Çalışanın ara dinlenmesi
Çalışanların çalışma süresi içerisinde belirli bir süre dinlenmelerine ara dinlenmesi deniliyor. Ara dinlenmesi 4857 sayılı İş Kanununda düzenlenmiştir. Ara dinlenmesi süresi çalışanın çalışma sürelerine göre kademeli bir şekilde düzenlenmiştir. Çalışma süresi arttıkça ara dinlenmesi süresi de artmaktadır.
BİR SAAT İSTİRAHAT
Ara dinlenmesi süreleri dört saat veya daha kısa süreli işlerde onbeş dakika, dört saatten fazla ve yedibuçuk saate kadar (yedibuçuk saat dahil) süreli işlerde yarım saat, yedibuçuk saatten fazla süreli işlerde bir saat ara dinlenmesi verilmesi gerekiyor. (Geniş bilgi için bakınız, Arif Temir, Murat Kala, Tahsin Sınav, İş Hukukunda Çalışma Süreleri, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara 2009). Ara dinlenmesi konusunda uygulamada oluşan boşluklarda yargı kararları ile doldurulmaktadır. Yargıtay vermiş olduğu bir kararda; günde onbir saate kadar olan (onbir saat dahil) çalışmalar için ara dinlenmesinin en az bir saat, onbir saatten fazla çalışmalarda ise en az birbuçuk saat olarak verilmesi gerektiğine hükmetmiştir(Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 23.01.2013 tarihli Esas No. 2013/1618, Karar No. 2013/2714 sayılı kararı)
Dinlenme süreleri iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
Dinlenme sürelerinin çalışanlara aralıksız olarak verilmesi gerekiyor. Ancak bu süreler, iklim, mevsim, o yerdeki gelenekler ve işin niteliği göz önünde tutularak iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile aralı olarak da kullandırılabilir. Ara dinlenmeleri bir işyerinde çalışan işçilere aynı veya değişik saatlerde kullandırılabilir. Örneğin bir lokantada çalışan 5 garson varsa işveren isterse bu beş garsona aynı saatte ara dinlenmesi yada değişik saatlerde ara dinlenmesi kullandırabilir.
Ara dinlenmesinin nasıl kullanılacağına işveren karar verir. Ancak iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmelerinde ara dinlenmesi kullanma saatleri belirtilmişse buna da uyulması gerekiyor.
SERBEST OLMALI
Ara dinlenmesi kullanan işçinin serbest olması gerekiyor. İşçi ara dinlenmesi süresini işyerinde veya işyeri dışında geçirebilir. İşyerinde geçiriyorsa bu süre içerisinde kendisine iş verilmemeli ve çalışmaya zorlanmamalı.
Ara dinlenme süresinin, işe ara dinlenme süresi kadar geç başlama veya aynı süreyle erken bırakma şeklinde kullandırılması amaca uygun değildir. Ara dinlenme süresinin günlük çalışma süresi içerisinde kullandırılması gerekiyor.
FARK DÜŞÜLÜR
Ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz. Ara dinlenmesi süreleri günlük çalışma süresinden düşülür.
Örneğin işçi Ahmet Bey, bir işyerinde günde 08.00-17.00 saatleri arası çalışıyorsa ve bir saat ara dinlenmesi kullanıyorsa Ahmet Beyin günlük çalışma süresi sekiz saattir.
Güneş Gazetesi – 09.09.2013