nüfusu artırmak için, doğum yapan kadına Devlet eliyle çeşitli
teşvik ve destekler verildiği görülüyor. Hamilelikten doğum sonrasına kadar
kadına ücretsiz sağlık yardımı verilmesi, doğum öncesi ve sonrası verilen 8’er
haftalık doğum izni, bazı çalışan kadınlara yapılmakta olan doğum yardımı,
kadın dışında kocasına verilen doğum izni, talebe bağlı olarak doğum yapan
kadına verilmekte olan ücretsiz doğum izni, emzirme ödeneği, çocuk yardımı,
aile yardım ödeneği, eş ve çocuklar için uygulanan asgari geçim indimi
uygulaması, bunlardan bazıları.

YENİ GELEN DOĞUM YARDIMI

Son olarak, 7 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6637
sayılı Torba Yasa ile, 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmündeki Kararnameye eklenen “Ek
Madde 4” ile
çalışsın çalışmasın tüm doğum yapan kadınlara doğum yardımı getirildi.
 Yapılacak yardımın usul ve esasları da 23 Mayıs 2015 tarihli Resmi
Gazete’de yayımlanan “Doğum Yardımı Yönetmeliği” ile belirlendi.

DOĞUM YARDIMINDAN KİMLER YARARLANACAK?

Doğum yardımından, çalışsın çalışmasın doğum yapan tüm kadınlar
eşit şekilde yararlanacak. Zaten Torba Yasadan önce memurlar ve askeri personel
doğum yardımı almaktaydı. Torba Yasa ile yapılan düzenlemeyle, Devlet
memurlarına doğum yardımı yapılmasına ilişkin 657 sayılı Devlet Memurları
Kanunu’nun 207. maddesi ve subay ve astsubaylara doğum yardımı verilmesine
ilişkin 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 176. maddesi
yürürlükten kaldırıldı. Böylelikle çalışsın çalışmasın doğum yapan kadınlara
eşit şekilde doğum yardımı uygulaması başlatıldı.

HANGİ DOĞUMLAR YARARLANACAK?

Doğum yardımından, 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra canlı doğum
yapan Türk vatandaşı kadınlar ile doğumla Türk vatandaşı olmakla birlikte
izinle Türk vatandaşlığından çıkan kadınlar (Mavi kartlılar) yararlanacaklar.
Bu tarihten önceki doğumlar, yardımdan yararlanamayacak. Örneğin; 15 Mayıs 2015’te doğum yapan bir kadın
doğum yardımı alacakken, 14 Mayıs 2015 ve daha önceki tarihlerde doğum yapan
kadınlar doğum yardımından yararlanamayacaklar. Doğum yardımından 15 Mayıs
2015’ten sonraki doğumlar, doğum sayısı aranmadan yararlanacaklar.

DOĞUM YARDIMININ TUTARI

Doğum yardımı tutarı, ilk iki doğum için farklı, üç ve sonraki
doğumlar için aynı. Canlı doğan;

– İlk çocuk için 300 lira,

– İkinci çocuk için 400 lira,

– Üçüncü ve sonraki çocuk için 600 lira doğum yardımı yapılacak.

Doğum yardımı yapılmaya başlandığı 15 Mayıs 2015’ten önceki
doğumlar, doğum sayısının tespiti açısından dikkate alınacaktır. Örneğin, 15 Mayıs 2015’ten önce dört doğum
yapan bir kadın, 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra beşinci doğumunu yapması
halinde, bu ilk doğum değil, üçten sonraki doğum kabul edilerek bu doğumu için 600
lira doğum
yardımı alabilecektir.

Evlat edinilen çocuklar için doğum yardımı yapılmamakta. Ancak
doğum sırasının tespitinde evlat edinilen çocuklar da dikkate alınmaktadır. Örneğin;
15 Mayıs 2015’ten önce bir çocuğu evlat edinen kadın, 15 Mayıs 2015’ten sonraki
bir tarihte doğum yaptığında, bu doğum ilk doğum değil, ikinci doğum kabul
edilerek 400 lira doğum yardımı yapılacaktır.

Doğum yardımı; ana ve babanın Türk olması halinde anneye,
annenin yabancı uyruklu kadın olması halinde babaya, annenin ölümü halinde
babaya, anne ve babanın vefat etmiş olması halinde kanuni temsilciye
verilmekte.  

BAŞVURU NEREYE YAPILACAK?

Doğum yardımı için öncelikle başvuru gerekiyor. Başvuru, Türk
anne tarafından veya koca tarafından anne adına, annenin Türk vatandaşı
olmaması halinde veya annenin ölmüş olması halinde Türk vatandaşı olan baba
tarafından, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın İl Müdürlüklerine, Sosyal
Hizmet Merkezlerine, yardımdan yararlanacak olan kamu personeli ise çalıştığı
kamu kurumuna ve yurtdışında elçilik veya konsolosluklara yapılabilecek.

KAMU İŞÇİLERİNE DOĞUM YARDIMI

Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan işçiler, bireysel veya
toplu sözleşme kapsamında doğum yardımı alabilmekteler. Bunlara doğum yardımı
yapılırken, bireysel veya toplu iş sözleşmesindeki doğum yardımı tutarı, Torba
Yasa ile getirilen doğum yardımı ile kıyaslanacak, iş sözleşmesindeki doğum
yardımı Torba Yasa ile getirilen yardım tutarından az olanlara aradaki fark
ödenecek. Örneğin: kamu işçisi olup, iş sözleşmesinde
doğum yardımı olarak 200 liraöngörülen bir
kadın işçi, üçüncü doğumunu yapmışsa, kendisine 600
lira yerine 400
lira doğum
yardımı yapılacaktır.

İş sözleşmesinde Torba Yasa ile getirilen doğum yardımı
tutarından daha fazla tutarda doğum yardımı ödenmesi öngörülen işçiye ise doğum
yardımı yapılmayacaktır.