I- GİRİŞ

Küresel ölçekte yaşanan Covit-19 salgını ile tarım sektörü ve bileşenlerinin önemi bir kat daha artmış durumda. Tedarik zincirinde yaşanan sorunlar başta olmak üzere birçok konuda diğer sektörlerde olduğu gibi tarım sektöründe de çeşitli sıkıntılar yaşandı ve yaşanmaktadır. Her ne kadar tarım sektöründe sıkıntılı durumların varlığı son dönemde artmış olsa da tarım alanında faaliyette bulunan ve çeşitli uğraşılar sonucunda elde edilen birden fazla kazanç kapısı da bulunmaktadır. Bunlardan birisi de serbest tarım danışmanlığı faaliyetidir. Bu yazımızda serbest tarım danışmanlığı adı altında verilen hizmetlerden elde edilen kazançların hangi gelir unsuruna girdiği ve nasıl vergilendirilebileceği açıklanmaya çalışılacaktır.

II- SERBEST TARIM DANIŞMANLIĞI NEDİR, NASIL YAPILIR?

Serbest tarım danışmanlığı sıfatıyla verilen hizmetlerdeki amaç, tarımsal işletmelerin tarım alanına ilişkin bilgi, yöntem, teknik vb. konulardaki gereksinimlerini zamanında, yerinde ve yeterli düzeyde temin etmektir. Tarım alanında faaliyette bulunan şahıslar veya işletmeler, faaliyetlerinde teknolojik ve tarımsal alanlara ne kadar fazla ihtiyaç duyarlarsa duysunlar sahip oldukları teknik bilgi ve yöntemlerin eksik oluşu, yapılmakta olan faaliyette maksimum seviyede verim almayı imkânsızlaştıracaktır. Hem teknik bilgi hem de yasal düzenlemeler konusunda insan katkısına duyulan ihtiyaç serbest tarım danışmanlığını doğuran nedenler arasında sayılmaktadır.

Serbest tarım danışmanları iki farklı şekilde hizmet sunmaktadır. Bunlardan biri ücret karşılığında bağımlı olarak çalışmaktır. Üretici örgütleri, ziraat odaları ve bunların üst birlikleri gibi kurum ve kuruluşlar ücretli olarak serbest tarım danışmanı istihdam edebilmektedirler. Bunun dışında danışmanlık faaliyeti, bir yere bağlı olmaksızın danışmanlık sıfatı altında bağımsız olarak da ifa edilebilmektedir.

“Tarım danışmanı istihdam eden üretici örgütleri, ziraat odaları ve bunların üst birlikleri, tarım danışmanı istihdam eden dernek ve vakıflar, sözleşme karşılığında çiftçilere/ tarımsal işletmelere üretici örgütlerine/ ziraat odalarına tarımsal danışmanlık hizmeti sunmak üzere kurulan ve tarım danışmanlık istihdam eden şirketlere, çiftçilere/ tarımsal işletmelere üretici örgütlerine/ ziraat odalarına tarımsal danışmanlık hizmeti sunmak üzere sözleşme imzalayan serbest tarım danışmanlarına tarımsal danışmanlık yetki belgesi verilir.”(1).