Cari açığa Torba çözümü

|Hürriyet Gazetesi| |21.03.2011|

TÜRKİYE ekonomisinin, yıllardır devam eden üç önemli sorunu var; işsizlik, kayıt dışılık ve cari açık.

Bu yılın ocak ayında, geçen yılın aynı ayına göre neredeyse iki kat artan cari açık, yıllık bazda, Cumhuriyet döneminin rekorunu kırarak ilk kez 50 milyar dolar seviyesini aştı ve51.4 milyar dolar oldu.

TORBA ÇÖZÜMÜ NE?
Tahmin ettiğiniz gibi, Torba Yasa ile gelen bir çözüm.
Gerek Türkiye’de yaşayanların gerekse yurt dışında oturma ve çalışma izni bulunanların,yurt dışında 100 milyar doların üzerinde parası olduğu, yıllardır söylenir durur.
Varlık Barışı Yasası ile yurtdışındaki dövizlerin, Türkiye’ye getirilmesi konusunda bir hamle yapıldı ama daha önce bu köşede de açıkladığımız nedenlerle, başarılı olamadı. Gele gele dört milyar dolar civarında bir döviz geldi.
Yeni çıkan Torba Yasa ile bu konuyu da ilgilendiren, çok önemli bir düzenleme yapıldı.
Buna göre, yurtdışında milyonlarca ya da on milyonlarca dolar parası ve geliri olan, bu paranın getirisini de Türkiye’de beyan etmeyenler için büyük bir fırsat yaratıldı.
2 Mayıs 2011’e kadar, matrah artırımı talebinde bulunup, 2006-2009 dönemi için dört bin dolara yakın bir para (5.776 TL) ödeyecekler.
Ondan sonra tamam.
Yurt dışındaki paraları Türkiye’ye getirdiklerinde;
“Hani bunun 2006, 2007, 2008 ve 2009 yılı vergileri?” diye sorulamayacak.
2005 yılı ve öncesi zamanaşımına uğradığı için zaten sorulamıyor.
2010 yılı getirisini de beyan edecekler.

VARLIK BARIŞINDAN AVANTAJLI
1. Varlık Barışı uygulamasında; 2007 ve öncesi yılları için vergi incelemesi yönünden güvence veriliyor, 2008 ve 2009 için verilmiyordu.
Torba Yasa’da ise matrah artırımı yoluyla 2008 ve 2009’a da vergi incelemesi yapılmayacağına dair güvence veriliyor.
2. Varlık Barışı uygulamasında, yurtdışında olduğu beyan edilen dövizlerin tamamının, belli bir tarihe kadar Türkiye’ye getirilmesi zorunlu kılınıyordu.
Torba Yasa’da ise böyle bir zorunluluk yok. Matrah artırımı yapan kişi, bir kısmını da getirebilir.
3. Varlık Barışı uygulamasında, beyan edilen döviz üzerinden yüzde 2 vergi ödenmesi zorunlu kılınıyordu.
Torba Yasa’da ise, döviz tutarının belli bir yüzdesi kadar vergi istenmiyor.
Türkiye’de vergi mükellefiyeti olmayanın, 5.776 TL ödemesi yeterli oluyor.
Vergi mükellefi olanın da bildirdiği kazancı yılına göre yüzde 15-30 arasında artırıp, bunun yüzde 20’si kadar vergi ödemesi yeterli oluyor.
4. Varlık Barışı uygulamasında, yüzde 2 vergi ödenmezse ya da geç ödenirse yasadan yararlanılamıyordu.
Torba Yasa’da ise, matrah artırımı nedeniyle tahakkuk eden vergi ödenmese ya da geç ödense bile, yasadan yararlanılabiliyor.

NEREDEN BULDUN DA YOK
Yurt dışından getirilecek dövizler için “Nereden buldun?” sorgulaması da söz konusu değil. Bu sadece yurtdışından getirilecek paralar için değil Türkiye içindeki yatırımlar içinde söz konusu.
Yetkililer, Türkiye’de ve yurtdışında “Torba Yasa” ile getirilen avantajları iyi anlatır ve duyururlarsa, Türkiye’ye ciddi tutarda döviz gelir. Sıcak paradan daha avantajlı olan bu dövizler de cari açığı kapatmak yönünden ciddi bir kaynak olur.