9 Temmuz 2020 Perşembe
Ücretsiz izin desteği alamayan ne yapmalı
Yazarın Tüm Yazıları
Soru: Eşim Nisan 29 Nisan’dan 17
Temmuz’a kadar ücretsiz izne ayrıldı. Ama eşim her ikisinden de yararlanamadı.
Eksik bildirim 21 gösteriliyor. Bu şu anda Devletin yaptığı ödemelerden
yararlanamıyor. Sigorta yok. Para yok. İzlenmesi gereken bir yol var mı? Bu iş
yerinde 9 yıldan fazla süredir çalışıyor.
Cahit BOZKURT
Cevap: Covid-19 virüs
salgını nedeniyle şartlar esnetilerek, kısmi çalışma ödeneğine ulaşım
kolaylaştırılmıştı. bu düzenleme sonucu; son üç yıl içinde en az 450 gün prim
ödemesi olan ve son 60 gün iş akdine bağlı olan çalışanlar, kısmı çalışma
ödeneğinden yararlanmaları imkanına kavuştular. Sorunuza göre eşiniz bu
şartları sağladığından kısmi çalışma ödeneğinden yararlanması lazım.
Ancak sorunuzdan işverenin eşiniz için; ne kısa çalışma ödeneği, ne de
ücretsiz izin için başvuru yapmadığı anlaşılıyor. Çünkü 21 kodu ile yapılan bildirim “diğer
ücretsiz izin” için yapılan bildirimdir. Bu kod ile bildirilen işçilere
nakdi ücret desteği de yapılmaz. Nitekim eşinize de yapılmamış. Çünkü nakdi
ücret desteği almak için işçinin bildirimi, SGK’nın “https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi” internet adresinden ücretsiz iznin
verildiği ayı takip eden ayın üçüne kadar işverenlerce yapılmaktadır. Bu
şekilde bildirimi yapılan işçiler için ilgili aya ait Aylık Prim ve Hizmet
Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde eksik gün nedeninin de, “28-Pandemi Ücretsiz İzin” olarak
seçilmesi gerekmektedir. Sorunuzdan işverenin
bu bildirimleri yapmadığı, dolayısıyla eşinizin de ne kısa çalışma ödeneği, ne
de nakdi ücret desteği almadığı anlaşılıyor. Eşiniz işvereni ile görüşüp neden
kısa çalışma ödeneği veya nakdi ücret desteğinden yararlandırılmadığını öğrenmesi
ve aldığı cevaba göre haklarını aramasında yarar var.
Engelli
memurun emeklik hakları neler?
Soru: 14 Haziran 1989 doğumluyum. 28 Nisan 2008 tarihli
yüzde 40 oranında engelli raporum var. SSK başlangıç tarihim 30 Nisan 2008 olup
SSK’ya 1933 gün prim ödemem var.
2010’dan beri vergi indiriminden yararlanıyorum. Askerlikten muafım.
Kasım 2014’den beride memur olarak çalışıyorum. 1983 gün de 4/c sigortalılığım
bulunmakta. Bu şartlarla ne zaman emekliliği hak etmiş olurum?
Turan AYATA
Cevap: Raporunuz ve tıbbi eklerini inceleyecek olan Sosyal Güvenlik
Kurumu Sağlık Kurulu engel oranınızın yüzde 40 olduğuna karar verirse, emekli
olmak için; 18 yıl sigortalılık süresi
ve 4680 gün prim ödeme şartına
tabi olursunuz. Ve 727 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 4680 güne
tamamlamanız şartıyla, 18 yıl sigortalılık sürenizi dolduracağınız 30 Nisan
2026 tarihinde çalışma gücü kaybı ile emekli olabilirsiniz.
SGK sağlık Kurulu yüzde 40’ın altında engelli olduğunuza karar verirse, hizmet
sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 14
Haziran 2049’da emekli olabilirsiniz.
Askerliğinizi
borçlanıp yaşı 55’e düşürebilirsiniz
Soru:
1 Ocak 1967 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1996’dır.
1988 yılında 18 ay askerlik yaptım. Normal şartlar altında emekliliğim
56 yaşında görünüyor. Askerlik borçlanması yaparsam acaba ne zaman
emekli olabilirim?
Uğur
POLAT
Cevap:
Askerlik ve sigorta başlangıcınızı tarih(gün, ay, yıl)
olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa bir gün bile
emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde,
emekli olmak için;25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş
şartlarına tabi olursunuz. Ve toplam 5750 gün prim ödemiş olmanız
şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2022’de emekli olabilirsiniz.
Sigorta ve askerlik başlangıç tarihlerinizi( gün, ay, yıl) ve prim ödeme gün
sayınızı bildirmeniz halinde, askerliğinizin kaç gününü borçlanmanız
gerektiğini hesaplar ve sorunuza daha net cevap verebiliriz.
Hangi
askerlik borçlanması erken emekli etmez
Soru:
1 Haziran 1974 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Aralık 1989 olup 4240
gün prim ödemem var. Acaba askerlik ödemesi yaparsam, emeklilik yaşım düşebilir
mi?
Cevat
KARACA
Cevap:
Askerliğinizi sigorta
başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan borçlanma emeklilik şartlarını
değiştirmez. Sadece prim gün sayısını artırır. Emekli olacağınız tarihe kadar
priminizi tamamlayabileceğinizden bize
göre askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok. Çünkü emekli olmak için; 25 yıl
sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. 1285
gün daha prim ödeyerek priminizi 5525 güne tamamlamanız şartıyla, 52 yaşınızı
dolduracağınız 1 Haziran 2026’da emekli olabilirsiniz.
Tazminat
için işverene ihbar önelinde bulunmam gerekiyor mu?
Soru:
1980 doğumluyum. İlk sigorta başlangıç tarihim Aralık 1998 ayıdır. Haziran
2014’den beri çalıştığım işyerinden ayrılmak istiyorum. Kıdem tazminatı ve
ihbar tazminatı alabilir miyim? 56 gün önceden dilekçe vermem gerekiyor mu?
Celil TEZCAN
Cevap:
Emekli olmak için
aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı
alarak ayrılabiliyor. Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık
süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 15 yıldan fazla sigortalılık süreniz
olduğundan, 3600 gün priminiz varsa işinizden kıdem tazminatı alarak
ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken SGK’dan alacağınız “kıdem tazminatı alabilir yazısı” nı
işverene ibraz etmekten ibarettir. İşverene ihbar önelinde bulunmanız gerekmiyor.
Prim
5200 güne tamamlanacak 61 yaş beklenecek
Soru:
1971 doğumlu, sigorta girişi 15 Eylül 2014 olan bayan sigortalıyım. Şu an 1750
gün prim ödemem var. Hangi koşullarda emekli olabilirim?
Onur
TOKER
Cevap:
Yaş haddinden emekli
olmak için; 5200 gün prim ödeme ve 61 yaş şartlarına tabisiniz. 3450 gün daha
prim ödeyerek priminizi 5200 güne tamamlamanız şartıyla, 61 yaşınızı
dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
20
Kasım 2024’de emekli olabilirsiniz
Soru:
20 Kasım 1973 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Mart 1989 olup 8500 gün primim var. Sigortalıyım 30 gün üstünden tam ödendi. Ne
zaman emekli olabilirim?
Ertuğrul
AKDEMİR
Cevap:
Emekli olmak için; 25
yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan
sonra prim ödemeseniz de, 51 yaşınızı dolduracağınız 20 Kasım 2024’de emekli
olabilirsiniz.
İşçilikten
sözleşmeli memurluğa geçmenin avantajı var mı?
Soru: 6 Aralık 1990
doğumluyum. İlk işe giriş ve sigorta başlangıç tarihim 25 Haziran 2007 olup şu
ana kadar 3542 gün SSK prim ödemem var. 1 Temmuz 2020 tarihinde sözleşmeli
memur olarak işe başladım. Bunun eksisi ya da artısı olur mu?
Deniz ALTUN
Cevap: Sorunuzdan 657 sayılı Kanunun 4/b maddesi kapsamında sözleşmeli
personel olduğunuz anlaşılıyor. 657 sayılı Kanunun 4/b maddesince sözleşmeli personel olanlar SSK’lı(4/a sigortalısı) olduğundan, emeklilik
şartlarınız değişmiyor. Sigortalı çalışırken, sözleşmeli memur olmanızın
emeklilik yaşı ve prim gün sayısı açısından bir artısı veya eksisi yok. Çünkü
emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve
60 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60
yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Şayet kadrolu memur
olsaydınız, 4/c sigortalısı olurdunuz. Bu durumda da 9000 gün prim ödeyerek
yine 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olacaktınız.
Posta Gazetesi - 09.07.2020