Kadın memur doğum sonrasındaki izinli olduğu süreyi borçlanabiliyor

|Posta Gazetesi| |11.02.2011|

Soru: 1 Şubat 1995 te polis memuru oldum. Doğum borçlanması devlet memurların kapsamıyor neden.

 Yadigar DOĞU

Cevap: Yasa sadece sigortalı çalışan kadına borçlanma hakkı tanıdığından memurlar bu haktan yararlanmıyor. Fakat kadın memurun doğum borçlanmasına ihtiyacı da yok. Çünkü  

doğum yapan kadın memur, doğum sonrasında çocuğu bakmak için bir yıla kadar ücretsiz izin alabiliyor. Bu süreyi de borçlanma hakları var. Doğum yapan kadın memur doğum sonrasında aldığı izin süresini borçlandığından, borçlanacak boş günü kalmıyor. Çünkü, doğum tarihine kadar çalışıyor, doğumdan sonra izinli olduğu süreyi borçlanıyor, izin bitiminden itibaren de tekrar çalışmaya boşladığından,  Doğum nedeniyle sosyal sigortadan mahrum kaldığı günü bulunmuyor. Muhtemelen kanun koyucu bu nedenle memuru doğum borçlanması kapsamına almamış.

7200 gün prim 58 yaş şartlarına tabisiniz

Soru: 1975 doğumluyum. SSK ya 2003 girişim var. Çalışarak 1500 gün prim ödemem bulunuyor. 2009 da işten çıkarıldım. Ne zaman emekli olurum? Kaç gün ödemem lazım?

Halime EREN

Cevap: Emekli olmak için; 7200 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 5700 gün daha prim ödeyerek, 1500 gün olan prim ödemenizi 7200 güne tamamlamanız şartıyla, 2033 de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Ayrıca, isteğe bağlı olarak, 3900 gün daha prim ödeyerek 1500 gün olan prim ödemenizi 5400 güne tamamlamanız şartıyla, 2035 de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 

Af kanununa erken emekliliğin eklenmesi zor

Soru: 42 yaşında, özel sektörde SSK’lı olarak 20 yılını doldurmuş bir bayanım. Halen çalışmaktayım. İşe başlama tarihim (ilk sigortalı olduğum tarih) 1 Ekim 1990. Prim günümü ve 20 yılımı doldurdum. Emekli olabilmek için, emeklilik yaşım olan 47 yaşını bekliyorum. 10 Mart 1969 doğumluyum. Dolayısıyla, 10 Mart 2016 tarihinde emekli maaşı almaya hak kazanacağım inşallah. Sizden öğrenmek istediğim konu; emeklilik yaşı ile ilgili yeni yasa kapsamanın da benim durumumdaki bayanları ilgilendiren olumlu bir gelişme olacak mı? Ya da bu konuda bilgi alabilmek için kiminle irtibata geçebilirim? Konu hakkında aydınlatırsanız çok sevinirim.

Oya PEKMEZCİ

Cevap: TBMM genel kurulunda görüşmeleri devam eden Af Kanununda maalesef sizin durumunuzda olanlara sağlanan bir avantaj yok. Haziran ayında yapılacak olan genel seçik; sizin gibi sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını sağlayan ve emekli olmak için yaşı bekleyenlerin bir defaya mahsus olmak üzere yaş şartı aranmayarak emekli edilecekleri söylentilerine yol açmakta. Fakat Af yasa tasarısı henüz yasalaşmadı. TBMM de görüşmeleri devam ediyor. Siyasi otorite isterse, sizin gibi yaşı bekleyenleri emekli edecek bir düzenlemeyi de af yasasına ekleyebilir. Ancak, 1999 dan beri uygulana gelen sosyal güvenlik politikalarına baktığımızda, erken emeklilikten ziyade geç emeklilik yönünde düzenlemeler yapıldığını görüyoruz. Bu açıdan fazla iyimser olmamakta ve beklentiye girmemekte yarar var.

Boş günler toplu para ödeyerek emekli olunamıyor

Soru: Eşimin Bağ-Kura 2300 gün prim ödemesi var. Emeklilik yaşı tutuyor. Emekli olabilmesi için bu güne kadar olan gün borçlarının tamamını nakit olarak ödediği takdir de emekli olabilir mi?

Birol ALPAT

Cevap: Eşinizin Bağ-Kura prim borcu varsa, çıkacak olan aftan yararlanarak prim borçlarını ödeyebilir. Emekli olacak kadar prim günü varsa, yaşı da doldurduğuna göre emekli olabilir. Ancak, eşinizin Bağ-Kura prim borcu yoksa emekli olacak kadar gün borçlanarak emekli olamaz. Çünkü, mevzuatımızda eksik günler için toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok. 

Ücretim geç ödenmesi iş akdini tek taraflı fesih hakkı verir

Soru: 1989’dan beri aynı iş yerinde sigortalı olarak çalışıyorum. Maaşımı düzenli olarak alamıyorum? İşten ayrılmam durumunda tazminatımı hak edebilir miyim?

Hasan KARATAŞ

Cevap: Ücretin kanunlara ve sözleşmelere uygun olarak hesaplanmaması ve ödenmemesi veya geç ödenmesi(20 günden fazla süre geciktirilmesi) çalışana iş akdini haklı nedenle fesih hakkı verir. Ücretiniz ödenmiyor veya 20 günden fazla geç ödeniyorsa iş akdinizi bu gerekçeyle fesih ettiğinizde kıdem tazminatı alabilirsiniz. Ancak, işveren muhtemelen kıdem tazminatınızı ödemeyecektir. Bu durumda İş Mahkemesine dava açıp, ücretinizin ödenmediği veya geç ödendiğini mahkemede belge ve şahitlerle kanıtlamanız gerek.

Bağ-Kura 41 aydan fazla prim ödememeniz gerek

Soru: 1962 doğumluyum. 1978 yılında sigortalı oldum. 2038 gün prim ödemem var. Ve bir aydır da Bağ-Kur ödüyorum. Ne zaman emekli olurum?

Hüseyin ÇEŞMECİ

Cevap: SSK da emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. 2962 gün prim ödeyerek 2038 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ancak bu şartlarda emekli olmanız için: Bağ-Kura 41 aydan(1230 günden) fazla prim ödemeniz gerekiyor. Aksi takdirde, Bağ-Kur şartlarıyla(9000 gün prim ödeyerek) emekli olmak zorunda kalırsınız.

Vergi davasının kaybettiğinden Danıştay’a gidenler vergi aslının tamamını ödemek zorunda

Soru: Vergi davamızı kaybettik. Ancak, vergi mahkemesi kararını temyiz ettik. Dosyamız Danıştay’da. Af Kanunu çıktığında, aftan nasıl yararlanacağız? Ne Yapmamız gerekiyor? Aftan yararlanırsak, verginin ne kadarı silinecek? Af Kanunu bize ne gibi avantajlar sağlayacak?

CİHAN

Cevap: Vergi mahkemesinde davanızın karara bağlanması kaybetmeniz iyi olmamış. Çünkü, dava karara bağlanmasaydı, vergi aslının da yüzde 50 si silinecekti. Şimdi vergi aslını ödemek durumundasınız. Sizin gibi mahkemede davayı kaybedenler aftan yararlanmaları halinde;

-Vergi aslının tamamı ile,

-Vergi aslına ödeme tarihinden af kanunun yayımlandığı tarihe kadar, enflasyon oranında(TEFE/ ÜFE aylık artış oranında) hesaplanacak olan gecikme zammını

Ödemeleri halinde;

-Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezasının tamam ile,

-Gecikme zammı ve gecikme faizinin tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

Aftan şu şekilde yararlanacaksınız;

-Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen ikinci ay sonuna kadar başvuru yapılacak,  

-Davadan vazgeçilecek, dava açılmayacak ve kanuni yollara başvurulmayacak,

-Belirttiğimiz gibi vergi aslı ile enflasyon oranında hesaplanan gecikme zammını Af Kanunun yayımladığı tarihi izleyen 3 ncü ay sonuna kadar  öderseniz, ödemeniz peşin sayılacak ve başka ödeme yapmayacaksınız..

-Ancak borcunuzu her iki ayda bir ödenecek olan taksitlerle de ödeyebilirsiniz. Borcunuzu,  ilk taksiti af kanunun yayımlandığı  ayı takip eden 3 ncü ay sonuna kadar olmak üzere,  12 ayda 6 eşit taksitte ödemek isterseniz yüzde 5, 18 ayda 9 eşit taksitte ödemek isterseniz yüzde 7, 24 ayda 12 eşit taksitte ödemek isterseniz yüzde 10 ve 36 ayda 18 eşit taksitte ödemek isterseniz yüzde 15 taksit faiz ödemeniz gerekiyor.