Yazar: Mehmet MAÇ*
I-
GİRİŞ
Bilindiği üzere mal ithalatı nedeniyle
ödenmesi gereken KDV, gümrük beyannamesinin tescil günü itibarı ile hesaplanıp
beyan edilmektedir (KDV Kanunu’nun 21. ve 40/4. maddeleri).
Mal ithalatı tamamlandıktan sonra bu
mal ile ilgili olarak eksik beyan olunan veya sonradan belli olan ilave
değerler üzerinden gümrük mevzuatı uyarınca duruma göre cezalı veya cezasız
olarak ek KDV ve gümrük vergileri tahakkuk ettirilmektedir.
Gümrük İdaresince tahakkuk ettirilmesi
gereken ilave değer ile ilgili KDV’nin yanlışlıkla 2 No.lu KDV beyannamesi
verilerek vergi dairesine beyanı halinde, Gümrük İdaresi bu KDV’yi tekrar
tahakkuk ettirmemekte fakat yanlış yere beyan gerekçesiyle usulsüzlük cezası
almaktadır.
Buna rağmen Maliye
İdaresi 2 No.lu KDV beyannamesinde 106 No.lu alan açarak, mal ithalatı ile
ilgili kur farklarının ve diğer farkların bu kod üzerinden 2 No.lu KDV
beyannamesine dahil edilebileceği duyurusunda bulunulmuştur.
Mal ithalatı ile ilgili kur farkları
zaten KDV’ye tabi değildir.
Fiyat farkları ve diğer farkların
doğru beyan yeri ise Gümrük İdaresidir.
Yani, mal ithalatı ile ilgili 2 No.lu
KDV beyanını gerektirebilecek hiçbir fark söz konusu değildir.
II- 2
NO.LU KDV BEYANNAMESİNDE YENİ AÇILAN 106 NO.LU İŞLEM ALANI VE GÖRÜŞLERİMİZ
Gelir
İdaresi Başkanlığı, internet vergi dairesinden yaptığı 09.02.2022 tarihli
açıklamada;
“2 No.lu Katma Değer Vergisi Beyannamesine vergi bildirimi-tam tevkifat uygulanan işlemlere ait bildirim-işlem türü seçmeli alanına 106- ithal edilen malın bedelinde sonradan ortaya çıkan ödemeler başlıklı bir bölüm eklenmiştir.”
ifadesine yer vermiştir.
KDV ve gümrük mevzuatına göre mal ithalatına ilişkin eksik beyan edilmiş değerler
veya gümrük kıymetine ilavesi gereken ve sonradan ortaya çıkan maliyetler ve
farklar ile ilgili KDV, gümrük idaresine ek beyanda bulunmak suretiyle
tamamlanır (KDV Kanunu’nun 51. Gümrük Kanunu’nun 234 ve 241. maddeleri ile
Gümrük Yönetmeliğinin 53. maddesi).
Mal ithalatı ile ilgili eksik beyan olunan veya sonradan ortaya çıkan
KDV’lerin 2 No.lu KDV beyannamesi
ile beyanı yasal olarak doğru bir işlem değildir.
Nitekim bir Özelge’de(1);
“Bu hüküm ve açıklamalara göre, ithalata
ilişkin gümrük beyannamelerinin tescili anında bilinmeyen ve/veya sonradan ortaya
çıkan fiyat farkı, masraf farkı gibi ek ödemelerin Gümrük Kanunu uyarınca
gümrük kıymetine dahil olması nedeniyle ilgili gümrük idaresine beyan edilmesi
gerekmektedir.
Diğer taraftan, gümrük idaresine beyan edilmesi gerekirken, 2 No.lu KDV
beyannamesi ile vergi dairesine beyan edilerek KDV’si ödenen bazı gümrük
kıymeti unsurları hakkında yapılacak işlemler, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın
Başkanlığımızdan da görüş alarak yayımladığı 2011/48 sayılı Genelgesinde
açıklanmış olup, bu genelge uyarınca gümrük idaresince yapılacak ek tarhiyatlarda,
2. No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilen meblağların dikkate alınarak işlem
yapılması gerekmektedir.”