GSS mağduru annenin haklı isyanı

Oğlum 28 yaşında. 1 Ocak 2012’de çıkan Kanuna göre, işsiz olduğu aylar için, adrese dayalı gelir tespiti sonucu, SGK’ya ayda 100 TL ödeme zorunluluğu varmış.

Ben bir özel okulda öğretmen olarak çalışıyorum. Eşimden 22 yıl önce ayrıldım. SGK’ya zaten prim ödüyorum. Şimdi bir de benim çalışmayan oğlum için SGK’nın bana adrese dayalı gelir tespitinden sonra ayda 100,86 TL prim ödetmek istemesi yasal mı? Dün işsiz bir genç Kadıköy SGK’da elinde 2.000 TL’lik bir borçla geldi. Bu parayı sildirmesinin mümkün olmadığını, ödemesi gerektiğini söylediler. Çocuk işsiz. Kim ödeyecek? Aile..

Biz yıllardır SSK’nın sağlık hizmetini ailece kullanmadık, kullanamadık. Bir gün ateşliyken devlet hastanesine gittim, fiş kalmadı dediler. Gene özel hastaneye giderek özel sağlık sigortamı kullandım (çalıştığım kurumun sağladığı). Kendim prim ödeyerek kızıma da özel sağlık sigortası yaptırdım yıllardır. Tek başıma ev geçindirmem, SGK’ya zaten prim ödemem yeterli değilmiş. Şimdi de işsiz olan oğlum için ayda 100 TL ödemeliymişim. Kanunda bunun bir açığı yok mu?

28 yaşındaki işsiz oğlum benimle oturduğunda, ben ona bakmakla yükümlü mü oluyorum? Eğer bakmakla yükümlüysem, benim ödediğim SSK priminden yararlanıp bu 100 TL’den muaf olur mu? Yok, eğer ben oğluma bakmakla yükümlü değilsem, o zaman neden işsiz olan oğlum için ayda 100 TL ödemek zorundayım aynı adresteyiz diye? Çocuğumu sokağa mı atayım? Yardımcı olur, hatta bu konuyu kamuoyunun dikkatine taşırsanız müteşekkir olurum. Oya Balcık

Siteminizde son derece haklısınız. Devlet bir taraftan, sizinle oturan işsiz oğlunuzu, yaşını doldurduğu için bakmakla yükümlü olduğunuz kişi saymıyor ve sizin üzerinizden sağlık yardımı vermiyor; diğer yandan, sizinle oturduğu için sizin gelirinizi dikkate alarak genel sağlık sigortası primi ödemesini (daha doğrusu sizin ödemenizi) istiyor.

Hani deve kuşuna uç demişler, ben deveyim uçamam demiş. Yük taşı demişler, ben kuşum taşıyamam demiş ya, tıpkı deve kuşu gibi. “Çocuğum işsiz güçsüz, tüm ihtiyaçlarını ben karşılıyorum, ben bakıyorum, dolayısıyla bakmakla yükümlü olduğum kişi olarak sağlık yardımı ver” diyorsunuz; devlet, “hayır o artık birey olmuş, sizin bakmakla yükümlü olduğunuz kişi sayılmaz, dolayısıyla sizin üzerinizden sağlık yardımı vermem” diyor. “Bireyse primi de ondan al” diyorsunuz; bu defa da “sizinle aynı hanede yaşıyor, hane gelirine bakarak karar veririm” diyor, sizin gelirinizi dikkate alarak, geliri olmayan oğlunuz için prim istiyor.

Başta da söylediğim gibi, son derece haklısınız ancak maalesef kanun böyle. Gelir testi sonucuna göre belirlenen genel sağlık sigortası primini ödemek zorundasınız.

Bugün sigortalı olursam ne zaman emekli olabilirim?

1961 doğumluyum ve sigortam yok. Yeni ödemeye başladığımda kaç yaşında emekli olabilirim ya da isteğe bağlı sigortaya başvurduğumda kaç yılda emekli olabilirim? Yurdanur Ağdaş

Yılsonuna kadar sigortalı olmanız halinde, 5100 prim günüyle, 2014 yılında sigortalı olursanız 5200 prim günüyle, 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz. İsteğe bağlı sigortalı olarak 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emeklilik için ise 5400 prim gününüz olması gerekiyor.

Toplam prim günü içinde en fazla hangi sigortalılık kapsamında prim ödemiş olursanız, o sigortalılık statüsünden ve o statünün gerektirdiği prim günüyle emekli olursunuz.

En az 4500 prim gününüz olmalı

Benim yüzde 32 işitme kaybı raporum var ve askerlikten muaf oldum. 2005 yılında sigorta girişim oldu. Bugüne kadar 1710 gün SSK primim var. Bu şartlarla ne şekilde emekli olabilirim? Prim gün sayım kaç olmalı? Kerim Binici

Yüzde 32 raporla engellilere sağlanan özel emeklilik şartlarıyla emekli olamazsınız. Zira rapor oranının en az yüzde 40 olması gerekiyor. 2005 sigorta başlangıcıyla, 7000 prim günü ve 60 yaş veya 4500 prim günü, 25 yıl sigortalılık süresi ve 60 yaş şartlarıyla 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz.

Koroner kalp rahatsızlığım var malulen emekli olabilir miyim?

Şubat 1995 yılı başlangıçlı SSK girişim ve 5030 gün primim var. 13 yıllık da aralıksız çalışma hayatına devam etmekteyim. 2007 yılı başında kalp pili takıldı, 6 yıldır koroner kalp rahatsızlığım var ve raporlu olarak kalp ilaçları kullanıyorum. Kendi doktorlarım malulen emeklilik için gerekli olan yüzde 60’lık raporu alabileceğimi söylediler. SGK’ya gittiğimde kalp hastalarının malulen emekli olamayacaklarını söylemişlerdi. Yeni çıkan düzenlemeye göre, malulen emekli olabilir miyim? Mehmet Gökhan

Malulen emeklilik için aranan çalışma gücünün en az yüzde 60’ının kaybedilip kaybedilmediğinin tespitinde, Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan hastalık Listesi esas alınmakla birlikte, son kararı SGK Sağlık Kurulu veriyor. Ayrıca bu listedeki hastalık tanımlarını yorumlayabilmek için tıp doktoru olmak gerekiyor ve ben tıp doktoru değilim. Bu nedenle de durumunuzun malulen emekli olmanızı sağlayacak derecede çalışma gücü kaybına neden olup olmadığını yorumlayabilmem mümkün değil. Ancak madem doktorlarınız, yüzde 60 çalışma kaybı raporu alabileceğinizi söylüyorlar, prim gününüz de 1800 günden fazla olduğuna göre, hastaneye sevk için SGK’ya başvurabilirsiniz.

Sevk edileceğiniz hastanenin sağlık kurulunca düzenlenecek rapor ve dayanağı olan tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, SGK Sağlık Kurulunca çalışma gücü kaybınızın en az yüzde 60 olduğuna karar verilir ise malulen emekli olabilirsiniz.

Sözcü Gazetesi – 26.09.2013