TTK ile getirilen en iyi düzenleme “denetim” müessesesi

Posta Gazetesi – 03.03.2012

Soru: Yeni Türk Ticaret Kanun işlem denetçisi adıyla yeni bir denetçi getirmiş. İşlem denetçisi kimdir? Ne iş yapar? Her AŞ. hem denetçisi hem de işlem denetçisi mi çalıştıracak?

ZEYNEP

Cevap: Yeni Türk Ticaret Kanunun, mevcut kanunundaki denetim sistemini çöpe attı. Ve yeni bir “denetim” müessesi getirdi. 1 Temmuz 2012 de yürürlüğe girecek olan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun ile yapılan en iyi düzenlemeyi de, denetim konusundaki radikal değişiklik oluşturuyor. Yeni getirilen sistemde, denetçi, işlem denetçisi ve özel denetçi olmak üzere üç denetçi bulunuyor. Bunlardan denetçi ve özel denetçi bugünkü yasada  mevcut. Ancak, yeni yasada bu denetçiler daha nitelikli hale getirildiği gibi, yetki ve sorumlulukları da artırılarak AB ile uyum sağlanıyor. Yeni denetim sisteminde, şirket denetçisi ve özel denetçiden ayrı olarak, “işlem denetçisi” olarak adlandırılan yeni bir denetçiyle tanışmış bulunuyoruz. Ancak, her AŞ. nin denetçi yanında ayrıca “işlem denetçisi” çalıştırması gibi bir durum söz konusu değil.

İşlem denetçisi, şirketin önemli ve belli işlerinin yapılması sırasında çalıştırılacak. Şirket kuruluşu, şirketlerin bölünmesi, birleşmesi, tür değiştirmesi gibi özel işlemler sırasında yapılacak olan tüm işlemler, bu konularda uzman olan bir işlem denetçisi tarafından denetlenmesi gerekiyor. İşlem denetçisinin, “ olumlu görüş”  raporu olmadan söz konusu işlemler tamamlanamayacak.

Bugün kurulu olan bir AŞ. belirttiğimiz işlemleri yapmadığı sürece, hayatı boyunca işlem denetçisine ihtiyacı olmayacak. Yeni getirilen, “işlem denetçisi müessesesi” ile, belirli işlemlerin, işin uzmanı olan ve işlem denetçisi olarak adlandırılan bir kişi tarafından denetlenerek; hatasız, şirket ana sözleşmesine ve hesap verme ilkelerine uygun şekilde yapılması sağlanarak, şirket paydaşlarının, şirketten alacaklı olanların ve diğer üçüncü kişililerin hak ve menfaatlerinin korunması amaçlanmaktadır.  

54 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

Soru: 1976 doğumluyum. Sigorta girişim 1993 dür. Ne zaman emekli olacağım. Maaş almaya ne zaman başlarım.

FATİH

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5675 gün prim ödemek şartıyla, 2030 da 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Tutarı 23.000 TL yi aşmayan işyeri kirası beyan edilmeyecek

Soru: Nisan 2011 ayında satın aldığım dükkânı, tadilat yaptıktan sonra Temmuz 2011 ayında, aylık 2.000 TL ye kiraya verdim.  2011 yılına ait kiracıdan 3 aylık 6000 TL kira alacağım var. Kalan kiraları aldım. Kiradan aylık 400 TL stopaj vergisi kesildi. Beyanname vermem gerekiyor mu? 2.800 TL’yi aştığı için beyan edeceksin diyen var. kiradan vergi kesildiğinden beyan etmeyeceksin diyen var.

Hasan ELENER

Cevap: İşyeri kira gelirleri üstünden yıl içinde gelir vergisi kesintisi yapıldığından, beyan haddi yüksek tutulmuş bulunuyor. 2011 yılı işyeri kira gelirinde beyan haddi 23.000 TL dir. 23.000 TL yi aşan tutarda işyeri kira geliri elde edenler, kira gelirlerini beyan etmek zorundalar. Ancak beyan vergi ödeneceği anlamına da gelmiyor. Çünkü; 2011 de 101.120.- TL ye kadar işyeri kira geliri beyan edenler, vergi ödemeyecekleri gibi üstüne üstlük birde vergi iadesi alacaklar. Vergi iadesine, yıl içinde brüt kira üstünden yüzde 20 oranında gelir vergisi kesintisi yapılmasına karşın, beyan edilen gelirin vergisi giderler düştükten sonra net kira tutarı üstünden hesaplanması ve hesaplanan gelir vergisinden de yıl içinde kesinti yoluyla ödenen vergilerin mahsup edilmesi yol açmaktadır.

Kira gelirlerinde tahsil esası geçerli olup, yıl içinde tahsil edilen kiralar beyan edilir. Tahsil edilmeyen kiralar, gerek beyan haddinin hesabında gerekse beyanda dikkate alınmaz. 2011 da dükkânınızdan 6.000 TL kira almışsınız. Kiracınız 6.000 TL yi ödeyemeyerek borçlanmış. Bu durumda 2011 de elde ettiğiniz 6.000 TL işyeri kira geliri, geliri, 23.000 TL lik beyan haddinin altında kaldığından beyanname vermeyeceksiniz. Kiradan kesinti yoluyla alınan vergi, gelirinizin nihai vergisi olacak.  

Yetim aylığı alana gelir testi yok 

Soru: 28 yaşında işsiz bayanım. Vefat eden babamdan yetim aylığı alıyorum. SSK müdürlüğünden gelir testi yaptırmam için yazı geldi. Gelir testi sonucunda, sağlıktan yararlanmak için primi ödemem gerekecek. Acil cevap verirseniz sevinirim.

NUR

Cevap: Ana veya babasından dolayı yetim aylığı alan kız çocukları, Genel Sağlık Sigortalısıdır. Genel Sağlık Sigortalılarının gelir testi yaptırması gerekmiyor. Yetim aylığı aldığınızdan gelir testine gerek yok. Yazı yanlışlıkla gönderilmiş. Bulunduğunuz yerdeki soysal güvenlik il veya merkez müdürlüğüne bir dilekçe vererek, kurumdan yetim aylığı aldığınızı belirtip, gelir testi yaptırıp, yaptırmayacağınızı sorduğunuzda, gelir testi yaptırmanıza gerek olmadığı yönünde cevap verilecektir.

Eşiniz 235 gün daha prim ödeyip Ağustos 2013 de emekli olabilir

Soru: Eşim 22 Ağustos 1969 doğumludur. Sigorta başlangıç tarihi 7 Ağustos 1987 olup, 3550 gün prim ödemesi var. 4 yılda süt borçlanması var. Ne zaman emekli olabilir?

Hakan ÖZALTUN

Cevap: Eşiniz emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabi. Sorunuzdan eşinizin iki doğumunu borçlanarak 1440 gün kazandığını anlıyoruz. Eşiniz 235 gün daha prim ödeyerek doğum borçlanmasıyla 4990 gün olan primini 5225 güne tamamlaması şartıyla, 44 yaşını dolduracağı 22 Ağustos 2013 tarihinde emekli olabilir.

Süre ve primi dolduran emekli olacağı yaş dolana kadar çalışmayabilir

Soru: Emeklilik hakkı kazandıktan sonra yaş haddi çıkıyor. Yaş haddinde çalışmak gerekiyor mu? Yoksa çalışmasa da olur mu? Bu arada prim dolmuştur.

Timuçin ERGİN

Cevap: Emekli olmak için sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartı aranıyor. Sigortalılık süresi ve prim ödeme şartını sağlayanların, emekli olacakları yaş dolana kadar çalışma zorunluluğu bulunmuyor. Süre ve prim şartını dolduranlardan isteyenler, emekli olacağı yaşı dolduracağı tarihe kadar çalışmayabilir. Yaşı dolduracağı tarihte emekli aylığı bağlanır.

Yaklaşık 1.5 yıl daha prim ödemelisiniz

Soru: 1 Eylül 1976 tarihinde sigortalı çalışmaya başladım. SSK ya bir ay prim ödedim. 1998 yılının temmuz ayında da Bağ-Kur girişim var. Bağ-Kura 12.5 yıl prim ödedim. Ama Mart 2011 ayında tekrar sigortaya giriş yaptım. Acaba ne zaman emekli olurum?

Semih ULU

Cevap: Mart 2011 ayında başladığınız sigortalı çalışmanızla en az 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’da eski yasa şartlarıyla, yani; 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarıyla emekli olma hakkı elde edersiniz. Ara vermeden prim öderseniz sigortalı çalışmanızla ödediğiniz primi 1260 güne tamamlayacağınız 1 Eylül 2014 de emekli olabilirsiniz.