Yazar: Mehmet YÜCEL*

E-Yaklaşım / Mayıs 2022 / Sayı: 353

I- GİRİŞ

Servet vergilerinin bilinen en eski şekli olan veraset ve intikal vergisi, M.Ö. VII yüzyıldaki Roma İmparatorluğuna kadar uzanmaktadır([1]). Veraset ve intikal vergisi, servet üzerinden alınan bir vergi olup ülkemizde Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan beri uygulanmaktadır([2]). Veraset ve intikal vergisi, devlet gelirleri içerisinde önemli bir yer tutmaz ve gelir beklentisi yaratmaz. Zira veraset ve intikal vergisi özel mülkiyet ve miras hakkının korunmasından doğan hasılat beklentisi düşük toplumsal vergidir([3]). Bir servet vergisi olan veraset ve intikal vergisinin devlete gelir sağlamanın ötesinde, toplum içindeki mali dengesizliği düzeltme, vergilemede adalet ve eşitliği sağlama, gelir ve harcama vergilerini tamamlama, kontrol etme ve servet verimliliğini artırarak ekonomik etkinliği sağlamak gibi sosyal işlevleri de bulunmaktadır([4]). Bu özelliği nedeniyle, verginin mali işlevi daha geri planda kalmaktadır.

Ülkemizde de tahsil edilen merkezi bütçe vergi gelirleri içerisinde servet üzerinden tahsil edilen vergilerin oranı çok düşüktür([5]). Servet vergilerinin en tipik örneklerinden birisi olan veraset ve intikal vergisi, uygulamada ilk ortaya çıkan servet vergilerinden birisi olduğu gibi, uygulandığı ülkeler itibariyle de en geniş uygulama alanına sahip bir servet vergisidir([6]).

II- VERASET VE İNTİKAL VERGİSİNİN KONUSU

Veraset ve intikal vergisinin konusu; bir kişinin ölmesi veya mahkemece gaipliğine karar verilmesi sonucu mallarının mirasçılarına veraset yoluyla intikal etmesi ile sağlararası vasiyet, bağış, piyango, kura, tesadüf oyunu gibi yollarla ivazsız mal intikalleri şeklinde ele alınabilir(