2012’de faiz ve repo gelirlerinin vergisi nasıl olacak

Hürriyet Gazetesi – 04.01.2012

Hürriyet okuyucularının, en çok merak ettiği konulardan biri de faiz, repo, bono ve tahvil gelirleri başta olmak üzere, tasarruf araçlarının, vergi durumu ile ilgili.
Okuyucularımızın çoğu, konunun uzmanı olmadığı için “Acaba bir şey değişti mi?” diye merak edip soruyorlar.
Öncelikle, bankalarda hesabı olan milyonlarca vatandaşa bir “müjde” verelim; 2012 yılında, elde edilen banka mevduat faizi, döviz tevdiat hesabı faizleri ve repo gelirleri, tutarı ne olursa olsun, vergi dairesine beyan edilmeyecek ve gelir vergisi de ödenmeyecek. Faiz ödemelerinden sadece yüzde 15 stopaj (vergi kesintisi) yapılacak.
Bu uygulama, aksine bir yasa değişikliği olmadığı takdirde, 31.12.2015 tarihine kadar devam edecek.
 

OFF-SHORE HESAPLARIN FAİZİNE 1290 TL SINIRI
Bu faizler, stopaja tabi olmadığı için, Türkiye’de beyan edilmesi gerekiyor.
2012 yılında, off-shore bir ülkedeki banka hesabından faiz geliri elde edilmesi durumunda, yıllık faiz gelirinin TL karşılığı 1290 TL’ye (2011’de 1170 TL’ye) kadar ise beyanname verilmeyecek. Aşması durumunda, beyanname verilecek.
 

YURT DIŞINDAKİ BANKALARDAN ELDE EDİLEN FAİZLER BEYAN EDİLECEK
Yurt dışında herhangi bir bankadan ya da başka bir kurumdan örneğin İngiltere, ABD ya da Almanya’daki banka hesabından faiz geliri elde eden ve Türkiye’de yerleşik olan bir kişi, o ülkede faiz geliri elde etmişse, bu gelirini (2011’de 1170, 2012’de 1290 TL’yi aşması halinde) Türkiye’de beyan etmek zorunda.
Türkiye’de beyan edilen gelirden, faiz gelirinin elde edildiği ülkede stopaj yapılmışsa, bu stopaj Türkiye’de hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir yani indirilir. Kalan kısım, vergi olarak ödenir.
 

ALACAK FAİZLERİ
Bir kişinin, bir başka kişiye borç para verip karşılığında sağladığı parasal menfaat “alacak faizi” olarak kabul edilip, vergiye tabi tutuluyor.
2012 yılında elde edilen alacak faizi tutarı, 1.290 TL’ye (2011 yılında ise 1.170 TL’ye) kadar ise beyan edilmeyecek. Aşması durumunda, tamamı beyan edilecek. Alacak faizleri stopaja tabi değil.

Yurt dışındakilerin Türkiye’deki kâr payına vergi yok

YURT dışında yerleşik olanların, Türkiye’de elde ettiği kâr payı ya da temettü geliri 3 milyon TL hatta 100 milyon TL dahi olsa, bu gelirini Türkiye’de beyan etmeyecek.
Öteden beri böyle olan bu uygulama, 2012 yılı gelirleri için de geçerli.

Borsa kazancına  2012’de de vergi yok

2012 yılında, tıpkı 2011 yılında olduğu gibi, gerçek kişilerce elde edilecek borsa kazançları “tutarı ne olursa olsun” yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecek. Buna göre 2012’de borsada 3 milyon lira kazanan 3 TL dahi vergi ödemeyecek.
2012 yılında elde edilecek borsa kazançları, stopaja da tabi olmayacak.

Şirket ortaklarına  276 bin TL’ye kadar vergi yok

2011 yılında elde edilen ve 275 bin 600 TL’ye kadar olan limited şirket kâr payı ya da anonim şirket temettü gelirine (kâr payına), vergi ödenmeyecek.
Nedenine gelince, 2012 yılı vergi tarifesine göre, 275 bin 600 TL’ye kadar olan kâr payı için, ödenecek vergi çıkmıyor.
Bunun altında kâr payı alanlar ise, beyanname verdiklerinde 1 TL vergi ödemeyecekleri gibi, üste “vergi iadesi” alacaklar.
Buna göre, 2012 yılında elde edilecek kâr payı ya da temettü geliri;
– 50 bin TL’den az ise, beyanname verilmeyecek. Kâr dağıtımındaki yüzde 15 stopaj, nihai vergi olacak.
– 50 bin TL ile 275 bin 600 TL arasında ise, beyanname verilmesi gerekiyor. Ancak ödenecek vergi çıkmayacak. Vergi iadesi talep edilebilecek.
– 275 bin 600 TL’den fazla ise, beyanname verilmesi ve fark vergi ödenmesi gerekiyor.
Merak edenler için açıklayalım.
275 bin 600 TL kâr payı dağıtan şirket, yüzde 15 stopaj yapıyor. Bu da 41.340 TL ediyor.
Kâr payı geliri elde eden kişi, yasa uyarınca, bu gelirin yarısı olan 138.800 TL’yi beyan ediyor. Hesaplanan gelir vergisi 41.340 TL.
Bundan, kâr dağıtımında yapılan stopajı mahsup ediyor. Sonuçta ödenecek, gelir vergisi çıkmıyor.
2012 yılında 275 bin 600 TL’nin üzerindeki kâr payı veya temettü dağıtılması durumunda ödenecek gelir vergisi çıkıyor.

Hazine bonosu ve devlet tahviline stopaj var beyan yok

BİLİNDİĞİ gibi Hazine bonosu, vadesi bir yıldan az, devlet tahvili ise vadesi bir yıldan fazla olan borçlanma senetleridir.
2012 yılında elde edilecek olan Hazine bonosu ve Devlet tahvili faiz geliri üzerinden yüzde 10 stopaj (vergi kesintisi) yapılacak ancak gelirinin tutarı ne olursa olsun, yıllık beyanname ile beyan edilmeyecek. Gelir vergisi de ödenmeyecek.
 

1 OCAK 2006’DAN ÖNCE İHRAÇ EDİLENLER
1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen her türlü tahvil ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde, 2011 yılı gelirlerine “yüzde 126,4 indirim oranı” uygulanacak (Bkz. 280 No.lu Gelir Vergisi Tebliği, 26.12.2011 tarihli Resmi Gazete).
Bu gelirlere Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 59. maddesindeki istisna ayrıca uygulanmayacak.
 

ŞİRKETLERİN FAİZ REPO, BONO VE TAHVİL GELİRLERİ
2012 yılında da şirketlerin; banka mevduat faizi, repo ve fon gelirleri, döviz tevdiat hesabı faiz gelirleri, hazine bonosu ve devlet ya da özel sektör tahvili faiz gelirleri, tutarı ne olursa olsun vergiye tabi.
Şirketler, bu gelirlerini defterlerine gelir kaydedecekler ve normal kurum kazançları gibi, yüzde 20 oranında vergi ödeyecekler.