İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
UFRS’YE GÖRE YAPILAN KAYIT SONUÇLARININ, VERGİ KANUNLARINA GÖRE BEYANI
KAVRAMSAL ÇERÇEVE..................................... 28
1. GENEL BİLGİLER:................................................................................................................. 28
2. KAVRAMSAL ÇERÇEVENİN AMACI VE MUHASEBE STANDARTLARI İLE İLİŞKİSİ:............. 29
3. KAVRAMSAL ÇERÇEVENİN KAPSAMI:................................................................................. 30
3.1. FİNANSAL RAPORLAMANIN AMACI:............................................................................. 30
3.2. FAYDALI FİNANSAL BİLGİNİN NİTELİKSEL ÖZELLİKLERİ:.......................................... 30
3.2.1 Temel Niteliksel Özellikler:...................................................................................... 31
3.2.1.1 İhtiyaca Uygunluk: ............................................................................................. 31
3.2.1.2. Gerçeğe Uygun Şekilde Sunum:........................................................................ 31
3.2.1.2.1. Tam Bir Sunum:......................................................................................... 31
3.2.1.2.2. Tarafsız Sunum: ........................................................................................ 32
3.2.1.2.3. Hatasız Sunum:.......................................................................................... 32
3.2.2. Temel Niteliksel Özelliklerin Uygulanması:............................................................ 32
3.2.3. Destekleyici Niteliksel Özellikler:........................................................................... 33
3.2.3.1. Karşılaştırılabilirlik:.............................................................................................. 33
3.2.3.2. Doğrulanabilirlik:................................................................................................. 33
3.2.3.3. Zamanında Sunum:........................................................................................... 33
3.2.3.4. Anlaşılabilirlik:.................................................................................................... 34
3.2.4. Destekleyici Niteliksel Özelliklerin Uygulanması: ................................................. 34
3.2.5. Faydalı Finansal Raporlamada Maliyet Kısıtı: ........................................................ 34
3.3. FİNANSAL TABLOLARI OLUŞTURAN UNSURLARIN TANIM, TAHAKKUK VE ÖLÇÜMLEME ESASLARI: 34
3.3.1. İşletmenin Sürekliliği:.............................................................................................. 34
3.3.2. Finansal Tabloların Unsurları:................................................................................. 35
3.3.2.1. Finansal Durum:................................................................................................. 35
3.3.2.2. Varlıklar:............................................................................................................ 36
3.3.2.3. Borçlar:.............................................................................................................. 36
3.3.2.4. Özkaynaklar (Özsermaye):................................................................................. 37
3.3.2.5. Faaliyet Sonuçları:............................................................................................. 37
3.3.2.6. Gelirler:.............................................................................................................. 38
3.3.2.7. Giderler:............................................................................................................. 38
3.3.2.8. Sermaye Koruma Düzeltmesi:............................................................................ 39
3.3.3. Finansal Tablolara İlişkin Unsurların Tahakkuku:.................................................. 39
3.3.3.1. Gelecekteki Ekonomik Yarar Olasılığı:................................................................ 40
3.3.3.2. Ölçümlemenin Güvenilirliği:................................................................................. 40
3.3.3.3. Varlıkların Tahakkuku:....................................................................................... 40
3.3.3.4. Borçların Tahakkuku:......................................................................................... 40
3.3.3.5. Gelirin Tahakkuku:............................................................................................. 41
3.3.3.6. Giderlerin Tahakkuku:........................................................................................ 41
3.3.4. Finansal Tabloların Unsurların Ölçüm Esasları:..................................................... 42
3.3.4.1. Tarihi Maliyet (Maliyet Bedeli):............................................................................ 42
3.3.4.2. Cari Maliyet:....................................................................................................... 42
3.3.4.3. Gerçekleşebilir Değer (Ödeme Değeri):............................................................... 43
3.3.4.4. Bugünkü Değer:................................................................................................ 43
3.4. SERMAYE VE SERMAYENİN KORUNMASI KAVRAMLARI:............................................ 43
3.4.1. Sermaye Kavramı:................................................................................................... 43
3.4.2. Sermayenin Korunması ve Kârın Belirlenmesi:...................................................... 43
3.4.2.1. Sermayenin Nominal Olarak Korunması (Finansal Sermayenin Devamlılığı):....... 43
3.4.2.2. Sermayenin Üretim Gücünün Korunması (Fiziki Sermayenin Devamlılığı):........... 44
(TMS 1) FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU.................. 45
1. GENEL BİLGİLER:................................................................................................................. 45
2. FİNANSAL TABLOLARIN GERÇEĞE UYGUN SUNULUŞU VE TFRS’LERLE UYUMU:............ 46
3. İŞLETMENİN SÜREKLİLİĞİ:................................................................................................... 47
4. MUHASEBENİN TAHAKKUK ESASI:...................................................................................... 47
5. NETLEŞTİRME (MAHSUP ETME):.......................................................................................... 48
6. FİNANSAL TABLOLARIN RAPORLAMA SIKLIĞI:................................................................... 48
7. KARŞILAŞTIRMALI BİLGİ:..................................................................................................... 49
8. SUNULUŞUN TUTARLILIĞI:................................................................................................... 49
9. FİNANSAL TABLOLARIN TANIMLANMASI, YAPI VE İÇERİK:................................................ 50
9.1. FİNANSAL DURUM TABLOSU (BİLANÇO):..................................................................... 50
9.1.1. Dönen Varlıklar:....................................................................................................... 51
9.1.2. Duran Varlıklar:........................................................................................................ 52
9.1.3. Kısa Vadeli Borçlar:................................................................................................. 52
9.1.3.1. Düzeltme Gerektirmeyen Olaylar:....................................................................... 53
9.1.4. Uzun Vadeli Borçlar:................................................................................................ 53
9.1.5. Bilanço’da Veya Dipnotlarda Sunulacak Bilgiler:................................................... 54
9.2. KAPSAMLI GELİR TABLOSU:........................................................................................ 55
9.2.1. Kapsamlı Gelir Tablosunda Sunulacak Bilgiler:..................................................... 55
9.2.2. Dönem Kâr ve Zararı: .............................................................................................. 56
9.2.2.1. Diğer Kapsamlı Gelir (Özkaynaklara Yansıtılan Kâr veya Zararlar):..................... 56
9.2.3. Kapsamlı Gelir Tablosunda Veya Dipnotlarda Sunulan Bilgiler: ........................... 58
9.2.4. Kapsamlı Gelir Tablosunda Giderlerin Alt Gruplara Ayrılması:............................. 58
9.2.4.1. Giderlerin Çeşit Esasına Göre Sınıflandırılması:................................................. 59
9.2.4.2. Giderlerin Fonksiyonu (Satışların Maliyeti) Esasına Göre Sınıflandırılması:......... 59
9.3. ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU:................................................................................... 60
9.3.1. Özkaynak Değişim Tablosunda veya Dipnotlarda Sunulacak Bilgiler:.................. 61
9.4. NAKİT AKIŞ TABLOSU:.................................................................................................. 61
9.5 FİNANSAL TABLOLARDA DİPNOTLAR:.......................................................................... 61
10. KOBİ STANDARTLARINDA FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU:...................................... 64
(TMS 7) NAKİT AKIŞ TABLOLARI.......................... 65
1. GENEL BİLGİLER:................................................................................................................. 65
2. NAKİT AKIŞ TABLOSUNUN SUNUMU:................................................................................... 66
2.1. İşletme Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları:....................................................... 66
2.1.1. İşletme Faaliyetlerinden Sağlanan Nakit Akışlarının Raporlanması:..................... 67
2.2. Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları:....................................................... 68
2.3. Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları:................................................. 69
2.4. Yabancı Paraya Dayalı İşlemlere İlişkin Nakit Akışları:..................................................... 69
2.5. Faiz ve Temettülerin Nakit Akış Tablosunda Sunumu:..................................................... 70
2.6. Vergilerin Nakit Akış Tablosunda Sunumu:...................................................................... 70
2.7. Bağlı Ortaklıklar, İştirakler ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar:............................................. 71
3. NAKİT AKIŞ TABLOSU ÖRNEK UYGULAMA:........................................................................ 71
4. KOBİ STANDARTLARINDA NAKİT AKIŞ TABLOLARI:........................................................... 77
(TMS 12) GELİR VERGİLERİ (KURUMLAR VERGİSİ) .......... 78
1. GENEL BİLGİLER:................................................................................................................. 78
2. ERTELENEN VERGİ: ............................................................................................................ 79
2.1. Sürekli Farklar: ............................................................................................................... 80
2.2. İndirilebilir Geçici Farklar (Ertelenen Vergi Varlığı-Alacağı- etkisi doğurur):........................ 81
2.2.1. Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı:............................................................................. 81
2.2.2- Kıdem Tazminatı Karşılığı: ...................................................................................... 83
2.2.3- Vergi Kanunlarında Belirtilen Oranların Üzerinde Amortisman Ayrılması:............ 85
2.2.4- Vadeli Satışlar:........................................................................................................ 88
2.2.5- Geçmiş Yıl Mali Zararları:........................................................................................ 92
2.2.6- Şüpheli Alacaklar Karşılığı:..................................................................................... 94
2.2.7. Zarar, Ziyan ve Tazminatlar (Borç Karşılıkları): ..................................................... 97
2.3. Vergilendirilebilir Geçici Farklar (Ertelenen Vergi Borcu etkisi doğurur):........................... 100
2.3.1- Alacak Senetleri Reeskontlarındaki Standartlara Göre Oluşan Reeskont Farkları, Verilen Çekler ve Senetsiz Borçlarla İlgili Reeskontlar:........................................................................................................... 101
2.3.2- Vergi Kanunlarında Belirtilen Oranların Altında Amortisman Ayrılması:............. 106
2.3.3- Hisse Senetleri Değer Artışı:................................................................................. 108
(TMS 2) STOKLAR...................................... 112
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 113
2. STOKLARIN DEĞERLEMESİ:.............................................................................................. 113
3. STOKLARIN MALİYETİ:....................................................................................................... 113
3.1. Satın Alma Maliyeti:...................................................................................................... 113
3.2. Dönüştürme Maliyetleri (Yarı Mamul-Mamul Oluşumu):................................................... 121
3.2.1. Ortak Ürünler veya Ana Ürün-Yan Ürün Maliyeleri:.............................................. 123
3.3. Stoklara Eklenen Diğer Maliyetler:................................................................................. 124
3.4. Stoklara Dahil Edilmeyen Maliyetler:.............................................................................. 124
3.5. Hizmet Sunan İşletmelerde Stok Maliyeti:...................................................................... 124
3.6. Canlı Varlıkların Hasatından Elde Edilen Tarımsal Ürünlerin Maliyeti: ............................ 129
4. STOK MALİYETLERİNİ HESAPLAMA YÖNTEMLERİ: ......................................................... 129
4.1. Standart Maliyet Yöntemi:............................................................................................. 129
4.2. Perakende Yöntemi:..................................................................................................... 130
4.3. Fifo Yöntemi:................................................................................................................ 131
4.4. Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi:................................................................................ 131
4.5. Hareketli Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi:.................................................................. 131
5. STOKLARIN ENVANTER DEĞERLEMESİ:........................................................................... 131
5.1. Net Gerçekleşebilir Değerin Yeniden Gözden Geçirilmesi (Değer Düşüklüğü Karşılığı Ayrılan Stokarın Takip Eden Dönemde de Satılmamış Olması): ....................................................................................................................... 134
5.2. Stokların Gider Olarak Kaydedilmesi (Değer Düşüklüğü Karşılığı Ayrılan Stokların Takip Eden Dönemde Satılmış Olması): 136
5.3. İşletmede Kullanılmak İçin İmal ve İnşa Edilen Varlıklar İçin Kullanılan Stoklar:.............. 137
5.4. Stoklara İlişkin Genel Sınıflandırma:.............................................................................. 138
6. STOKLARLA İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................. 138
7. DİPNOTLARDA AÇIKLANACAK BİLGİLER:.......................................................................... 140
8. KOBİ STANDARDINDA STOKLAR:....................................................................................... 140
(TMS 18) HASILAT..................................... 141
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 141
2. TMS 18 KAPSAMINDA OLMAYAN HASILATLAR:................................................................ 141
3. HASILATLA İLGİLİ ÖRNEK UYGULAMA:............................................................................. 142
4. HASILATIN ÖLÇÜMÜ:.......................................................................................................... 143
4.1. Vadeli Satışlarda Hasılatın Ölçümü: ............................................................................. 144
4.2. Mal Veya Hizmetlerin Takas’ında Hasılatın Ölçümü:...................................................... 148
4.3. İşlemin Ayrıştırılması:.................................................................................................... 149
5. MAL SATIŞINA İLİŞKİN HASILATIN DOĞUŞ ZAMANI:......................................................... 151
6. HİZMET SATIŞINA İLİŞKİN HASILATIN DOĞUŞ ZAMANI:.................................................... 155
7. FAİZ, İSİM HAKLARI VE TEMETTÜLERDE HASILATIN DOĞUŞ ZAMANI:............................ 159
7.1. Faiz Gelirlerinin Muhasebeleştirilmesi:............................................................................ 159
7.2. İsim Haklarının Muhasebeleştirilmesi:............................................................................ 160
7.3. Temettülerin Muhasebeleştirilmesi:................................................................................ 160
8. HASILATA İLİŞKİN ÖZET BİLGİLER:................................................................................... 161
9. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 163
10. KOBİ STANDARTLARINDA HASILAT: ............................................................................... 163
(TMS 8) MUHASEBE POLİTİKALARI, MUHASEBE TAHMİNLERİNDE DEĞİŞİKLİKLER VE HATALAR 164
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 164
2. MUHASEBE POLİTİKALARI:................................................................................................ 165
2.1. Muhasebe Politikalarının Seçilmesi ve Uygulanması:..................................................... 166
2.2. Muhasebe Politikalarının Tutarlılığı:.............................................................................. 166
2.3. Muhasebe Politikalarında Değişiklikler:.......................................................................... 167
2.4. Muhasebe Politikalarındaki Değişikliklerin Uygulanması:................................................ 167
3. MUHASEBE TAHMİNLERİ:................................................................................................... 168
3.1. Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler:........................................................................ 169
4. HATALAR:............................................................................................................................ 169
4.1. Hataların Düzeltilmesi:................................................................................................... 169
4.2. Hataların Bir Önceki Ya da Daha Önceki Dönemler İçin Düzeltilememesi:...................... 170
5. ÖRNEK UYGULAMALAR:..................................................................................................... 171
5.1. Hataların Geçmişe Dönük Yeniden Düzenlenmesi:........................................................ 171
5.2. Muhasebe Politikasındaki Değişikliğin, Geçmişe Dönük Uygulanamadığında İleriye Dönük Uygulanması: 173
6. TMS 8 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:...................................................................................... 176
7. KOBİLERDE MUHASEBE POLİTİKALARI, MUHASEBE TAHMİNLERİNDE DEĞİŞİKLİK VE HATALAR: 179
8. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 179
(TFRS 8) FAALİYET BÖLÜMLERİ.......................... 182
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 182
2. FAALİYET BÖLÜMLERİ:...................................................................................................... 182
3. FAALİYET BÖLÜMLERİNİN RAPORLANMASI:..................................................................... 184
3.1. Birleştirme Kriterleri:....................................................................................................... 184
3.2. Sayısal Alt Sınırlar:....................................................................................................... 184
3.3. Faaliyet Bölümleri Tarafından Raporlanan Toplam Dış Hasılatın, İşletmenin Toplam Dış Hasılatının % 75’inden Düşük Olması: 187
3.4. Raporlanabilir Faaliyet Bölümlerinde Dönemler Arasında Değişiklik Olması:................... 187
3.5. Raporlanabilir Bölüm Sayısında Sınır:........................................................................... 187
4. KOBİLERDE FAALİYET BÖLÜMLERİ:.................................................................................. 187
5. TFRS 8 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 188
6. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 188
(TMS 17) KİRALAMA İŞLEMLERİ.......................... 195
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 195
2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER:............................................................ 198
3. KİRALAMA İŞLEMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI:................................................................ 198
4. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN KİRACI YÖNÜNDEN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:.... 200
5. FİNANSAL KİRALAMA İŞLEMLERİNİN KİRAYA VEREN YÖNÜNDEN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 209
6. FAALİYET KİRALAMASI (ADİ KİRALAMA) İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:...... 217
6.1. Kira Geliri Elde Edenler:................................................................................................ 217
6.2. Kira Ödeyenler:............................................................................................................. 217
7. SATIŞ VE GERİ KİRALAMA:................................................................................................ 217
8. TMS 17 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 218
9. KOBİLERDE KİRALAMA İŞLEMLERİ:.................................................................................. 221
10. DİPNOTLAR:...................................................................................................................... 221
(TMS 37) KARŞILIKLAR, KOŞULLU BORÇLAR VE KOŞULLU VARLIKLAR 223
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 224
2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER:............................................................ 224
3. KARŞILIKLAR:..................................................................................................................... 224
3.1. Karşılıklar ve Koşullu Borçlar Arasındaki İlişki: .............................................................. 225
3.2. Karşılıkların Muhasebeleştirilmesi:................................................................................. 225
3.2.1. Geçmiş Bir Olaydan Kaynaklanan, Hukuki veya Zımni Mevcut Bir Borcun Bulunması: 225
3.2.2. Borcun Ödenmesi Halinde İşletmeden Kaynak Çıkışının Muhtemel Olması:....... 227
3.2.3. Borç Tutarının Güvenilir Şekilde Tahmin Edilebilmesi:........................................ 228
3.3. Karşılıklarda Ölçme (Değerleme) - En Gerçekçi Tahmin: ............................................... 228
3.3.1. Değerleme Konusu Karşılığın Çok Sayıda Kalemden Oluşması: ........................ 229
3.3.2. Değerleme Konusu Karşılığın Tek Sayıda Kalemden Oluşması: ........................ 229
3.4. Karşılığa İlişkin Yükümlülüğün, Üçüncü Tarafça Tazmin Edilmesi: ................................. 229
3.5. Karşılıklardaki Değişmeler ve Karşılıkların Kullanımı: .................................................... 230
3.6. Varlıkların Elden Çıkarılmasının Beklenmesi: ................................................................ 230
3.7. Muhasebeleştirme ve Ölçme Kurallarının Uygulanması:................................................. 230
3.7.1. Gelecekteki Faaliyet Zararları:.............................................................................. 230
3.7.2. Ekonomik Açıdan Dezavantajlı Sözleşmeler:....................................................... 231
3.7.3. Yeniden Yapılandırma:.......................................................................................... 231
3.8. Karşılıklarla İlgili Örnek Uygulamalar:............................................................................. 233
4. KOŞULLU BORÇLAR:.......................................................................................................... 244
5. KOŞULLU VARLIKLAR:....................................................................................................... 245
6. TMS 37 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 245
7. KOBİLERDE; KARŞILIKLAR, KOŞULLU BORÇLAR VE KOŞULLU VARLIKLAR:................. 247
8. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 247
(TMS 16) MADDİ DURAN VARLIKLAR....................... 249
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 249
2. KAPSAMA GİRMEYEN VARLIKLAR:.................................................................................... 250
3. MADDİ DURAN VARLIKLARIN MALİYETİNE GİREN UNSURLAR: ....................................... 251
4. MADDİ DURAN VARLIKLARIN MALİYETİNE GİRMEYEN UNSURLAR: ................................ 256
5. YEDEK PARÇA VE BAKIM MALZEMELERİ:......................................................................... 257
5.1. Tamir Bakım Malzemeleri:.............................................................................................. 257
5.2. Bir Dönemden Daha Fazla Sürede (Zaman Olarak) Kullanılacak Önemli Yedek Parça ve Bakım Malzemeleri: 257
5.3. Sadece Bir Maddi Duran Varlıkla İlgili Yedek Parça ve Bakım Malzemeleri:.................... 258
5.4. Düzenli Olarak Yapılan Arıza Kontrolleri:....................................................................... 259
6. MADDİ DURAN VARLIKLARIN BAZI PARÇALARININ YENİLENMESİ:.................................. 260
7. MADDİ DURAN VARLIKLARIN ELDE EDİLMESİ:.................................................................. 261
7.1. Vadeli Olarak Satın Alınması:....................................................................................... 261
7.2. Takas Edilerek Alınması:............................................................................................... 264
7.3. İşletme Bünyesinde imal veya İnşa Edilmesi:................................................................. 267
8. MADDİ DURAN VARLIKLARIN AKTİFLEŞTİRİLDİKTEN SONRAKİ DEĞERLEMESİ:............. 268
8.1. Maliyet Modeli:.............................................................................................................. 268
8.1.1. Değer Düşüklüğünün Hesaplanması:.................................................................... 270
8.1.2. Değer Düşüklüğünün İptali:................................................................................... 273
8.2. Yeniden Değerleme Modeli:.......................................................................................... 275
9. MADDİ DURAN VARLIKLARDA AMORTİSMANLARLA İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR:........ 284
10. AMORTİSMAN YÖNTEMLERİ:............................................................................................ 286
11. MADDİ DURAN VARLIKLARIN BİLANÇO DIŞI BIRAKILMASI:............................................ 288
12. MADDİ DURAN VARLIKLAR İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................. 289
13. KOBİ STANDARDINDA MADDİ DURAN VARLIKLAR:......................................................... 298
14. DİPNOT AÇIKLAMALARI:................................................................................................... 298
(TMS 38) MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR............... 300
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 300
2. KAPSAMA GİRMEYEN MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR:.......................................... 303
3. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARDA MUHASEBELEŞTİRME VE ÖLÇME (DEĞERLEME): 304
3.1. Ayrı Olarak Elde Edilen (Satın Alınan) Maddi Olmayan Duran Varlıklar:......................... 304
3.2. İşletme Birleşmesi Neticesinde Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar:.................. 308
3.3. Devlet Teşviki Neticesinde Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar:........................ 308
3.4. Maddi Olmayan Duran Varlıkların Takas Yoluyla Elde Edilmesi:..................................... 309
3.5. İşletme İçi Yaratılan Şerefiye:........................................................................................ 310
3.6. İşletme İçi Yaratılan Maddi Olmayan Duran Varlıkların İlk Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi: 310
3.7. Değer Düşüklüğünün Belirtileri Ve Test Zamanı:............................................................ 312
4. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARDA AKTİFLEŞTİRME SONRASI ÖLÇME (DEĞERLEME): 317
4.1. Maliyet Modeli: ............................................................................................................. 317
4.2. Yeniden Değerleme Modeli: ......................................................................................... 319
5. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARDA YARARLI ÖMRÜN BELİRLENMESİ:................... 326
5.1. Sınırlı Yararlı Ömre Sahip Maddi Olmayan Duran Varlıkların, İtfa Süresi ve İtfa Yöntemi: 326
5.2. Sınırsız Yararlı Ömre Sahip Maddi Olmayan Duran Varlıklarda Durum:.......................... 327
6. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARIN BİLANÇO DIŞI BIRAKILMASI:............................. 328
7. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLARLA İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:..................................... 329
8. KOBİ STANDARDINDA MADDİ DURAN VARLIKLAR:........................................................... 335
9. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 335
(TMS 36) VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ................. 337
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 337
2. KAPSAMA GİRMEYEN VARLIKLAR:.................................................................................... 338
3. DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNÜN BELİRTİLERİ VE TEST ZAMANI:................................................ 339
4. GERİ KAZANILABİLİR TUTARIN ÖLÇÜLMESİ:..................................................................... 341
5. DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ ZARARININ ÖLÇÜLMESİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:................. 343
5.1. Nakit Yaratan Birimler ve Şerefiye Dışındaki Varlıklarda Değer Düşüklüğü Zararının Ölçülmesi ve Muhasebeleştirilmesi: 343
5.1.1. Maddi Duran Varlıklarda Maliyet Modeline Göre Değer Düşüklüğünün Hesaplanması ve Değer Düşüklüğünün İptali: 343
5.1.2. Maddi Duran Varlıklarda Yeniden Değerleme Modeline Göre Değer Düşüklüğünün Hesaplanması ve Değer Düşüklüğünün İptali:................................................................................................................................ 349
5.1.3. Maddi Olmayan Duran Varlıklarda Maliyet Modeline Göre Değer Düşüklüğünün Hesaplanması ve Değer Düşüklüğünün İptali:................................................................................................................................ 358
5.1.4. Maddi Olmayan Duran Varlıklarda Yeniden Değerleme Modeline Göre Değer Düşüklüğünün Hesaplanması ve Değer Düşüklüğünün İptali:............................................................................................... 360
5.1.5. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerde Maliyet Modeline Göre Değer Düşüklüğü:...... 360
5.2. Nakit Yaratan Birimler ve Şerefiyede Değer Düşüklüğü Zararının Ölçülmesi ve Muhasebeleştirilmesi: 361
6. DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜNÜN ORTADAN KALKTIĞI VEYA AZALDIĞINA DAİR BELİRTİLER:... 366
7. VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:..................................... 367
8. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 368
(TMS 40) YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER............... 369
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 369
2. STANDART KAPSAMINA GİRMEYEN HUSUSLAR:.............................................................. 370
3. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:................................. 370
3.1. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN GÜNLÜK BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ:... 372
3.2. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN YENİLEME GİDERLERİ:............................... 372
4. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN ELDE EDİLMESİ:................................................. 373
4.1. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Vadeli Olarak Satın Alınması:...................................... 373
4.2. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Takas Edilerek Alınması:............................................. 376
4.3. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin İnşa Edilerek Elde Edilmesi:........................................ 378
4.4. Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Kiralanarak Elde Edilmesi:........................................... 380
5. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN İLK MUHASEBELEŞTİRİLMESİNDEN SONRA ÖLÇÜLMESİ (DEĞERLEMESİ): 380
5.1. Gerçeğe Uygun Değer Modeli:...................................................................................... 381
5.2. Maliyet Modeli:.............................................................................................................. 385
5.2.1. Değer Düşüklüğünün Hesaplanması:.................................................................... 387
5.2.2. Değer Düşüklüğünün İptali:................................................................................... 388
6. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERDE SINIF DEĞİŞTİRME (TRANSFER): ..................... 390
6.1. Gerçeğe Uygun Değer Modelinde:................................................................................ 390
6.1.1. Bir Gayrimenkulün Sahibi Tarafından Kullanılmakta İken, Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Olarak Sınıflandırılması: 390
6.1.1.1. Sınıf Değiştirmede Defter Değerinin Azalması:................................................. 390
6.1.1.2. Sınıf Değiştirmede Defter Değerinin Artması:.................................................... 391
6.1.2. Bir Gayrimenkulün, Stoklarda iken, Yatırım Amaçlı Gayrimenkul Olarak Sınıflandırılması: 391
6.2. Maliyet Modelinde:........................................................................................................ 392
6.2.1. Yatırım Amaçlı Bir Gayrimenkulün, Sahibi Tarafından Kullanılan Gayrimenkul Sınıfına Alınması: 392
7. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERİN ELDEN ÇIKARILMASI: ........................................ 393
8. YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLERLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: ..................................... 394
9. KOBİLERDE YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER:........................................................... 399
10. DİPNOTLAR:...................................................................................................................... 399
(TFRS 5) SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER 401
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 401
2. STANDART KAPSAMINA GİRMEYEN HUSUSLAR:.............................................................. 403
3. DURAN VARLIKLARIN VEYA ELDEN ÇIKARILACAK VARLIK GRUPLARININ SATIŞ VEYA ORTAKLARA DAĞITIM AMACIYLA ELDE TUTULAN OLARAK SINIFLANDIRILMASI: ........................................................................... 403
4. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VARLIK OLARAK SINIFLANDIRILAN DURAN VARLIKLARIN VEYA VARLIK GRUPLARININ ÖLÇÜMÜ (DEĞERLEMESİ): ................................................................................................................ 404
5. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VARLIK OLARAK SINIFLANDIRILAN DURAN VARLIKLARIN VEYA VARLIK GRUPLARININ DEĞERLEMESİ İLE İLGİLİ ÖRNEK UYGULAMALAR: ................................................................................... 408
6. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN VARLIK OLARAK SINIFLANDIRILAN DURAN VARLIKLARIN SATIŞ AMAÇLI OLARAK SINIFLANDIRILMASINA SON VERİLMESİ:................................................................................................................. 418
7. DURDURULAN FAALİ YETER (KULLANIMDAN ÇEKİLEN DURAN VARLIKLAR):.................. 420
8. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLERLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 421
9. KOBİLERDE SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALİYETLER: 423
10. DİPNOTLAR:...................................................................................................................... 423
(TMS 23) BORÇLANMA MALİYETLERİ....................... 424
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 424
2. STANDART KAPSAMINA GİRMEYEN HUSUSLAR:.............................................................. 424
3. BORÇLANMA MALİYETLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:.............................................. 425
3.1. Özellikli Varlıkla İlgili Olmayan, Genel Amaçlı Kredilerin Borçlanma Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi: 425
3.2. Özellikli Varlıkla İlgili Kredilerin Borçlanma Maliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi: .............. 431
3.2.1. Aktifleştirilecek Borçlanma Maliyetleri:................................................................ 431
3.2.2. Aktifleştirme Oranı:................................................................................................ 435
3.2.3. Özellikli Varlıkların Defter Değerinin Geri Kazanılabilir Tutarını Aşan Kısmı:..... 438
3.2.4. Borçlanma Maliyetlerinin Özellikli Varlıkların Maliyetine Verilerek Aktifleştirilmesinin Başlama Zamanı: 440
3.2.5. Borçlanma Maliyetlerinin Özellikli Varlıkların Maliyetine Verilerek Aktifleştirilmesine Ara Verilmesi: 441
3.2.6. Borçlanma Maliyetlerinin Özellikli Varlıkların Maliyetine Verilerek Aktifleştirilmesine Son Verilmesi: 441
4. BORÇLANMA MALİYETLERİ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: .................................................. 442
5. KOBİLERDE BORÇLANMA MALİYETLERİ: ......................................................................... 446
6. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 446
(TMS 21) KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ.................... 447
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 447
2. STANDART KAPSAMINA GİRMEYEN HUSUSLAR:.............................................................. 448
3. GEÇERLİ PARA BİRİMİNİN BELİRLENMESİ:....................................................................... 448
4. YURTDIŞINDAKİ İŞLETMEYE YAPILAN NET YATIRIM:....................................................... 449
5. PARASAL VE PARASAL OLMAYAN KALEMLER:................................................................ 450
6. STANDARDIN GEREKTİRDİĞİ YAKLAŞIM:.......................................................................... 450
7. YABANCI PARALI İŞLEMLERİN GEÇERLİ PARA BİRİMİNDE RAPORLANMASI:................. 451
7.1. İlk Muhasebeleştirme:................................................................................................... 451
7.2. Dönem sonunda (Bilanço Tarihinde) Değerlemesi:........................................................ 451
8. KUR FARKLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:.................................................................. 455
9. YABANCI PARALI, PARASAL VE PARASAL OLMAYAN HESAPLARIN DEĞERLEMESİNDE ÖZET BİLGİLER: 464
10. FİNANSAL TABLOLARDA KULLANILAN FARKLI PARA BİRİMİNE ÇEVİRİM:..................... 465
11. YURTDIŞINDAKİ İŞLETMENİN KISMEN VEYA TAMAMEN ELDEN ÇIKARILMASI:............. 471
12. TÜM KUR FARKLARININ VERGİ ETKİLERİ:....................................................................... 473
13. KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:................................................ 476
14. KOBİLERDE KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ:....................................................................... 479
15. DİPNOTLAR: ..................................................................................................................... 480
(TMS 10) RAPORLAMA DÖNEMİNDEN (BİLANÇO TARİHİNDEN) SONRAKİ OLAYLAR 481
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 481
2. FİNANSAL TABLOLARIN ONAY TARİHİ:.............................................................................. 481
3. BİLANÇO TARİHİNDEN SONRA FİNANSAL TABLOLARDA DÜZELTME GEREKTİREN OLAYLAR: 482
4. BİLANÇO TARİHİNDEN SONRA FİNANSAL TABLOLARDA DÜZELTME GEREKTİRMEYEN OLAYLAR: 490
5. İŞLETMENİN SÜREKLİLİĞİ VARSAYIMININ GEÇERLİLİĞİNİ KAYBETMESİ:...................... 491
6. TMS 10 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 491
7. KOBİLERDE RAPORLAMA DÖNEMİNDEN (BİLANÇO TARİHİNDEN) SONRAKİ OLAYLAR: 492
8. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 492
(TMS 24) İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI................. 493
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 493
2. İLİŞKİLİ TARAF KABUL EDİLEN KİŞİ VE İŞLETMELER: .................................................... 496
3. İLİŞKİLİ TARAFLA YAPILMASI MUHTEMEL İŞLEMLER:..................................................... 496
4. VERGİ KANUNLARI AÇISINDAN İLİŞKİLİ TARAF:............................................................... 497
4.1. Kurumlar Vergisi Yönünden:......................................................................................... 497
4.1.1 Kurumlar Vergisi Kanunu’nda İlişkili Kişi İfadesi: ................................................ 497
4.2. Gelir Vergisi Yönünden:................................................................................................ 498
4.2.1. Gelir Vergisi Kanunu’nda İlişkili Kişi İfadesi: ...................................................... 498
4.2.2. Gelir Vergisi Kanunu Açısından Transfer Fiyatlandırması Sayılmayan İşlemler: 498
4.2.3. Gelir Vergisi Kanunu Açısından Transfer Fiyatlandırması Sayılacak İşlemler:.. 499
4.3. Transfer Fiyatlandırmasında Hazine Zararı Aranacak:................................................... 499
5. TMS 24 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 500
6. KOBİLERDE İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI: ................................................................... 501
7. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 501
(TMS 27) BİREYSEL FİNANSAL TABLOLAR.................. 503
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 503
2. ANA ORTAKLIĞIN KONSOLİDE FİNANSAL TABLO HAZIRLAMAK ZORUNDA OLMADIĞI HALLER: 504
3. İŞLETMENİN, İŞTİRAKTEKİ VEYA İŞ ORTAKLIĞINDAKİ YATIRIMINA ÖZKAYNAK YÖNTEMİNİ UYGULAMAK ZORUNDA OLMADIĞI HALLER:............................................................................................................................................. 505
4. BİREYSEL FİNANSAL TABLOLAR:...................................................................................... 505
5. BİREYSEL FİNANSAL TABLOLARIN HAZIRLANMASI:........................................................ 506
6. BİREYSEL FİNANSAL TABLOLAR İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.......................................... 507
7. KOBİLERDE BİREYSEL FİNANSAL TABLOLAR:................................................................. 509
8. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 509
(TFRS 10) KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR................ 510
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 510
2. TFRS 10 STANDARDI KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER:............................................ 512
3. KONSOLİDASYON KAVRAMI:............................................................................................. 513
4. YATIRIM YAPILAN İŞLETME ÜZERİNDE KONTROL:........................................................... 513
4.1. Yatırım Yapılan İşletme Üzerindeki Güç:....................................................................... 514
4.2. Değişken Getirilere Maruz Kalmak veya Bu Getirilerde Hak Sahibi Olmak:..................... 515
4.3. Elde Edilecek Getirilerin Miktarını Etkileyebilmek İmkanına Sahip Olmak: ...................... 515
5. KONSOLİDASYON İŞLEMLERİ:........................................................................................... 515
5.1. Raporlama Tarihi:.......................................................................................................... 515
5.2. Konsolide Finansal Tabloların Hazırlanması:................................................................. 516
6. ANA ORTAKLIĞIN BAĞLI ORTAKLIĞI ÜZERİNDEKİ KONTROLÜNÜ KAYBETMESİ:........... 527
7. KOBİLERDE KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR:.............................................................. 534
8. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 534
(TMS 34) ARA DÖNEM FİNANSAL RAPORLAMA................ 538
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 538
2. ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARIN BİÇİM VE İÇERİĞİ:................................................. 539
3. ARA DÖNEMDE SEÇİLMİŞ DİPNOT AÇIKLAMALARI, ÖNEMLİ OLAYLAR VE İŞLEMLER İLE TFRS’YE UYUMLULUĞUN AÇIKLANMASI:............................................................................................................................................. 540
3.1. Seçilmiş Dipnotlar:......................................................................................................... 540
3.2. Önemli Olaylar ve İşlemlerin Açıklanması:...................................................................... 541
3.3. TFRS’ye Uyumluluğun Açıklanması:.............................................................................. 542
4. FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNDA ARA DÖNEMLER: ................................................. 542
5. MUHASEBELEŞTİRME VE ÖLÇME:..................................................................................... 543
5.1. Yıllık Finansal Raporlama İle Aynı Muhasebe Politikalarının Uygulanması Mecburiyeti:.. 543
5.2. Mevsimsel, Dönemsel veya Arızi Gelirler:....................................................................... 544
5.3. Yıl Boyunca Düzensiz Olarak Katlanılan Maliyetler:....................................................... 544
5.4. Muhasebeleştirme ve Ölçme İlkelerinin Uygulanması:.................................................... 544
6. DAHA ÖNCE RAPORLANMIŞ ARA DÖNEM FİNANSAL TABLOLARIN DÜZELTİLMESİ:....... 544
7. TMS 34 STANDARDI İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:............................................................... 545
8. KOBİLERDE ARA DÖNEM FİNANSAL RAPORLAMA: ......................................................... 546
(TMS 28) İŞTİRAKLERDEKİ VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLAR 547
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 547
2. ÖNEMLİ ETKİ:...................................................................................................................... 548
3. İŞTİRAKLERDEKİ VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: 549
3.1. İştirakteki ve İş Ortaklığındaki Yatırımlara Özkaynak Yönteminin Uygulanmayacağı Haller: 549
3.1.1. Ana Ortaklığın Konsolide Finansal Tablo Hazırlamak Zorunda Olmaması: ........ 549
3.1.2. İştirakteki ve İş Ortaklığındaki Yatırımlara Özkaynak Yönteminin Uygulanmayacağı Diğer Durumlar: 550
3.1.3. Özkaynak Yöntemi:................................................................................................ 551
3.1.4. Özkaynak Yönteminin Uygulaması:...................................................................... 552
3.1.5. Değer Düşüklüğü Zararları:................................................................................... 553
3.1.6 Özkaynak Yöntemi Örnek Uygulamaları: .............................................................. 554
3.1.6.1. İştiraklerle İlgili Örnek Uygulamalar: ................................................................. 554
3.1.6.2. İş Ortaklıkları İle İlgili Örnek Uygulamalar: ........................................................ 562
3.1.6.3. Değer Düşüklüğü Zararı İle İlgili Örnek Uygulama:............................................ 566
3.1.7. Yatırımcı İşletme İle İştirakler ve İş Ortaklığı Arasındaki İşlemlerin Eleminasyonu: 567
4. SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN OLARAK SINIFLANDIRMA:............................................... 571
5. ÖZKAYNAK YÖNTEMİ UYGULAMASININ BIRAKILMASI:..................................................... 572
6. İŞTİRAKLERDEKİ VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLAR İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 573
7. KOBİLERDE, İŞTİRAKLERDEKİ VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLAR: ..................... 580
(TFRS 11) MÜŞTEREK ANLAŞMALAR........................ 581
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 581
2. MÜŞTEREK ANLAŞMANIN ÖZELLİKLERİ: .......................................................................... 583
2.1. Sözleşmeye Bağlı Bir Anlaşma: .................................................................................... 583
2.2. Müşterek Kontrol: ......................................................................................................... 583
3. MÜŞTEREK ANLAŞMA TÜRLERİ:........................................................................................ 585
3.1. Müşterek Faaliyetler (Ayrı Bir Finansal Yapı - İşletme -Gerektirmez):.............................. 585
3.1.1. Müşterek Faaliyetler İle İlgili Örnek Uygulamalar:............................................... 588
3.2. İş Ortaklıkları (Ayrı Bir Finansal Yapı – İşletme - Gerektirir):............................................ 593
4. İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ YATIRIMLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: (Bkz, TMS 28, 2011 Versiyonu) 595
4.1. Özkaynak Yöntemi:....................................................................................................... 595
4.2. Özkaynak Yönteminin Uygulaması:............................................................................... 596
4.3. Değer Düşüklüğü Zararları:........................................................................................... 597
4.4. Özkaynak Yönteminde İş Ortaklıkları İle İlgili Örnek Uygulamalar: ................................. 598
5. İŞ ORTAKLIĞI İLE İŞ ORTAKLIĞI KATILIMCISI ARASINDAKİ İŞLEMLER:.......................... 603
6. ÖZKAYNAK YÖNTEMİ UYGULAMASININ BIRAKILMASI: (Bkz,TMS 28, 2011 Versiyonu) .. 607
7. MÜŞTEREK ANLAŞMALAR İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:..................................................... 608
8. KOBİLERDE MÜŞTEREK ANLAŞMALAR............................................................................. 609
9. DİPNOTLAR: ....................................................................................................................... 610
(TFRS 12) DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 613
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 613
2. TFRS 12 STANDARDI KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER:............................................ 615
3. DİĞER İŞLETMELERLE İLGİLİ DİPNOT AÇIKLAMALARI:.................................................... 616
3.1. Bağlı Ortaklıklardaki Payların Açıklanması:.................................................................... 616
3.2. Müşterek Anlaşmalardaki ve İştiraklerdeki Payların Açıklanması:................................... 620
3.3. Konsolide Edilmeyen Yapılandırılmış İşletmelerdeki Payların Açıklanması:.................... 622
4. TFRS 12 DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR STANDARDI İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: 623
(TMS 33) HİSSE BAŞINA KAZANÇ......................... 624
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 624
2. HİSSE BAŞINA KAZANÇ:..................................................................................................... 625
3. KISMEN ÖDENMİŞ HİSSE SENETLERİ:.............................................................................. 626
4. BEDELSİZ HİSSE SENEDİ VERİLMESİ:.............................................................................. 627
5. YENİ HAKLAR İÇEREN İHRAÇ (RÜÇHAN HAKKI):............................................................... 628
6. İMTİYAZLI HİSSE SENETLERİ:............................................................................................ 630
7. SULANDIRMANIN HİSSE BAŞINA KAZANCA ETKİSİ: ......................................................... 630
8. HİSSE SENEDİ OPSİYONLARININ SULANDIRILMIŞ HİSSE BAŞINA KAZANÇ ÜZERİNE ETKİLERİ: 632
9. TMS 33 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 633
10. KOBİLERDE HİSSE BAŞINA KAZANÇ:.............................................................................. 634
11. DİPNOTLAR:...................................................................................................................... 634
(TFRS 3) İŞLETME BİRLEŞMELERİ........................ 636
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 636
2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLETME BİRLEŞMELERİ:.................................... 638
3. İŞLETME BİRLEŞMELERİNİN TANIMLANMASI:................................................................... 639
4. İŞLETME BİRLEŞMELERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:.................................................. 640
4.1. Edinen İşletmenin Belirlenmesi:..................................................................................... 640
4.2. Birleşme Tarihinin Belirlenmesi:..................................................................................... 642
4.3. Edinilen Tanımlanabilir Varlıkların, Üstlenilen Tanımlanabilir Borçların ve Kontrol Gücü Olmayan Payların (azınlık payları) Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi:................................................................................................................ 642
4.3.1. Ölçüm İlkesi:.......................................................................................................... 644
4.3.2. Muhasebeleştirme ve Ölçüm İlkelerinin İstisnaları:............................................. 645
4.3.2.1. Gelir Vergileri (kurumlar vergisi anlamında):...................................................... 645
4.3.2.2. Çalışanlara Sağlanan Faydalar: ...................................................................... 645
4.3.2.3. Tazminat Varlıkları:.......................................................................................... 645
4.3.2.4. Yeniden Edinilen Haklar:................................................................................. 645
4.3.2.5. Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri: ........................................................................... 646
4.3.2.6. Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar:................................................................. 646
4.4. Şerefiye veya Pazarlıklı Satın Alma Sonucunda Oluşabilecek Kazancın Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi: 646
4.4.1. Şerefiye’nin Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi:................................................ 646
4.4.2. Pazarlıklı Satın Alma Sonucunda Oluşabilecek Kazancın Muhasebeleştirilmesi ve Ölçülmesi: 647
4.5. Satın Alıma İlişkin Maliyetler ve Muhasebeleştirilmesi:.................................................... 647
4.6. Aşamalı Olarak Gerçekleşen İşletme Birleşmesi (Basamaklı Alım):................................. 647
5. ÖLÇME DÖNEMİ:................................................................................................................. 648
6. ÖRNEK UYGULAMALAR:..................................................................................................... 648
7. VERGİ KANUNLARI AÇISINDAN ŞEREFİYE:....................................................................... 666
8. TFRS 3 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER .................................................................................... 667
9. KOBİLERDE İŞLETME BİRLEŞMELERİ:.............................................................................. 668
10. DİPNOTLAR:...................................................................................................................... 668
(TMS 19) ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR .............. 671
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 671
2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER:............................................................ 674
3. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:.............................. 674
3.1. Çalışanlara Sağlanan Kısa Vadeli Faydaların Muhasebeleştirilmesi:.............................. 674
3.1.1. Kısa Vadeli Ücretli İzinlerin Muhasebeleştirilmesi:.............................................. 675
3.1.2. Kâr Paylaşımı ve İkramiye Planlarının Muhasebeleştirilmesi:............................ 675
3.2. Çalışma Dönemi Sonrası (İşten Ayrılma Sonrası) Sağlanan Faydaların Muhasebeleştirilmesi: 676
3.3. Çalışanlara Sağlanan Diğer Uzun Vadeli Faydaların Muhasebeleştirilmesi: ................... 678
3.4. İşten Çıkarma Tazminatlarının Muhasebeleştirilmesi: .................................................... 679
4. AKTÜERYAL (Sigorta Riskleri ve İstatistiklere Dayanan) VARSAYIMLAR: ....................... 680
5. KIDEM TAZMİNATININ HESAPLANMASI VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:............................ 681
5.1. Ertelenen Vergi Alacağının Hesaplanması:................................................................... 689
6. TMS 19 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 691
7. KOBİLERDE ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR:........................................................ 693
8- DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 694
(TMS 11) İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ......................... 695
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 695
2. İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNİN BİRLEŞTİRİLMESİ VE BÖLÜMLENMESİ:.............................. 696
3. SÖZLEŞME GELİRLERİ:...................................................................................................... 697
3.1. Arızi Gelirler:................................................................................................................. 698
4. SÖZLEŞME MALİYETLERİ:................................................................................................. 698
4.1. Sözleşmeyle Doğrudan İlişkili Maliyetler:........................................................................ 698
4.2. Genel Olarak Sözleşme Konusu İşle İlişkisi Kurulabilen ve Sözleşmeye Yüklenebilecek Maliyetler: 699
4.3. Sözleşme Hükümlerine Göre Özellikle Müşteriye Yüklenebilecek Olan Diğer Maliyetler:.. 700
5. SÖZLEŞME MALİYETLERİ DIŞINDA KALAN MALİYETLER:................................................ 700
6. SÖZLEŞME GELİR VE GİDERLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:................................... 701
6.1. İnşaat Sözleşmesi Sonucunun Güvenilir Biçimde Tahmin Edilebilmesi: ......................... 701
6.2. Tamamlanma Yüzdesi Yöntemi:.................................................................................... 701
6.3. İnşaat Sözleşmesi Sonucunun Güvenilir Biçimde Tahmin Edilememesi (İnşaat Sözleşmesi Kesin Olarak Sonuçlanmamıştır): 719
6.3.1. İnşaat Sözleşmesi Sonucunun Güvenilir Biçimde Tahmin Edilmesini Engelleyen Belirsizliklerin Ortadan Kalkması: ................................................................................................................................ 721
6.4. Maliyet Artı Kâr Yöntemi:............................................................................................... 721
6.5. Tahminlerdeki Değişiklikler:............................................................................................ 722
7. TMS 11 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 722
8. KOBİLERDE İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ:............................................................................... 724
9- DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 724
(TFRS 6) MADEN KAYNAKLARININ ARAŞTIRILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ: 725
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 725
2. ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME VARLIKLARININ İLK MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: ...... 725
3. ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME VARLIKLARININ SINIFLANDIRILMASI:........................ 726
4. ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME VARLIĞININ DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ TESTİ: ................. 727
5. ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME VARLIKLARININ İLK MUHASEBELEŞTİRİLME SONRASINDA ÖLÇÜMÜ: 727
6. ÖRNEKLER:......................................................................................................................... 732
7. TFRS 6 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 735
8. KOBİLERDE MADEN KAYNAKLARININ ARAŞTIRILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ:......... 737
9. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 737
(TMS 41) TARIMSAL FAALİYETLER........................ 738
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 738
2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER:............................................................ 739
3. TARIMSAL FAALİYET: ........................................................................................................ 739
4. MUHASEBELEŞTİRME VE ÖLÇÜM: .................................................................................... 740
4.1. Canlı Varlıkların ve Canlı Varlıklardan Elde Edilen Tarımsal Ürünlerin Muhasebeleştirme Kriterleri: 740
4.2. Gerçeğe Uygun Değerin Güvenilir biçimde Ölçülememesi: ............................................ 742
4.3. Duran Varlık Niteliğindeki Bir Canlı Varlığın Satış Amaçlı Olarak Sınıflandırılması: ........ 742
4.4. Canlı Varlıkların ve Tarımsal Ürünlerin İlk Muhasebeleştirilmesindeki Kazanç ve Zararlar: 743
4.5. Hesap Planı İle İlgili Açıklamalar: .................................................................................. 743
5. CANLI VARLIKLAR VE TARIMSAL ÜRÜNLERLE İLGİLİ ÖRNEK UYGULAMALAR:.............. 745
6. DEVLET TEŞVİKLERİ:......................................................................................................... 761
7. TMS 41 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 762
8. KOBİLERDE TARIMSAL FAALİYETLER:.............................................................................. 763
9. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 764
(TMS 20) DEVLET TEŞVİKLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ VE DEVLET YARDIMLARININ AÇIKLANMASI..................................................... 766
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 766
2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER:............................................................ 767
3. DEVLET YARDIMLARI: ....................................................................................................... 767
4. DEVLET TEŞVİKLERİ:......................................................................................................... 767
4.1. Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi: ..................................................................... 767
4.1.1. Şartsız Teşvikler:................................................................................................... 768
4.1.2. Şartla Bağlı Teşvikler:........................................................................................... 771
4.1.2.1. Varlıklara İlişkin Teşvikler:................................................................................ 772
4.1.2.2. Gelire İlişkin Teşvikler:...................................................................................... 775
4.2. Devlet Teşviklerinin Geri Ödenmesi: ............................................................................. 777
5- TMS 20 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 779
6- KOBİLERDE DEVLET TEŞVİKLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ VE DEVLET YARDIMLARININ AÇIKLANMASI: 781
7. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 781
(TMS 29) YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİLERDE FİNANSAL RAPORLAMA 782
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 782
2. FİNANSAL TABLOLARIN DÜZELTİLMESİ:........................................................................... 782
3. TARİHİ MALİYET ESASINA GÖRE HAZIRLANMIŞ FİNANSAL TABLOLAR: ........................ 784
3.1. Bilanço:........................................................................................................................ 784
3.2. Kapsamlı Gelir Tablosu:................................................................................................ 786
3.3. Net Kâr Üzerindeki Kazanç Veya Kayıp (Net Parasal Pozisyon Kâr/Zararı: ................... 786
3.4. Nakit Akış Tablosu:....................................................................................................... 787
4. CARİ MALİYET ESASINA GÖRE HAZIRLANMIŞ FİNANSAL TABLOLAR: ........................... 787
4.1. Bilanço:........................................................................................................................ 787
4.2. Kapsamlı Gelir Tablosu:................................................................................................ 787
4.3. Net Kâr Üzerindeki Kazanç Veya Kayıp (Net Parasal Pozisyon Kâr/Zararı: ................... 787
5. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR:................................................................................... 787
6. VERGİ KANUNLARI AÇISINDAN ENFLASYON DÜZELTMESİ:............................................. 789
7. TMS 29 STANDARDI İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER: .............................................................. 795
8. KOBİLERDE YÜKSEK ENFLASYONLU EKONOMİLERDE FİNANSAL RAPORLAMA .......... 797
9. DİPNOTLAR:........................................................................................................................ 797
(TFRS 2) HİSSE BAZLI ÖDEMELER ....................... 798
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 798
2. TFRS 2 STANDARDI KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER:.............................................. 801
3. HİSSE BAZLI ÖDEMELERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:.................................................... 802
3.1. Özkaynaktan Karşılanan Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri:.................................................. 803
3.1.1. Genel Olarak:......................................................................................................... 803
3.1.2. Hizmet Alınan İşlemler:.......................................................................................... 804
3.1.3. Özkaynağa Dayalı Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değerleri Referans Alınarak Ölçülen İşlemler: 804
3.1.3.1. İhraç Edilen Özkaynağa Dayalı Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değerlerinin Belirlenmesi: 804
3.1.3.2. Hakediş Koşullarının Değerlendirilmesi:............................................................ 804
3.1.3.3. Hakediş Tarihi Sonrası:.................................................................................... 805
3.1.4. Özkaynağa Dayalı Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değerinin Güvenilir Bir Şekilde Tahmin Edilememesi: 805
3.2. Nakit Olarak Ödenen Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri:........................................................ 806
3.3. Ödeme Yöntemini Seçme İmkanı Sağlayan, Nakit Alternatifli Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri: 807
3.4. Grup İşletmeleri Arasında Gerçekleştirilen Hisse Bazlı Ödeme İşlemleri:......................... 808
4. TFRS 2 İLE İLGİLİ ÖZET BİLGİLER:.................................................................................... 823
5. KOBİLERDE HİSSE BAZLI ÖDEMELER:.............................................................................. 824
6. DİPNOTLAR: ....................................................................................................................... 824
(TFRS 9- 2011 VERSİYONU) FİNANSAL ARAÇLAR............ 827
(TMS 39) FİNANSAL ARAÇLAR: MUHASEBELEŞTİRME VE ÖLÇME. 827
(TMS 32) FİNANSAL ARAÇLAR: SUNUM..................... 827
(TFRS 7) FİNANSAL ARAÇLAR: AÇIKLAMALAR............... 827
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 827
2. STANDART KAPSAMI DIŞINDA KALAN İŞLEMLER:............................................................ 832
3. FİNANSAL VARLIKLAR VE FİNANSAL BORÇLAR:.............................................................. 833
4. FİNANSAL VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ: ....................................................... 836
4.1 Finansal Varlıkların Normal Yoldan Alım veya Satımı ve Muhasebe Politikasının Seçilmesi: 836
4.2. Finansal Varlıkların İlk Muhasebeleştirilmesi (Kaydı):..................................................... 837
4.2.1. Finansal Varlıkların İlk Muhasebeleştirilmesi (Kaydı) İle İlgili Örnek Uygulamalar: 839
4.3. Finansal Varlıkların İlk Kayıttan Sonra Muhasebeleştirilmesi:......................................... 842
4.3.1. Finansal Varlıkların İlk Kayıttan Sonra Gerçeğe Uygun Değer İle Ölçümü:......... 842
4.3.2. Finansal Varlıkların İlk Kayıttan Sonra İtfa Edilmiş Maliyeti İle Ölçümü:............. 844
4.3.3. İtfa Edilmiş Maliyeti İle Ölçülen Finansal Varlıklarda Değer Düşüklüğü ve Tahsil Edilememe: 853
4.3.4. Finansal Varlıkların Bilanço Dışı Bırakılması: ..................................................... 856
4.3.5. Finansal Varlıklarda Yeniden Sınıflama: .............................................................. 859
5. FİNANSAL BORÇLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ:........................................................... 859
5.1. Finansal Borçların İlk Muhasebeleştirilmesi (Kaydı):....................................................... 859
5.2. Finansal Borçların İlk Kayıttan Sonra İtfa Edilmiş Maliyeti İle Muhasebeleştirilmesi:........ 861
5.2.1. Finansal Borçlarda İlk Kayıttan Sonra İstisnai Değerleme Ölçüleri:.................... 866
5.2.2. Finansal Borçların Bilanço Dışı Bırakılması:........................................................ 868
5.2.3. Finansal Borçlarda Yeniden Sınıflama:................................................................. 869
6. KAZANÇ VE KAYIPLAR:...................................................................................................... 869
7. ÖZKAYNAĞA DAYALI FİNANSAL ARAÇLAR: ..................................................................... 870
8. FAİZLER, TEMETTÜLER VE İHRAÇ MASRAFLARI:............................................................. 871
9. FİNANSAL VARLIK VE BORÇLARIN BİRBİRİNDEN MAHSUP EDİLMESİ (NETLEŞTİRİLMESİ): 872
10. BAZI VARLIK VE BORÇLARIN HESAP SEVİYESİNDE İNCELENMESİ:............................. 873
10.1 Varlık Hesaplarının İncelenmesi:.................................................................................. 873
10.1.1. Kasa:.................................................................................................................... 873
10.1.2. Alınan Çekler:...................................................................................................... 874
10.1.3. Bankalar: ............................................................................................................. 875
10.1.4. Alıcılar:................................................................................................................. 876
10.1.5. Alacak Senetleri:................................................................................................. 876
10.1.6. Şüpheli Alacaklar:............................................................................................... 877
10.2 Borç Hesaplarının İncelenmesi:.................................................................................... 877
10.2.1. Verilen Çekler:..................................................................................................... 877
10.2.2. Banka Kredileri:................................................................................................... 878
10.2.3. Satıcılar:............................................................................................................... 878
10.2.4. Borç Senetleri:..................................................................................................... 879
11. KOBİ TFRS’DE FİNANSAL ARAÇLAR:............................................................................... 879
12. DİPNOTLAR: ..................................................................................................................... 880
12.1. Bilançoda Açıklanacak Dipnotlar:................................................................................ 880
12.2. Kapsamlı Gelir Tablosunda Açıklanacak Dipnotlar:...................................................... 882
12.3. Diğer Açıklamalar:....................................................................................................... 882
12.3.1. Muhasebe Politikasının Açıklanması:................................................................. 882
(TFRS 1) TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARININ İLK UYGULAMASI 883
1. GENEL BİLGİLER:............................................................................................................... 883
2. UFRS’YE GEÇİŞ İÇİN, “UFRS AÇILIŞ BİLANÇOSU” TARİHİNİN TESPİTİ VE DÜZENLENECEK FİNANSAL TABLOLAR: 883
3. MUHASEBE POLİTİKALARI:................................................................................................ 884
4. GEÇİŞTE YAPILMASI GEREKEN ZORUNLU İŞLEMLER:.................................................... 884
4.1. Standartlara Göre Bilançoya Alınması Zorunlu Olan Tüm Varlık ve Borçlar UFRS Açılış Bilançosuna Alınır: 884
4.2. Standartların Bilançoya Alınmasına İzin Vermediği Varlık ve Borçlar UFRS Açılış Bilançosuna Alınmaz: 884
4.3. UFRS’ye Geçmeden Önceki Muhasebe Sistemine Göre Sınıflandırılmış Olan Varlık, Borç ve Özkaynak Kalemleri, UFRS’ye Uygun Olarak UFRS Açılış Bilançosunda Yeniden Sınıflandırılır:......................................................... 884
4.4. UFRS Açılış Bilançosunda Yer Alan Tüm Varlık ve Borçlar Standartlara Göre Ölçülür (değerlendirilir): 885
4.5. Muhasebe Politikasındaki Değişiklik:............................................................................. 885
5. GEÇİŞ SIRASINDA İŞLETME BİRLEŞMELERİ, İŞTİRAK YATIRIMLARI VE İŞ ORTAKLIKLARINDAKİ PAYLARIN DURUMU: 886
6. GEÇİŞ TARİHİNDE GERİYE DÖNÜK OLARAK YAPILACAK İŞLEMLER:............................. 888
7. GEÇİŞ TARİHİNDEN İTİBAREN İLERİYE YÖNELİK OLARAK YAPILACAK İŞLEMLER:....... 888
8. UYGULANIP UYGULANMAMASI İŞLETMENİN TERCİHİNE BIRAKILMIŞ OLAN İŞLEMLER: 891
9. ÖRNEK UYGULAMA:........................................................................................................... 899
10. KOBİ TFRS’NİN İLK UYGULAMASI (GEÇİŞ):..................................................................... 960
10.1. Geçişte Yapılması Gereken Zorunlu İşlemler:.............................................................. 960
10.2. Geriye Dönük Olarak Değiştirilmeyecek İşlemler:.......................................................... 960
10.3. İleriye Dönük Olarak Uygulanacak İşlemler:................................................................. 961
10.4. Geçiş Dolayısıyla Getirilen Muafiyetler:........................................................................ 961
İKİNCİ BÖLÜM
VERGİ KANUNLARINA GÖRE YAPILAN KAYIT SONUÇLARININ, UFRS'YE UYGUN OLARAK RAPORLANMASI
1- MADDİ VE MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR.............................................................. 964
2- STOKLAR............................................................................................................................ 964
3- HASILAT.............................................................................................................................. 972
u NAZIM HESAPLAR............................................ 976
u YARARLANILAN KAYNAKLAR.................................... 989