Sigortalının İşten Ayrılış Tarihi ve/veya Nedeninin Hatalı Bildirilmesi Durumunda Yapılacak Düzeltme İşlemleri

Yazar: Ertuğrul GEZEN*

Yaklaşım / Mart 2022 / Sayı: 351

I- GİRİŞ

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun(1) 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıların sigortalılıkları hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren sona ermekte, sigortalılığı bu şekilde sona erenlerin ise Kanun’un 9. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince işverenleri tarafından işten ayrıldığı tarihi takip eden on gün içinde Kuruma sigortalı işten ayrılış bildirgesi (EK-10) ile e-sigorta yoluyla bildirilmesi gerekmektedir.

Söz konusu bildirim yapıldıktan sonra sigortalının işten ayrılış tarihinin ve/veya işten ayrılış nedeninin hatalı olarak bildirildiği çalışma hayatında çokça rastlanılan bir durumdur. Bu yazımızda, söz konusu hatalı işlemlerin nasıl düzeltileceğini açıklayacağız.

II- HATALI BİLDİRİMLERİN DÜZELTİLMESİ İÇİN ÖNGÖRÜLEN SÜRE

Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesinin elektronik ortamda bildirimi yapıldıktan sonra söz konusu bildirgeyi silme yahut hatalı yazılmış olan işten ayrılış tarihi veya işten ayrılış nedeni düzeltme işlemleri, sigortalının işten ayrılmasını takip eden 10 günlük süre içinde elektronik ortamda yapabilme imkânı verilmiştir. Söz konusu 10 günlük sürede düzeltme işlemi yapılmaması durumunda artık elektronik ortamda düzeltme imkânı kalmamakta ve ilgili SGK Merkezine dilekçe ile başvuru yapmak gerekmektedir. Dilekçenin verilmesinden sonra Kurum gerekli kontrolleri yaptıktan yani; hatalı bildirge ve ilgili döneme ait MUHSGK’da kayıtlı bildirimler kontrol edilerek bildirgenin sehven düzenlendiği ve tereddütlü bir durum olmadığı anlaşıldıktan sonra işten ayrılış bildirgesi silinmektedir.

Örnek olarak, işten ayrılış tarihi 16.11.2021 olarak düzenlenip bildirilen bir sigortalı için 2021/11 aya ait MUHSGK’da 30 günlük bildirim yapılmış olması durumunda söz konusu İşten Ayrılış Bildirgesinin sehven düzenlenmiş olduğu tereddüde mahal vermeyecek şekilde ortaya çıkacak ve buna bağlı olarak da hatalı işten ayrılış bildirgesi sistemden silinecektir.

III- İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİNDE İŞTEN AYRILIŞ TARİHİ VE/VEYA NEDENİNİN HATALI BİLDİRİLMESİ

Konuyla ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2013/11 sayılı Genelgedesi’nde; “İşten ayrılış bildirgesinin verilme süresi geçtikten sonraki düzeltme ve güncelleme taleplerinin yapılabilmesi bakımından, işverenin sunduğu belgelerdeki işten ayrılış tarihinin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimle kontrol edilmesi, şüphe ve tereddüt olmaması halinde söz konusu bildirgelerin döküm alındıktan sonra silinmesi, sigortalı işten ayrılış bildirgesinin gün, prime esas kazanç ve işten çıkış tarihi bilgilerinin aylık prim ve hizmet belgesi Kuruma verilmemişse işverenden temin edilerek, verilmiş ve işverenin beyanı ile uyumlu ise aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen kayıtlar esas alınarak düzeltilmesi, oluşan idari para cezasının silinen işten ayrılış bildirgesinin verilme süresi içinde olması halinde komisyon kararı ile kaldırılması gerekmektedir.” denilmektedir.

Belirtilen Genelge maddesine göre hatalı yazılan işten ayrılış tarihinin elektronik ortamda düzeltilmek için 10 günlük sürenin geçmiş olması durumunda, ilgili Sosyal Güvenlik Merkezine başvurmak ve düzeltilmesi talep edilen işten ayrılış tarihinin MUHSGK’da yapılan bildirimlerle karşılıklı uyumun kontrol edilmesi gerekmektedir. Ancak, burada şöyle bir sorun bulunmaktadır; 2020 yılında yapılan değişiklikten sonra MUHSGK’ya İşten Ayrılış Bildirgesinde beyan edilen işten ayrılış tarihinden farklı bir tarih yazılamamakta olup aksi durumda sistem hata vermektedir. Buna bağlı olarak MUHSGK’ya düzeltme amaçlı da olsa farklı bir tarih yazılamamaktadır. Netice itibariyle söz konusu düzeltme talebi için “Onaylı” MUHSGK ibraz etmek mümkün olamamaktadır.

Peki düzeltme işlemi nasıl yapılmalıdır? Yukarıda yer verilen Genelge maddesindeki “sigortalı işten ayrılış bildirgesinin gün, prime esas kazanç ve işten çıkış tarihi bilgilerinin aylık prim ve hizmet belgesi Kuruma verilmemişse işverenden temin edilerek düzeltilmesi” ifadesi doğrultusunda ilgili döneme ait “onaysız” MUHSGK ile Kuruma başvurulması gerekecektir. Bu doğrultuda, söz konusu düzeltme işlemlerine dair 2013/11 sayılı Genelgede yer alan açıklamaların da MUHSGK’da yapılan değişiklilere göre yenilenmesi gerektiği ortadadır. …

Yazının Tamamı İçin Abone Olun