Çalışan kadınlar iki çocukları için “doğum borçlanması”ndan yararlanıp, prim günlerini doldurabiliyor

Aşağıdaki koşulları sağlayan kadınlar doğum borçlanması yapabilirler.

-Kadın sigortalının  doğumdan önce (5510 sayılı Yasanın 4/a  (eski 506 sayılı Yasaya tabi ssk sigortalısı/işçi) kapsamında tescil edilmiş olması,

-Kadın sigortalının  adına kısa ya da uzun vadeli sigorta kolları yönünden prim ödenmiş olması

-Çocuğun yaşaması,

Doğum Borçlanması Ne Kadar Süre İçin Yapılır?

Doğum borçlanması en fazla iki çocuk için yapılabiliyor. Her   çocuk için en fazla iki yıl borçlanılır. Doğumdan sonraki iki yıl içinde çalışılmamış olması gerekir. İki yıllık sürenin bir kısmında çalışılıp prim ödenmişse  kalan çalışılmayan süre için borçlanma yapılabilir.

Örnek 1: Senay hanım,  16 yaşında 3308 sayılı Kanun tabi çırak olarak 1986 yılında çalışmıştır. Selma hanım adına 16 yaşındayken iş kazası ve meslek hastalıkları primi yatırılmıştır. 15.06.2008 tarihinde doğum yapmıştır. Senay hanımın  çıraklık dönemindeki sigortalılığı borçlanmasını sağlar mı?

Çıraklıkta ödenen sigorta primlerinden dolayı Senay hanım 15.06.2008 tarihinde yapmış olduğu doğumu borçlanabilir.

Örnek 2:  Güzin hanım, 16.07.1998 tarihinde 506 sayılı Yasaya tabi olarak   çalışmaya başlamıştır. 08.06.2000 tarihinden itibaren de çalışmamıştır. Güzin hanım  10.11.1996 ve 08.06.2000 tarihlerinde iki doğum yapmıştır. Güzin hanım  iki doğumu da borçlanabilecek midir?

Güzin hanım sigortalı çalışmaya başladığı tarihten sonra 08.06.2000 tarihinde yapmış olduğu doğumu borçlanabilecektir. Sigortalı olmadan önce  10.11.1996 tarihinde yapmış olduğu doğumu borçlanamayacaktır.

Örnek 3: Zeynep hanım,  19.08.1995 tarihinde 506 sayılı Yasaya tabi olarak   çalışmaya başlamıştır.  10.09.1996 tarihinde sigortalılığı sona ermiştir. 07.09.1999 tarihi itibariyle 1479 sayılı Kanun(Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya başlamış ve sigortalılığı halen devam etmektedir. Zeynep hanım 1992 yılında ve 2001 yılında iki doğum yapmıştır. Zeynep hanım  bu iki doğumu borçlanabilecek midir?

Zeynep hanımın birinci doğumu sigortalı olmadan önce  yaptığından, ikinci doğumu da 1479 sayılı Yasa (Bağ-Kur) kapsamında olduğu dönemde yaptığı için her iki doğumu da borçlanamaz.

Ay içinde 30 günden az prim ödenen sigortalıların doğum borçlanmasında dikkate alınacak sürelerinin hesaplanması

Doğum borçlanması talebi kabul edilen kadın sigortalının iki yıllık borçlanma süresi içinde zorunlu sigortalı hizmetlerinin olması halinde zorunlu sigortalılık süreleri borçlanma sürelerinden düşülür. Ay içinde zorunlu sigortadan geriye kalan süreler 30 güne tamamlanacak şekilde borçlanma süresi olarak kabul edilir.

Doğum borçlanması için nereye müracaat edilir?

Hizmet borçlanmalarında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi (işçi, bağ-kurlu olan) sigortalıların borçlanma işlemleri sigortalının en son çalışmasının/hizmetinin geçtiği sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine yapılır.

Doğum borçlanması için hangi belgeler istenir?

Doğum borçlanması talebinde bulunan kadınlardan herhangi bir belge istenmez. SGK kayıtlarına göre işlem yapılır.

Ücretsiz doğum izni ve analık izni sürelerinin borçlanılması

5510 sayılı Yasanın  4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine(eski SSK’ya) tabi kadın sigortalıların 4857 sayılı İş Kanunu ve 5953 sayılı Basın İş Kanunu  gereğince kullandıkları ücretsiz doğum ya da analık izin süreleri işyerinden alacakları belgelerle birlikte Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurmaları durumunda borçlandırılır.

Örnek 1: Hatice hanım, doğumdan nedeniyle kullanmış olduğu 16 haftalık doğum izni süresini borçlanabilir.

Örnek 2: Bahar hanım, doğum sonrası kullanmış olduğu 6 aylık ücretsiz izin süresini borçlanabilir.

Borçlanması hangi statüde değerlendirilir?

Doğum borçlanması devam etmekte olan en son statüdeki sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Sigortalılık devam etmiyorsa 4/b kapsamında değerlendirilir.

Örnek: Hilal hanım, 1992 yılında   30 günlük 506 sayılı Yasaya tabi  sigortalılığı vardır. Hilal hanım 1994 yılında doğum yapmıştır. 1998 yılından itibaren de  4/B’li (eski bağ-kurlu) olarak prim ödemektedir. Hilal hanım, 2011 yılında 1998 yılında yapmış olduğu doğumu borçlandığında ödediği primler 4/b’li (Bağ-kurlu) olarak değerlendirilir.

Doğum borçlanması miktarı nedir?

Doğum borçlanması prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak kaydı  ile belirlenir. Günlük kazancın % 32’si üzerinden hesaplanır. Prime esas kazancın alt ve üst sınırı asgari ücret artışına göre değişmektedir.

Doğum borçlanmasında   borçlanacak kişinin kendisi tarafından belirlenen sigorta primine esas taban (978,60 TL) ve tavan (6360,90 TL)  aylık sınırları içerisinde  kalmak koşulu ile aylık % 32 oranında prim kesiliyor. Buna göre 2013 yılının 01.01.2013-30.06.2012 dönemi için  en az ödenecek aylık borçlanma  miktarı  213,15 TL   en fazla ise  aylık 2.035, 48 TL olacak.

Prim ne kadar sürede ödenir?

Borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemesi gerekiyor.  Bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için ise yeni başvuru şartı aranır. Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz.

Güneş Gazetesi – 14.03.2013