Yazar: Levent BAŞAK*

E-Yaklaşım / Temmuz 2023 / Sayı: 367

I- GİRİŞ

4986 sayılı Kanun ile Türkiye Cumhuriyeti ile İspanya Krallığı Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması ve Eki Protokolün Onaylanması uygun bulunmuştur([1]). 2003/6454 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı([2]) ile de Anlaşmanın onaylanması kararlaştırılmıştır.

İspanya Anlaşmasının 10. maddesinde temettü gelirlerinde vergilendirme yetkisinin hangi Âkit Devlete ait olacağı hüküm altına alınmıştır. Anlaşmanın 10. maddesinin (5) numaralı fıkrasında temettü gelirlerinin vergilendirilmesinde diğer Anlaşmalarda olmayan bir hükme yer verilmiştir.

İspanya Anlaşmasının 10. maddesinin (5) numaralı fıkrası hükmü kapsamında Türkiye’de kurulmuş olan tam mükellefiyete tâbi bir kurumun İspanya’da mukim yabancı ortağına yaptığı kâr payı ödemelerinin vergilendirilmesi ile ilgili olarak tereddütler yaşamaktadır. Bu nedenle, tarafımıza bu konuda yöneltilen sorulara cevap vermek adına bu makalemizde İspanya’da mukim kurumlara yapılan kâr payı ödemelerinin vergilendirilmesi esasları irdelenecek ve dikkat edilmesi gereken birkaç husus üzerinde durulacaktır.

II- ANLAŞMANIN 10. MADDESİNE GÖRE TEMETTÜ GELİRLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ ESASLARI

Anlaşmanın 10. maddesi 7 fıkradan oluşmaktadır. Anlaşmanın 10. maddesine göre Türkiye’de mukim şirketlerin İspanya’da mukim yabancı ortaklarına yapacakları kâr payı ödemelerinin vergilendirilmesinde aşağıdaki esaslar geçerlidir.

A- GENEL OLARAK TEMETTÜ ÖDEMELERİNDE VERGİLENDİRME YETKİSİ

Anlaşmanın 10. maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre; örneğin Türkiye’de İspanya’da mukim yabancı bir şirketin ortaklığıyla kurulmuş bir anonim şirketin yabancı ortağı olan İspanya’da yerleşik firmaya yapacağı kâr payı ödemelerini İspanya vergilendirme yetkisine sahiptir. Türkiye’nin bu fıkra hükmüne göre kâr payı ödemeleri üzerinden vergi alma yetkisi bulunmamaktadır.

B- KAYNAK ÜLKEYE VERİLEN SINIRLI VERGİLENDİRME YETKİSİ

Her ne kadar Anlaşmanın 10. maddesinin (1) numaralı fıkrası kâr payı ödemelerinde vergilendirme yetkisini temettü ödenen kişilerin mukim olduğu ülkeye verse de (2) numaralı fıkrada sınırlı da olsa ödeme yapan şirketin mukimi olduğu Âkit Devlete de vergilendirme yetkisi vermiştir.

Örneğin, Türkiye’de İspanya’da mukim yabancı bir şirket tarafından tek ortaklı olarak kurulan bir anonim şirketin yabancı ortağı olan İspanya’da mukim şirkete yapacağı kâr payı ödemeleri üzerinden Türkiye’nin de vergi alma yetkisi vardır. Yani kaynak ilkesinin bir gereği olarak kâr payları doğduğu ülkede de vergiye tâbidir.