Yazarlar: Lütfi UYANIK*
Mehmet YAPICI**
Bu çalışmamızda genel olarak dahilde işleme rejiminin tanımına, amacı ve
kapsamına, daha derinlemesine olacak şekilde ise; plastik ürünlerin üretim
sürecine, hurda plastiğin ortaya çıkış nedenlerine, geri dönüşüm sürecine ve
ikincil işlem görmüş hurda ithalatı ile plastik sektöründe dahilde işleme
rejimi kapsamında Polipropilen/Polietilen hammaddesi ithal edilerek boru, halı,
beyaz eşya-otomotiv vb. sektörlerde üretim yapan firmaların üretim sürecinde
ortaya çıkan plastik hurdasının ikincil işlem görmüş ürün olarak ithalatı
esnasında Katma Değer Vergisine tabi olup olmayacağına ilişkin görüş ve
önerilerimize yer verilmiştir.
Eşyaya uygulanacak kuralları tespit etmek açısından eşyanın hangi rejime
konu edildiği büyük önem taşır. Gümrük mevzuatında her rejim için farklı
kurallar oluşturulmuş ise de, bütün rejimler için geçerli olan ortak kurallar
da mevcuttur. Şartlı muafiyet düzenlemelerine tabi ve ekonomik etkili gümrük
rejimleri arasında yer alan dahilde işleme rejimine ilişkin mevzuat
düzenlemelerine, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 108 ila 122. maddelerinde,
07.10.2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük
Yönetmeliği’nin 349 ila 369. maddelerinde, 27.01.2005 tarih ve 25709 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan 2005/8391 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararında,
20.12.2006 tarihli ve 26382 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2006/12 sayılı
Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nde ve diğer sair mevzuat düzenlemelerinde
(genelge, tasarruflu yazı vb.) yer verilmiştir.
II- DAHİLDE İŞLEME REJİMİ
Dahilde işleme rejiminde, şartlı muafiyet sistemi ve geri ödeme sistemi
olarak 2 uygulama kapsamında işlemler yürütülmektedir.
Serbest dolaşımda
olmayan eşya, işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra Türkiye
Gümrük Bölgesinden yeniden ihraç edilmesi amacıyla, gümrük vergileri ve ticaret
politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ve vergileri teminata bağlanmak
suretiyle, dahilde işleme rejimi kapsamında geçici olarak ithal edilebilir.
Eşyanın işlem görmüş ürünler şeklinde ihracı halinde, teminat iade olunur.
Eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasına şartlı muafiyet
sistemi denir.
Yukarıdaki ifadelerden anlaşılacağı üzere şartlı muafiyet kapsamında
dahilde işleme rejimine tabi tutulan eşya;