Ücretsiz izin desteği alamayan ne yapmalı

Soru: Eşim Nisan 29 Nisan’dan 17 Temmuz’a kadar ücretsiz izne ayrıldı. Ama eşim her ikisinden de yararlanamadı. Eksik bildirim 21 gösteriliyor. Bu şu anda Devletin yaptığı ödemelerden yararlanamıyor. Sigorta yok. Para yok. İzlenmesi gereken bir yol var mı? Bu iş yerinde 9 yıldan fazla süredir çalışıyor.

Cahit BOZKURT

Cevap: Covid-19 virüs salgını nedeniyle şartlar esnetilerek, kısmi çalışma ödeneğine ulaşım kolaylaştırılmıştı. bu düzenleme sonucu; son üç yıl içinde en az 450 gün prim ödemesi olan ve son 60 gün iş akdine bağlı olan çalışanlar, kısmı çalışma ödeneğinden yararlanmaları imkanına kavuştular. Sorunuza göre eşiniz bu şartları sağladığından kısmi çalışma ödeneğinden yararlanması lazım.

Ancak sorunuzdan işverenin eşiniz için; ne kısa çalışma ödeneği, ne de ücretsiz izin için başvuru yapmadığı anlaşılıyor.  Çünkü 21 kodu ile yapılan bildirim “diğer ücretsiz izin” için yapılan bildirimdir. Bu kod ile bildirilen işçilere nakdi ücret desteği de yapılmaz. Nitekim eşinize de yapılmamış. Çünkü nakdi ücret desteği almak için işçinin bildirimi,  SGK’nın “https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi” internet adresinden ücretsiz iznin verildiği ayı takip eden ayın üçüne kadar işverenlerce yapılmaktadır. Bu şekilde bildirimi yapılan işçiler için ilgili aya ait Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde eksik gün nedeninin de, “28-Pandemi Ücretsiz İzin” olarak seçilmesi gerekmektedir.  Sorunuzdan işverenin bu bildirimleri yapmadığı, dolayısıyla eşinizin de ne kısa çalışma ödeneği, ne de nakdi ücret desteği almadığı anlaşılıyor. Eşiniz işvereni ile görüşüp neden kısa çalışma ödeneği veya nakdi ücret desteğinden yararlandırılmadığını öğrenmesi ve aldığı cevaba göre haklarını aramasında yarar var.

 

Engelli memurun emeklik hakları neler?

Soru: 14 Haziran 1989 doğumluyum. 28 Nisan 2008 tarihli yüzde 40 oranında engelli raporum var. SSK başlangıç tarihim 30 Nisan 2008 olup SSK’ya 1933 gün prim ödemem var.  2010’dan beri vergi indiriminden yararlanıyorum. Askerlikten muafım. Kasım 2014’den beride memur olarak çalışıyorum. 1983 gün de 4/c sigortalılığım bulunmakta. Bu şartlarla ne zaman emekliliği hak etmiş olurum?

Turan AYATA

Cevap: Raporunuz ve tıbbi eklerini inceleyecek olan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu engel oranınızın yüzde 40 olduğuna karar verirse, emekli olmak için; 18 yıl sigortalılık süresi  ve  4680 gün prim ödeme şartına tabi olursunuz. Ve 727 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 4680 güne tamamlamanız şartıyla, 18 yıl sigortalılık sürenizi dolduracağınız 30 Nisan 2026 tarihinde çalışma gücü kaybı ile emekli olabilirsiniz.

SGK sağlık Kurulu yüzde 40’ın altında engelli olduğunuza karar verirse, hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 14 Haziran 2049’da emekli olabilirsiniz.

 

Askerliğinizi borçlanıp yaşı 55’e düşürebilirsiniz

Soru: 1 Ocak 1967 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1996’dır. 1988 yılında 18 ay askerlik yaptım. Normal şartlar altında emekliliğim 56 yaşında görünüyor. Askerlik borçlanması yaparsam acaba  ne zaman emekli olabilirim?

Uğur POLAT

Cevap: Askerlik  ve sigorta başlangıcınızı tarih(gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için;25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz.  Ve toplam 5750 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2022’de emekli olabilirsiniz. Sigorta ve askerlik başlangıç tarihlerinizi( gün, ay, yıl) ve prim ödeme gün sayınızı bildirmeniz halinde, askerliğinizin kaç gününü borçlanmanız gerektiğini hesaplar ve sorunuza daha net cevap verebiliriz.

 

Hangi askerlik borçlanması erken emekli etmez

Soru: 1 Haziran 1974 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Aralık 1989 olup 4240 gün prim ödemem var. Acaba askerlik ödemesi yaparsam, emeklilik yaşım düşebilir mi?

Cevat KARACA

Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan borçlanma emeklilik şartlarını değiştirmez. Sadece prim gün sayısını artırır. Emekli olacağınız tarihe kadar priminizi  tamamlayabileceğinizden bize göre askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok. Çünkü emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. 1285 gün daha prim ödeyerek priminizi 5525 güne tamamlamanız şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız 1 Haziran 2026’da emekli olabilirsiniz.

 

Tazminat için işverene ihbar önelinde bulunmam gerekiyor mu?

Soru: 1980 doğumluyum. İlk sigorta başlangıç tarihim Aralık 1998 ayıdır. Haziran 2014’den beri çalıştığım işyerinden ayrılmak istiyorum. Kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alabilir miyim? 56 gün önceden dilekçe vermem gerekiyor mu?

 Celil TEZCAN

Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz.  15 yıldan fazla sigortalılık süreniz olduğundan, 3600 gün priminiz varsa işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken SGK’dan alacağınız “kıdem tazminatı alabilir yazısı” nı işverene ibraz etmekten ibarettir. İşverene ihbar önelinde bulunmanız gerekmiyor.

 

Prim 5200 güne tamamlanacak  61 yaş beklenecek    

Soru: 1971 doğumlu, sigorta girişi 15 Eylül 2014 olan bayan sigortalıyım. Şu an 1750 gün prim ödemem var. Hangi koşullarda emekli olabilirim?

Onur TOKER

Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için; 5200 gün prim ödeme ve 61 yaş şartlarına tabisiniz. 3450 gün daha prim ödeyerek priminizi 5200 güne tamamlamanız şartıyla, 61 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

 

20 Kasım 2024’de emekli olabilirsiniz

Soru: 20 Kasım 1973 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Mart 1989 olup  8500 gün primim var.  Sigortalıyım 30 gün üstünden tam ödendi. Ne zaman emekli olabilirim?

Ertuğrul AKDEMİR

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 51 yaşınızı dolduracağınız 20 Kasım 2024’de emekli olabilirsiniz. 

 

İşçilikten sözleşmeli memurluğa geçmenin avantajı var mı?

Soru: 6 Aralık 1990 doğumluyum. İlk işe giriş ve sigorta başlangıç tarihim 25 Haziran 2007 olup şu ana kadar 3542 gün SSK prim ödemem var. 1 Temmuz 2020 tarihinde sözleşmeli memur olarak işe başladım. Bunun eksisi ya da artısı olur mu?

Deniz ALTUN

Posta Gazetesi – 09.07.2020