Ticari sırrı açıklayana da açıklamayana da hapis var

Hürriyet Gazetesi – 08.02.2012

Hadi bakalım ne olacak?

Bankacılık Kanunu’na göre, bir şirketin ticari sırrını açıklayana;
Vergi Usul Kanunu’na göre, bir şirketin ticari sırrını açıklayana;
Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre de bir şirketin ticari sırrını açıklamayana,
“HAPİS CEZASI” var!
Özet olarak, hapisten kurtuluş yok.
Açıklansa da suç, açıklanmasa da…
“Bütün yollar Roma’ya çıkar” sözünde olduğu gibi, bütün yollar hapishaneye çıkıyor!
 

AÇIKLANIRSA HAPİS
1. Bankacılık Kanunu:
“Sırların Saklanması” başlıklı 73/2. maddeye göre, banka müşterilerine ait sırların açıklanması yasak.
Açıklanması halinde, “bir yıldan üç yıla kadar hapis” cezası ve 5.000 güne kadar (yani 100-500 bin TL) “adli para cezası” var (Türk Ceza Kanunu, Md.239).
2. Vergi Usul Kanunu:
Mükellefin şahsına, muamele ve hesap durumuna, işlerine, işletmelerine, servetlerine ilişkin sırlar, “vergi mahremiyeti” olarak kabul ediliyor ve açıklanması yasaklanıyor. Açıklanırsa, yukarıdaki 1 yıldan 3 yıla hapis ve para cezasının aynısı uygulanıyor (VUK Md. 5 ve 362).
 

AÇIKLANMAZSA HAPİS
Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre, şirketlerin “internet sitesi” oluşturması isteniyor. Bunda sorun yok.
Sorun, açıklanması istenilen bilgilerle ilgili. Örneğin;
– Kasası ve banka hesaplarındaki paralarını,
– Alacaklarını, firmalara ve bankalara borçlarını,
– Yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile yöneticilerin ücretlerini ve diğer ödemeleri,
– Şirketi denetleyenlerin raporlarını, finansal tablolarını vs.
internet sitelerinde, sokaktan geçen adamın dahi rahatça öğrenebileceği şekilde açıklamak
zorundalar(Md.1524).
Şirket açısından bir kısmı “ticari sır” niteliğinde olan bu bilgilerin, internet sitesinde “açıklanmaması” , hem “altı aya kadar hapis” ve 100 günden 300 güne kadar “adli para cezası” ile cezalandırılacak.
“Eksik açıklanması” örneğin bankalardaki mevduatın açıklanmaması durumunda, “üç aya kadar hapis” ve 100 güne kadar “adli para cezası” uygulanacak (Md.562/12).
Görüldüğü gibi, şu anda yürürlükte olan iki yasaya göre, şirketlerin ticari sırlarını “açıklamak”, yürürlüğe girecek bir yasaya (Yeni TTK’ya) göre de “açıklamamak” hapis cezasını gerektiriyor!..
“Fıkra gibi” değil mi?
 

ŞİRKETLER TEPKİLİ
Şirketler, internet sitesine karşı değiller ancak “ticari sır” niteliğindeki bazı bilgileri açıklamak için zorlanmaya tepkililer. Bize yansıyan bazı itirazlar şunlar;
– Alacağımızı tahsil etmek için “Ödeyeceğimiz senet ve çekler var, sıkıntıdayız durumumuz iyi değil” diyoruz. Şimdi ne olacak? Adam internet sitemize girecek ve ardından “Ne diyorsun arkadaş, Allah daha çok versin, banka hesaplarınızda, şu kadar para var” diyebilecek.
– Terör, hırsızlık veya can güvenliği yönünden paramızı, banka hesaplarımızı, maddi gücümüzü vs. sokaktan geçen adamın bile öğreneceği şekilde açıklarsak, ciddi sorunlar yaşarız.
– Yürürlükteki yasalara göre, ödediğimiz vergi bile, onayımız olmadan açıklanmayıp, isim gizli tutulabilirken, internet sitesinde her türlü bilginin açıklanması, çelişki oluşturuyor.
– Yöneticilerin ücreti, özel bir konu. Bunu herkese açıklamak sakıncalı.
Ortaya çıkan sonuç şu; internet sitesine evet ama mevcut şekline, özellikle hapis cezalarına hayır!