Gözükmeyen hizmetlerim için ne yapabilirim?
1984 Şubat ayında sigortalı oldum. Şimdiye kadar 2805 gün primim var. Üç yıldır Bağ-Kur’luyum, 3 yıl 1 ay ödenen primim var. Bu şartlarda ne zaman emekli olurum? 3600 günle nasıl emekli olunuyor? Bir de 1989 öncesi hizmetlerim ekrandan çıkmıyor ne yapmam gerek? Hakan Akın
1984 Şubat sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için, 25 yıl sigortalılık süresi, 48 yaş ve 5225 prim günü şartlarına tabisiniz. Doğum tarihinizi belirtmemişsiniz. Prim günü ve yaş şartını sağladığınızda emekli olabilirsiniz. 3600 günle emeklilik için ise 60 yaş şartına tabisiniz. Bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz.
Bir de 4/a statüsünden emekli olmayı düşünüyorsanız, Bağ-Kur kapsamındaki prim ödemenizin 1230 günü geçmemesi gerekiyor. Aksi halde, Bağ-Kur şartlarıyla emekli olmak veya Bağ-Kur’dan sonra 1260 gün 4/a kapsamında prim ödemek zorunda kalırsınız.
1989 öncesi prim günlerinizin gözükmemesinin nedeni, primlerinizin başka bir sigortalının dosyasına kaydedilmiş olması veya çalıştığınızın işyerinin, dönem bordrolarını SGK’ya vermemiş olması olabilir. Söz konusu tarihlerde çalıştığınız işyerinden temin edeceğiniz dönem bordroları ile SGK’ya başvurmalısınız.
Bağ-Kur’dan yetim aylığı bağlanmasında gelir tespiti
Kayınpederim 1988 yılında vefat etti, kayınvalideme Bağ-Kur’dan maaş bağlandı. 22 Temmuz 2007’de bacanağımın vefatı dolayısıyla SSK’dan baldız ve oğluna maaş bağlandı. Kurumlar farklı olduğu için baldız bu yıl Bağ-Kur‘a müracaat ederek babasından maaş bağlanmasını talep etti. SGK’nın 2013/26 no’lu Genelgesinde “kız çocuklarına geçimini sağlayacak bir geliri olmaması halinde aylık bağlanır” hükmü bulunduğundan, ölüm aylığı bağlanamaz diye yanıt verdi. 2013 yılında çıkan yasa bu duruma uygulanır mı? Bu durumda olup babadan da aylık alan tanıdıklar var. Bize önereceğiniz bir yol haritası olabilir mi? Orhan Şaşırt
Genelgeler, yasa hükümlerinin uygulamasına ilişin açıklamaların yer aldığı düzenlemelerdir. Dolayısıyla konunuz, genelgeden ziyade, kayınpederinizin vefat ettiği tarihte yürürlükte olan yasa hükmü ile ilgili. Yasa gereği, ölüm sigortasında gerek sigortalılar gerekse hak sahipleri yönünden sigortalının ölüm tarihinde geçerli olan mevzuat uygulanmaktadır.
Kayınpederinizin vefat ettiği tarihte (4 Ekim 2000 öncesinde) geçerli olan yasa hükmüne göre, kız çocuğuna Bağ-Kur sigortalısı babasından aylık bağlanabilmesi için geçimini sağlayacak başka bir gelirinin olmaması gerekiyor.
Söz konusu Genelgeye göre de, “Geçimini sağlayacak başka bir geliri olmamak” şartlarının tespiti, diğer bir ifadeyle “geçimini sağlayacak gelir” kavramının belirlenmesinde; kız çocuklarının sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi olarak çalışıp çalışmadıkları ve buralardan aylık alıp almadığı ile tapu kayıtları da araştırılarak varsa gayrimenkullerinden ve diğer gelirlerinden elde ettiği aylık tutarının İş Kanununa göre 16 yaşından büyük sanayi kesiminde çalışan işçiler için tespit edilen asgari ücret (brüt asgari ücret) tutarının altında olup olmadığı hususlarının sosyal güvenlik denetmenlerince tespit edilmesi gerekiyor.
Buna göre de baldızının, eşinden dolayı SSK’dan almakta olduğu ölüm aylığının ve tapu kayıtları da araştırılarak varsa gayrimenkullerinden ve diğer gelirleri de dikkate alınarak tespit edilebilecek aylık gelirinin asgari ücret tutarından az olması halinde, Bağ-Kur kapsamındaki babasından dolayı yetim aylığı bağlanması gerekir. Şartları uyuyorsa, yeniden başvuruda bulunup, gelir durumunun tespiti ve aylık bağlanması talebinde bulunabilir.
En az 3600 gün prim ödemeniz olmalı
17 Mart 1964 doğumluyum. 1 Mart 1995 sigorta girişim, 1584 gün primim var. 2000 yılından itibaren babamdan Bağ-Kur yetim maaşı alıyorum. Sigortadan emekli olmak istiyorum. Dışarıdan prim ödemek istersem ne zaman, ne kadar ödeyerek emekli olabilirim? Bu süre zarfında Bağ-Kur maaşım kesilir mi? Ödenmiş primimle yaşım geldiğinde emekli olabiliyor muyum? Nazan Parlak
Mevcut prim gününüzle hiçbir şekilde emekli olamazsınız. 3600 prim günüyle, 58 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz. Eksik prim gününüzün ancak 1230 gününü isteğe bağlı sigortalı olarak ödeyebilirsiniz ve isteğe bağlı sigortalı olduğunuz dönemde babanızdan aldığınız yetim aylığı kesilmez. Geri kalan 786 günü 4/a kapsamında çalışarak tamamlamalısınız. 4/a kapsamında çalışmaya başladığınızda, babanızdan aldığınız yetim aylığı kesilir. Emekli olup aylık bağlandığında da babanızdan aylık alamazsınız.
Sözcü Gazetesi – 16.10.2013
