2006 affı ile yeni affa göre ödeyeceğiniz tutarı karşılaştırıp öyle karar verin

2006 affı ile yeni affa göre ödeyeceğiniz tutarı karşılaştırıp öyle karar verin

|Posta Gazetesi| |20.06.2008|

2006 affı ile yeni affa göre ödeyeceğiniz tutarı karşılaştırıp öyle karar verin

Soru: 1)1 Ocak 1961 doğumluyum. 20 Aralık 1983 tarihinde Devlet memurluğuna başladım. 4 sene bil fiil Devlet memurluğu yaptım. Bağ-Kura başlama tarihim 10 Temmuz 1987 dir. Bu tarihte Devlet memurluğundan istifa ettim. Kendi işimi yapmaya başladım. Ama Bağ-Kurumu sürekli ödedim. Ne zaman emekli olurum?

2) Devlet memurluğu benim Bağ-Kur basamağımı yükseltir mi?

3) 2 sene önce yapılandırılmış Bağ-Kur borcumu ödemekte devam etmekteyim. Kalan borcumu yeni af kanunundan yararlanarak yatırabilir miyim?

Gülşah Karakaş

Cevap: 1) 1 Haziran 2002 tarihi itibariyle 25 tam yıl prim ödeme süresini doldurmaya sizin gibi 5 yıldan fazla 6.5 yıldan az süre kalanlar emekli olarak için; 25 yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi bulunuyor. Prim ödemenizi 25 tam yıla çıkartacağınız 10 Temmuz 2008 tarihinde emekli olabilirsiniz.

2) Bağ-Kura kayıt olurken devlet memuru olduğunuzu belirtmişseniz intibakınız ona göre yapılmış ve prim ödeyeceğiniz gelir basamağı ona göre tespit edilmiştir. Kayıt ve tescilinizi yaptırırken, devlet memurluğunuzu belirtmemişseniz, Bağ-Kur memuriyetinizi tespit ettiğinde intibakınızı tekrar yapar ve basamağınızı yükseltir ve fark primini de alır.

3) 2006 yılındaki kanundan yararlanarak yapılandırdığınız ve düzenli olarak ödediğiniz prim borcunuzu yeni af kanunundan yararlanarak ödeyebilirsiniz. Ancak, getirisini ve götürüsünü iyi hesaplamak lazım. Borcun vadesi ve tutarına bağlı olarak avantaj kişiye göre değişmektedir. Genelde yeni yasa avantaj sağlıyor. Ancak yinede, bağlı olduğunuz il müdürlüğüne borcunuzu yeni af kanununa göre peşin ödeme koşuluna göre hesaplatın, 2006 yılında yapılandırdığınız prim borcunuzun kalanı ile mukayese edin. Hangisi daha avantajlı ise onu tercih edin. Ezbere karar doğru değil.

Yaptığınız işler Reform yasasıyla yıpranma alan işler arasından çıkartıldı

Soru: 1989 yılında bir kamu kuruluşunda işe başladım.1989 yılından bu yana aynı kurumda, soğuk ve sıcak demirci olarak çalışmaktayım. Yalnız bundan yaklaşık 3 yıl önce sanat kodumuz kurum tarafından 8,10 sanatı kapsayacak biçimde birleştirilip genel olarak bir isim altında toplandı. Ama yaptığım iş değişmedi. İş yerinde  keski, tabanca, perçin, takım sertleştirilmesi, sıcak ve soğuk demircilik yapmaktayız. Bunun yanında elektrik kaynağını ise kaynakçı ihtiyacı olduğunda yapmaktayız. 5510 sayılı sosyal güvenlik yasasının 40’ıncı maddesi fiili hizmet süresi zammı kapsamında, 6 ncı paragrafta bulunan 6) Oksijen veya elektrik kaynağı, keski, tabanca ve perçin, takım sertleştirilmesi ve kum püskürtme suretiyle raspa işlerinde çalışanlara 90 gün fiili hizmet süresi eklenir. Bu durumda bizim sormak istediğimiz: Acaba bizler bu maddeden yararlanabiliyor muyuz? Bu konuda ne yapabiliriz? Arkadaşlarımla birlikte vereceğiniz cevabı merakla bekliyoruz.

Akın Bodur

Cevap: 5510 sayılı yasa kapsamında fiili hizmet süresi zammı alabilmek için iki şart var. Birincisi belirtmiş olduğunuz 40 ncı maddede sayılan işyerlerinde çalışmak. Diğeri de; bu iş yerlerinin de 40 ncı maddede belirtilen işleri fiilen yaparak, işin risklerine maruz kalmak.

Çalıştığınız kamu kurumunun 40 ncı maddede sayılan işyerlerinden olup olmadığını belirtmemişsiniz. Ancak; 8 Mayıs 2008 tarihli Resmi gazetede yayımlanan 5754 sayılı Kanunun 25 nci maddesiyle 5510 sayılı Kanunun 40 ncı maddesinde yapılan değişiklikle; fabrika, atölye, havuz ve depolarda, trafo binalarında çalışanların yaptığı sorunuzda belirttiğiniz işler, fiili hizmet süresi zammı alan işler arasından çıkartılmıştır. Maalesef belirttiğiniz işler yeni yasa kapsamında, fiili hizmet süresi zammı almıyor.

Memura 5458 sayılı yasanın 16 ncı maddesini hatırlatın

Soru: 7 Ekim 2005 tarihinde çalıştırdığım iş yeri nedeniyle Bağ-Kur sigortalısı oldum.  10 Temmuz 2007 tarihinde Bağ-Kur sigortamı kapattım. 1 yıl 9 ay 3 gün Bağ-Kurluluk sürem oldu. Ancak hiç prim yatırmadım. Nisan 2007 tarihinde SSK sigortalısı olarak çalışmaya başladım. Halende çalışmaya devam ediyorum. Bağ-Kura 5.695 YTL prim borcum görünüyor. Af yasasına göre peşin ödersem borç tutarı 4.150 YTL ye düşüyor. Bağ-Kura prim ödemem gereken süre içinde SSK ya 3 aylık ödeme yapıldı(1.235 YTL) bu tutarı Bağ-Kur borcumdan düşürmek istiyorum. İki gün önce Bağ-Kura gittim, böyle mahsuplaştırma gibi bir işlem olmadığını söylediler. Bu mahsuplaştırma işlemi için ne yapmalıyım? Ayrıca bu dönem dışında SSK ya ödenen primleri Bağ-Kur borcuna mahsup ettirebilir miyim?

Murat

Cevap: 5458 sayılı yasanın 16 ncı maddesine göre, tabi olunan sosyal güvenlik kurumu dışındaki sosyal güvenlik kurumlarına yersiz ödenen primler, asıl olması gereken sosyal güvenlik kurumundaki aynı dönem prim borcuna mahsup edilebilmektedir. Bağ-Kur sigortalısı iken 3 ay yersiz olarak SSK ya ödediğiniz primleri, Bağ-Kur prim borcunuza mahsup ettirebilirsiniz. Bunun için kuruma yazılı olarak başvurmak yeterli olacaktır. Bu mahsuba olmaz diyen memura, 5458 sayılı kanunun 16 ncı maddesini hatırlatın ve madde hükmünün nasıl ve kimlere uygulandığını sorun.

Bağ-Kur sigortanızı kapattığınız tarihten itibaren SSK ya ödediğiniz primleri Bağ-Kur borcuna mahsup ettiremezsiniz.

İsteğe bağlı sigorta prim borçları da aftan yararlanıyor

Soru: 1 Temmuz 1955 Doğumluyum. 2 Nisan 1979 da sigortalı olarak çalışmaya başladım. 2003 yılındaki aftan yararlandım ve 1 taksit ödedim. Sonra imkânım yoktu isteğe bağlı SSK primlerimi ödeyemedim. İsteğe bağlı sigortayı üç kere açıp, kapattım.  Yeni aftan yararlanarak Primlerimi ödeyebilir miyim?

Yavuz Yücel

Soru: Af kanunu isteğe bağlı prim borçlarını da kapsıyor. Ancak, art ardına üç ay prim ödenmediğinde isteğe bağlı sigorta sonlandırılıyor. Şayet isteğe bağlı sigortanız sonlanmamışsa, isteğe bağlı sigortaya olan prim borçlarınızı af kanunundan yararlanarak ödeyebilirsiniz.

Yüksek aylığının tamamını düşük aylığının yarısını alabilirsiniz

Soru: Annem ve Ben, Babamdan ( SSK’dan) Dul ve Yetim Aylığı alıyorduk. Aynı zamanda annemde SSK’ dan kendi emekli maaşını da alıyordu. Annem 20 Mayıs 2008 tarihinde vefat etti. Şimdi yetim aylığı olarak hem annem, hem de babamdan  yetim aylığı alabilecek miyim? Eğer böyleyse maaşların Yüzde kaçı bana bağlanacak? Tek maaş bağlanacaksa bu maaşlardan hangisine müracaat etmem lazım?

Saime ELHAN

Cevap: SSK lı olan Ana ve babalarının ölümü halinde, hem anadan hem de babadan aylık bağlanmaya hak kazanan çocuklara, yüksek olan aylığının tamamı düşük olan aylığının yarısı bağlanır. Hem anasız hem babasız kalan çocuğun aylık bağlama oranı yüzde 50 dir. Yüzde 50 oranına göre hesaplanacak aylıklardan yüksek olanının tamamını, düşük olanın yarısını alacaksınız. SSK ya hem annenizden hem de babanızdan(annenizin ölümünden dolayı babanızdan aldığınız yetim aylığının yeniden hesaplanmasını isteyeceksiniz) dolayı ölüm aylığı bağlanması için talepte bulunmanız gerekiyor.

Emniyetten babanızın giriş çıkışlarını gösterir belge alın

Soru: 2007 yılında vefat eden babamın, 1988 yılından itibaren yurtdışı çalışması var. Babamın yurtdışı çalışma sürelerini borçlanacağız. Ancak; pasaportu kayboldu. Bunu nereden araştırabiliriz? Yardımcı olursanız çok sevinirim.

Tümer

Cevap: Yurtdışı çalışma sürelerinin borçlanılmasında SSK; Türkiye’ye giriş çıkış tarihlerini ve kesin dönüş tarihini görmek için pasaportu istemektedir. Bulunduğunuz yerdeki İl emniyet müdürlüğüne durumu anlatan bir dilekçe ile başvurmanız halinde, SSK nın istediği babanızın yurtdışı çıkış ve giriş tarihlerini gösteren bir yazı alabilirsiniz.  

Ödenecek prim borcunuz yok

Soru: 2003 yılından beri SSK ya dışardan İsteğe bağlı prim ödemekteydim. Fakat 2 yıldır ödeme yapamadım. Su anda tekrar prim ödemeye devam edeceğim. Biriken ödenmemiş prim borçlarımı, nasıl ve ne şekilde ödeyeceğimi açıklarsanız sevinirim.

Saim TEKİN

Cevap: Art ardına 3 ay prim ödenmediği zaman isteğe bağlı sigorta, primi ödenene son ayın sonu itibariyle sonlandırılıyor. Art ardına üç ay prim ödemediğinizden, İsteğe bağlı sigortanız 2 yıl önce sonlandırılmış olup, ortada ödenecek prim borcu bulunmuyor. Yazılı olarak başvurarak, tekrar isteğe bağlı sigorta primi ödemeye başlayabilirsiniz. 

Askerliğinizi borçlanıp 700 gün prim ödeyin

Soru:1986 – 1988 yıllar arasında vergi kaydım var. Fakat Bağ-Kur kaydım yok. Yeni çıkan aftan yararlanarak belirttiğim yılları borçlanabilir miyim? 1988 – 2004 yılları arasında taksi şoförlüğü yaptım. Bu dönemi borçlanabilir miyim? 4 Kasım 1980 yılında ilk defa SSK sigortalısı oldum. 3700 gün prim ödemem bulunuyor. Vergi kaydım olan yılları ve taksi şoförlüğü yaptığım yılları borçlanarak emekli olabilir miyim?

İhsan Şensoy

Cevap: Bağ-Kura süresi içinde kayıt ve tescil yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülükleri 4 Ekim 2000 den itibaren başlatılmaktadır. 1986 ve 1988 yılları için kayıt ve tescil yaptıramazsınız. 1988 – 2004 yılları arasında taksi şoförlüğü yaptım derken bir işveren yanında çalıştığınızı kastediyorsanız, borçlanma gibi bir durumunuz olamaz. Ancak, işveren tahakkuk edecek prim, ceza ve gecikme zamları ile kesilecek idari para cezalarını ödemeyi göze alarak,  geriye yönelik olarak çalışma sürelerinizi SSK ya bildirirse,  bu günleri kazanırsınız. Taksi şoförlüğü yaptım derken vergi mükellefi olarak taksi işlettiğinizi belirtiyorsanız, 4 Ekim 2000 tarihinden itibaren Bağ-Kur kaydınızı yaptırır ve hesaplanacak prim borçlarının Mart 2008 den önceki dönemlere ait olanı af kanunundan yararlanarak ödeyip günlerinizi kazanabilirsiniz. Muhtemelen askerlik sürenizi de borçlanmadınız. 600 gün askerlik yaptığınızı ve borçlandığınızı varsaydığımızda, 3700 gün prim ödemeniz 4300 güne yükselir. 700 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5000 tamamlayacağınız tarihte, Bağ-Kurla hiç ilişkilenmeden emekli olabilirsiniz.

11 yıl borçlanma hemen emekli eder

Soru: 1 Eylül 1953 doğumlu yakınımın, Bağ-Kur giriş tarihi 1 Ağustos 1994 dir. Toplam 13 yıl 10 ay 10 gün Bağ-Kur prim ödemesi var. Bulgaristan göçmeni olduğu için askerliğini borçlanamıyor. Bulgaristan’daki çalışmasını borçlanırsa hemen emekli olabilir mi?

Adnan Çınar

Cevap: Bulgaristan göçmeni yakınınız, Bulgaristan’daki çalışmasının 11 yıl 2 aynı borçlanması halinde, sigorta başlangıç tarihi 11 yıl 2 ay geri gider ve emekli olmak için 25 tam yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olur. Emeklilik için aranan şartları yerine getirmiş olacağından, borçlanma bedelini ödediği tarihte emekli olur.