Yazar: Arif TEMİR*

E-Yaklaşım / Şubat 2023 / Sayı: 362

I- GİRİŞ 

Çocuk ve genç işçilerin sağlık ve güvenliklerini, fiziksel, zihinsel, ahlaki ve sosyal gelişmelerini veya öğrenimlerini tehlikeye atmadan çalışma şekillerinin esaslarını belirlemek ve ekonomik istismarlarını önlemek amacıyla yasal düzenlemeler yapılmıştır. Bu yasal düzenlemelerin başında 4857 sayılı İş Kanunu gelmektedir. Bu kapsamda 4857 sayılı İş Kanunu’nun 71. maddesi gereğince, 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçiler bakımından yasak olan işler ile 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış genç işçilerin çalışmasına izin verilecek işler, 14 yaşını bitirmiş ve ilköğretimini tamamlamış çocukların çalıştırılabilecekleri hafif işler ve çalışma koşullarına ilişkin usul ve esasları düzenlemek için Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik düzenlenmiştir. Anılan yönetmeliğe göre;

Genç işçi: 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış kişiyi,

Çocuk işçi: 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişiyi,

Hafif iş: Yapısı ve niteliği itibariyle ve yerine getirilmesi sırasındaki özel koşullara göre;

·   Çocukların gelişmelerine veya sağlık ve güvenliklerine zararlı etki ihtimali olmayan,

·   Okula devamını, mesleki eğitimini veya yetkili merciler tarafından onaylanmış eğitim programına katılımını ve bu tür faaliyetlerden yararlanmasını engellemeyen işleri,

ifade etmektedir.

Bu yazımızda; 4857 sayılı İş Kanunu ve Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik kapsamında çocuk ve genç işçilerin çalışma koşullarını, işveren ve Devletin yükümlülüklerini açıklamaya çalışılacağız.

II- ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILMA ESASLARI

A- ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR